Ελληνικό αναπτυξιακό μοντέλο
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Πρώτη νύχτα ελευθερίας για τον Τζούλιαν Ασάνζ: «Μην τον αντιμετωπίζεται σαν μάρτυρα» λέει η αντιπολίτευση στην κυβέρνηση της Αυστραλίας
Ομιλούν για ειρήνη αλλά σκέφτονται μόνο τον πόλεμο με τη Χεζμπολάχ στο Τελ Αβίβ, στη Βηρυτό και στην Ουάσιγκτον: Η ανταπόκριση-ανάλυση του Μιχάλη Ιγνατίου στο Omega (video)
Του Δημήτρη Σκουτέρη*
Η αποκατάσταση της οικονομικής σταθερότητας, η ανάκαμψη της οικονομίας και η επιστροφή στην ανάπτυξη, η ουσιαστική ελάφρυνση του δημόσιου χρέους και η ριζική μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης με ταυτόχρονη πάταξη της διαφθοράς και της γραφειοκρατίας είναι οι άμεσοι στόχοι της κυβέρνησης, όπως τους ανέλυσε ο Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης στη Βουλή.
“Η υλοποίησή τους αποτελούν το μόνο ασφαλή δρόμο για την έξοδο της χώρας από την πολυετή επιτροπεία και τα μνημόνια” και παρουσίασε το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την επιστροφή στην ανάπτυξη με κοινωνικό, φιλεργατικό και περιβαλλοντικό πρόσημο, όπως είπε.
Στην ουσία, ο Πρωθυπουργός επανέλαβε, όσα κατά καιρούς και άλλοι Πρωθυπουργοί έλεγαν στις προγραμματικές τους δηλώσεις, αδιάφορα αν στη συνέχεια δεν υλοποιούσαν τις δεσμεύσεις τους.
Η αλήθεια είναι ότι ο βιώσιμος δρόμος για την ανάπτυξη εξαρτάται και από την ουσιαστική αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της οικονομίας-της κοινωνίας-του κράτους σε σχέση με το παρελθόν.Απαιτείται η διαμόρφωση ενός Παραγωγικού-Αναπτυξιακού μοντέλου με πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.Η αναπτυξιακή ώθηση θα πρέπει να προέλθει από:
• την επιτακτική υλοποίηση μεταρρυθμίσεων στα πεδία διοικητικών παρεμβάσεων της οργάνωσης του κράτους που επηρεάζουν τους βασικούς άξονες του παραγωγικού συστήματος
• τις εξαγωγές,
• την υποκατάσταση εισαγωγών,
• τιςάμεσες επενδύσεις, από επιχειρήσεις και επενδυτές που βρίσκονται ήδη στην Ελλάδα (41 δις στα σεντούκια και στα σπίτια κατά την Καθημερινή),
• την εισροή κεφαλαίων στην πραγματική οικονομία από το εξωτερικό.
Θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι να συμφωνήσουμε, ότι τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας,( τα οποία καθορίζουν κατά κύριο λόγο τις προοπτικές κάθε χώρας), δηλαδή:
η διαρθρωτική ανταγωνιστικότητά της,
η εξωστρέφειά της,
ο ρόλος του κράτους στην οικονομία και
ο βαθμός πρόσβασης-συμμετοχής-συναπόφασης της κοινωνίας στις οικονομικές-τεχνολογικές εξελίξεις με την συμμετοχή όσο το δυνατόν μεγαλύτερου τμήματος της
είναι τα πεδία στα οποία θα κριθεί ο οιοσδήποτε νέος Παραγωγικός-Αναπτυξιακός σχεδιασμός.
Και το ερώτημα που τίθεται είναι: Τι είδους μοντέλο θα σχεδιάσουμε; Θα είναι το μοντέλο του νεοφιλελευθερισμού, που μας καλούν οι δανειστές; Θα είναι ένα μοντέλο που κρατά στοιχεία και καλές πρακτικές από κάποιες χώρες,ή θα είναι ένα μοντέλο με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Ελλάδας.
Άντλησα από τη διεθνή βιβλιογραφία και ειδησεογραφία κάποια στοιχεία «καλών πρακτικών», τα οποία και παραθέτω, επιχειρώντας να προλάβω άσκοπους ιδεαλισμούς (ένθεν και ένθεν), ανιστόρητες πολιτικές κοκορομαχίες,ανέξοδες φλυαρίες (ο λαός μας τις αποκαλεί αμπελοφιλοσοφίες).
Οι «καλές πρακτικές» αναφέρονται στους καίριους τομείς της έρευνας και καινοτομίας ,στην Διαφθορά, γραφειοκρατία και πολυνομία ,στις Προμήθειες του Δημοσίου, στο Ασφαλιστικό σύστημα, στην ανεργία και ιδίως των νέων, στο Εκπαιδευτικό Σύστημα , στον τομέα των Εξαγωγών, στην Δικαιοσύνη και στο Φορολογικό πλαίσιο.
