Νάντια: Θέλω να δείξω στις γυναίκες πως μπορούν να ταξιδέψουν στον πλανήτη
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η ‘Ασμα Νάντια (Asma Nadia) είναι μια από τις παραγωγικότερες και τις πιο αγαπητές συγγραφείς της Ινδονησίας. Την περασμένη εβδομάδα ήταν στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης.
Πώς θα μπορούσε να λείψει από μια έκθεση όπου η Ινδονησία, όντας τιμώμενη χώρα (χώρα η οποία υπέφερε από πολυετή δικτατορία), έστειλε σε όλο τον πλανήτη ένα ισχυρό μήνυμα για τη σημασία και το βάρος της ελευθερίας; Πώς συνδέει, ωστόσο, η συγγραφέας από την Τζακάρτα το Ισλάμ με την ελευθερία και τη λογοτεχνία; «Όταν δημοσιεύτηκε το πρώτο μου βιβλίο», λέει στη συνέντευξη την οποία παραχώρησε κατά τη διάρκεια της Έκθεσης της Φρανκφούρτης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «δεν το θεωρούσα ισλαμικό, δεν πίστευα (και δεν πιστεύω ακόμη) πως εκπροσωπούσε κάποια ισλαμική ταυτότητα. Το Ισλάμ είναι μια ετικέτα που έβαλαν οι άλλοι. Δεν μπορώ, βεβαίως, να πω πως στα βιβλία μου δεν υπάρχει το Ισλάμ. Τα βιβλία μου, όμως, μιλούν για τον πόνο και την αγάπη, και ο πόνος και η αγάπη έχουν να κάνουν όχι μόνο με το Ισλάμ, αλλά με την οικουμένη. Όσο για την ελευθερία, οι φτωχοί άνθρωποι στην Ινδονησία είναι πολλές φορές υποχρεωμένοι να πουλήσουν τη γη και το σπίτι τους και να ζήσουν περιθωριοποιημένοι και απομονωμένοι, με έναν τρόπο ζωής που μοιάζει με καταπακτή. Γι’ αυτή την καταπακτή μιλώ ξανά και ξανά στα μυθιστορήματά μου, αυτή η καταπακτή είναι που επανέρχεται επίμονα στη θεματογραφία μου».
Ποια είναι η θέση της γυναίκας στην Ινδονησία και τη λογοτεχνία της; Η συνομιλήτριά μας αναφέρθηκε πολλές φορές στην ομιλία της στην Έκθεση στο ζήτημα της γυναίκας και δέχτηκε πλήθος σχετικών ερωτήσεων, σημειώνοντας πως οι γυναίκες συγγραφείς άρχισαν να αναδεικνύονται στην ινδονησιακή λογοτεχνία τον 21ο αιώνα και δεν είναι εύκολο να χωρέσουν σε στερεότυπα. Ποια θέση διεκδικούν, εντούτοις, οι γυναίκες στα δικά της βιβλία και ειδικά στον «Χαμένο παράδεισο»; «Ο ?’Χαμένος παράδεισος” είναι ένα μυθιστόρημα για τη θαλπωρή και την ασφάλεια του σπιτιού, αλλά και για την περιπέτεια που μπορεί να γνωρίσει μια γυναίκα σε καθεστώς πολυγαμίας. Κι εγώ προσπάθησα να διερευνήσω το θέμα της πολυγαμίας σε πολλαπλά επίπεδα. Να δω την οπτική γωνία του συζύγου, να εξετάσω τις αντιδράσεις της πρώτης του γυναίκας, που αποτελεί και το πρώτο θύμα της πολυγαμίας, αλλά και να φανερώσω τις διαφορές ανάμεσα στην πολυγαμία του αραβικού κόσμου και την ινδονησιακή πολυγαμία. Η τελευταία είναι κατά κανόνα μετριοπαθέστερη και δεν τιμωρεί τη γυναίκα η οποία δεν θέλει να κλισαριστεί στο πλαίσιό της – της επιτρέπει να κινηθεί ελεύθερα και να ονειρευτεί ή επιβάλλει στον άντρα κάτι πολύ σημαντικό: να φροντίσει για τη σωστή θρησκευτική αγωγή των παιδιών. Το Ισλάμ δεν προβλέπει στην Ινδονησία αυτά που προβλέπονται για τη γυναίκα στον αραβικό κόσμο. Η γυναίκα μπορεί να σταθεί στον δημόσιο χώρο, να μπει στην πολιτική, ακόμα και να δοκιμάσει να πιει αλκοόλ».