1. Η αξιοποίηση της έρευνας και της καινοτομίας
Η δημιουργία ενός αποδοτικού Εθνικού Συστήματος Έρευνας-Καινοτομίας προυποθέτει την υποστήριξη της συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα (περιφερειακό, δημόσιος-ιδιωτικός τομέας, επιχειρηματικοί συνεργατικοί σχηματισμοί) και κυρίως την οικονομική αξιοποίηση των καινοτομιών Η ανταγωνιστικότητα μιας οικονομίας δεν εξαρτάται μόνο από τα σχετικό κόστος και τις τιμές, αλλά και από το τεχνολογικό περιεχόμενο, τη διαφοροποίηση και την ποιότητα των παραγομένων προϊόντων και υπηρεσιών.
Βέλτιστη πρακτική: Το Ισραήλ κατάφερε να καταστεί ηγέτης παγκοσμίως στην έρευνα και την καινοτομία μέσα από στοχευμένες πολιτικές και μια καλά μελετημένη εθνική στρατηγική. Το 1984 η κυβέρνηση αποφάσισε να θέσει ως βασική προτεραιότητα την ανάπτυξη της έρευνας και της καινοτομίας. Το σχέδιο της βασίστηκε σε τρεις πυλώνες. Πρώτον, στην εκτίναξη της δαπάνης για έρευνα και καινοτομία που φτάνει το ~5% του ΑΕΠ ετησίως. Δεύτερον, στην ίδρυση ανεξάρτητων υπηρεσιών για την υποστήριξη της έρευνας και της καινοτομίας, όπως το “Γραφείο του Επιστήμονα” (Office of the Chief Scientist) και το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας & Ανάπτυξης (National Council for Civilian R&D), τα οποία παρέχουν χρηματική-συμβουλευτική υποστήριξη μέσω συγκεκριμένων προγραμμάτων, βοηθούν νέους επιχειρηματίες να χτίσουν το επιχειρηματικό τους σχέδιο, να καταγράψουν την καινοτομία τους κ.ά. Τρίτον, στην προώθηση συνεργασιών μεταξύ πανεπιστημίων και βιομηχανίας. Τα πανεπιστημιακά ιδρύματα στο Ισραήλ έχουν προσελκύσει ξένες πολυεθνικές εταιρίες να χτίσουν γραφεία έρευνας και καινοτομίας στην χώρα (πχ. Intel, Motorola), αλλά ταυτόχρονα έχουν ιδρύσει και διοικούν τις δικές τους τεχνολογικές εταιρίες. Η στρατηγική αυτή οδήγησε σε εξαγωγές τεχνολογικών προϊόντων αξίας ~€40δισ. ετησίως.
2.Πάταξη της διαφθοράς, γραφειοκρατίας, και πολυνομίας
Η πάταξη της διαφθοράς, είναι ένας σημαντικός στόχος που βρίσκεται στο επίκεντρο του νέου ρόλου του δημόσιου τομέα. Η ουσιαστική αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της οικονομίας απαιτεί ένα σύγχρονο, και ευέλικτο δημόσιο τομέα που θα είναι αρωγός όχι μόνον στον πολίτη, αλλά και στην επιχειρηματικότητα και θα ευνοεί την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Σε αυτή την κατεύθυνση, ο δημόσιος τομέας πρέπει να απεγκλωβιστεί από την γραφειοκρατία και την πολυνομία και να προωθήσει τη διαφάνεια και την απλοποίηση των διαδικασιών, προκειμένου όχι μόνο να διευκολύνει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις στην διεκπεραίωση των υποχρεώσεων τους αλλά και να καταφέρει να προσελκύσει άμεσες ξένες επενδύσεις.
Βέλτιστη πρακτική: Στην Σιγκαπούρη σημαντικό ρόλο στη μείωση της διαφθοράς και της γραφειοκρατίας διαδραμάτισε η προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης από την κυβέρνηση της χώρας. Πριν την εγκατάσταση του ολοκληρωμένου συστήματος ηλεκτρονικής διακυβέρνησης το επιχειρηματικό περιβάλλον προκαλούσε σύγχυση, υπήρχαν μεγάλες καθυστερήσεις και έντονη ανάγκη για βοήθεια από επαγγελματικές επιχειρήσεις, συνεπώς αύξηση του κόστους για τους ενδιαφερόμενους επενδυτές. Η κυβέρνηση αποφασισμένη να αντιμετωπίσει το πρόβλημα ίδρυσε το Bizfile και την πλατφόρμα eService24 για 284 ηλεκτρονικές υπηρεσίες με δυνατότητα απευθείας σύνδεσης για την κατάθεση εγγραφής και με σύστημα ανάκτησης πληροφοριών. Πέρα από τη μείωση του φόρτου εργασίας, παρατηρήθηκε πολύ σημαντική επιτάχυνση των διαδικασιών, καθώς υπήρχε η δυνατότητα επικαιροποίησης του συστήματος μόλις εντός 30 λεπτών αντί για 2-3 εβδομάδες που απαιτούνταν προηγουμένως. Επίσης, είναι εφικτή η καταχώρηση εταιρίας η ακόμη και ενσωμάτωση μίας εταιρίας σε 15 λεπτά, με παράλληλη δραστική μείωση και του κόστους για τους ενδιαφερόμενους επενδυτές.
3. Προμήθειες του Δημοσίου – διαφάνεια στις δημόσιες συμβάσεις
Η απλοποίηση του σχετικού νομικού πλαισίου και η υποχρεωτική υλοποίηση ηλεκτρονικά όλων κρατικών προμηθειών είναι τα απαιτούμενα αποφασιστικά μεταρρυθμιστικά βήματα για την ουσιαστική επιτάχυνση και τη διαφάνεια στις δημόσιες συμβάσεις. Οι σχετικές κρατικές δαπάνες στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιστοιχούν ετησίως στο 16-20% του Α.Ε.Π. της. Οι μεταρρυθμίσεις στις διαδικασίες πραγματοποίησης δημοσίων προμηθειών συμβάλουν στην ευρύτερη αναδιοργάνωση και μετεξέλιξη του δημόσιου τομέα, στην κατεύθυνση μίας αποτελεσματικής και φιλικής προς τις επιχειρήσεις δημόσιας διοίκησης, με πολλαπλασιαστικά οφέλη στην οικονομική δραστηριότητα μιας χώρας. Με άλλα λόγια, οι μεταρρυθμίσεις στο εθνικό σύστημα δημοσίων συμβάσεων υποστηρίζουν τη μετάβαση σε ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο, εξέλιξη που έχει άμεση ανάγκη η Ελλάδα μετά την παρατεταμένη, ισχυρή ύφεση.
Βέλτιστη πρακτική: Η Ιαπωνία ανέπτυξε ένα πρότυπο σύστημα δημοσίων προμηθειών, βασισμένο στη διαφάνεια, το οποίο είναι παράλληλα φιλικό προς τους υποψήφιους προμηθευτές. Συγκεκριμένα, στις αρχές του 2000 η ιαπωνική κυβέρνηση ανανέωσε το νομικό πλαίσιο για τις προμήθειες του δημοσίου, θέτοντας αυστηρότατες ποινές στους παραβάτες και παρέχοντας κίνητρα στις εταιρίες να απέχουν από την υποβολή προσυμφωνημένων προσφορών (leniency program). Επίσης, η κυβέρνηση σύστησε ένα μηχανισμό επίλυσης παραπόνων και καταγγελιών, ο οποίος ενίσχυσε την νομιμότητα των διαδικασιών.
4. Βιώσιμο και δίκαιο ασφαλιστικό σύστημα
Είναι πανθομολογούμενο ότι, χρειάζονται μεταρρυθμίσεις σε βασικά διαρθρωτικά χαρακτηριστικά του ασφαλιστικού για να είναι βιώσιμο και δίκαιο.
Βέλτιστη πρακτική: Το 1998 η Σουηδία αναδιάρθρωσε το σύστημα ασφάλισης και ανέπτυξε ένα υγιές, σταθερό και, σε πολύ μεγάλο βαθμό, ανταποδοτικό ασφαλιστικό σύστημα. Η μεικτή συνεισφορά των εργαζομένων-εργοδοτών θεσπίστηκε στο 18,5% των αποδοχών των εργαζομένων, από το οποίο το 16% είναι ανταποδοτικό (pay-as-you-go) και το 2,5% κατατίθεται σε προ-κεφαλαιοποιητικό συνταξιοδοτικό ταμείο (prefunded pension), αναβαθμίζοντας με αυτό τον τρόπο τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. Επίσης, η Σουηδία εφάρμοσε μια καινοτόμο προσέγγιση στους ατομικούς λογαριασμούς. Η κυβέρνηση διαπραγματεύεται τις αμοιβές με ιδιωτικά αμοιβαία κεφάλαια στα οποία θα επενδυθούν οι συνεισφορές, αλλά οι εργαζόμενοι έχουν την ελευθερία να επιλέξουν ποιο αμοιβαίο κεφάλαιο προτιμούν να επενδύσουν τα χρήματα τους. Έτσι, όλες οι συνεισφορές θα επενδύονται από την κυβέρνηση, ώστε να έχει μεγαλύτερη διαπραγματευτική ισχύ και να εξασφαλίζει οικονομίες κλίμακας, μειώνοντας το διοικητικό κόστος και άλλα σχετικά στοιχεία κόστους. Ταυτόχρονα, οι ασφαλισμένοι μπορούν να αλλάξουν αμοιβαίο κεφάλαιο όποτε θελήσουν, με την προϋπόθεση ότι θα επωμιστούν οι ίδιοι το κόστος.
5. Καταπολέμηση ανεργίας
Τα στοχευμένα προγράμματα απασχόλησης και επιχειρηματικότητας, η στενή σύνδεση του εκπαιδευτικού συστήματος και της δια βίου μάθησης με την αγορά εργασίας, η συμβουλευτική υποστήριξη των ανέργων, μπορούν σταδιακά να μετριάσουν το μείζον πρόβλημα της ανεργίας
Βέλτιστη πρακτική: Η ασιατική κρίση στα τέλη της δεκαετίας του 90 άφησε την Κορέα πολλαπλά τραυματισμένη. Πάρα ταύτα η κυβέρνηση της Κορέας ενήργησε με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων και κατάφερε να αναδιατάξει την οικονομία και να επιτύχει σημαντική μείωση της ανεργίας (σήμερα η ανεργία βρίσκεται στο 3,5%). Η κυβέρνηση έδωσε μεγάλη βαρύτητα στην ενίσχυση του εκπαιδευτικού συστήματος και στην εφαρμογή στοχευμένων πολιτικών για τη δημιουργία θέσεων εργασίας κυρίως για νέους. Δημιουργήθηκε ένα από τα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο και τα πανεπιστήμια της χώρας πλέον είναι πρωτοπόρα σε θέματα έρευνας και τεχνολογίας. Συγχρόνως, η κυβέρνηση εφάρμοσε στοχευμένες πολιτικές για την καταπολέμηση της ανεργίας στους νέους. Θέσπισε φοροαπαλλαγές για εταιρίες που προσλαμβάνουν εργαζόμενους από τεχνικά η ειδικά λύκεια, επιδότησε μικρομεσαίες επιχειρήσεις που προσέλαβαν νέους εργαζόμενους κα. Επιπλέον, προώθησε συγκεκριμένα προγράμματα ενίσχυσης της δημιουργίας θέσεων εργασίας, όπως το πρόγραμμα κοινωνικής επιχειρηματικότητας που δημιούργησε θέσεις εργασίας για νέους, το πρόγραμμα παροχής βοήθειας (π.χ. χρηματοδότηση, εγκαταστάσεις, εξοπλισμός) σε νεοφυείς επιχειρήσεις (startups), κ.ά. Επίσης ενδυνάμωσε το δίκτυο εργασιακής πληροφόρησης μέσω διαδικτύου (Job Young Service), παρέχοντας πληθώρα πληροφοριών που κυμαίνεται από θέσεις εργασίας στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα μέχρι συμβουλευτικές υπηρεσίες πάνω στην επαγγελματική πορεία των νέων.
6.Ευελιξία του εκπαιδευτικού συστήματος, με συνεχή αξιολόγηση για την αναβάθμισή του
Η ουσιαστική μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος περνάει πλέον από την αποκέντρωσή του, τη διασύνδεσή του με την αγορά εργασίας,την τοπική κοινωνία και οικονομία, την πολύπλευρη υποστήριξη της καινοτομικότητας και τη συνεχή αξιολόγησή του Το παγκόσμιο γίγνεσθαι στον 21ο αιώνα διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό από τη ραγδαία τεχνολογική πρόοδο, την εξέλιξη της γνώσης και τη διεθνοποίηση του ανταγωνισμού σε όλα τα επίπεδα.
Βέλτιστες Πρακτικές: Το Φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα θεωρείται ως ένα από τα πιο επιτυχημένα στον κόσμο, βάσει και των αποτελεσμάτων που επιτυγχάνουν οι μαθητές του στο Διεθνές Πρόγραμμα Αξιολόγησης Μαθητών PISA του Ο.Ο.Σ.Α. Βασικό χαρακτηριστικό του Φινλανδικού εκπαιδευτικού συστήματος είναι η αυτονομία που παρέχεται τόσο στο σχολείο, όσο και στον εκπαιδευτικό να διαμορφώσουν ελεύθερα το πρόγραμμα σπουδών και τις μεθόδους διδασκαλίας που επιθυμούν. Επιπλέον, οι φορείς παροχής εκπαίδευσης (σχολεία) είναι υπεύθυνοι για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου που παρέχουν. Παράλληλα, βασική αρχή του Φινλανδικού εκπαιδευτικού συστήματος είναι τα παιδιά ενθαρρύνονται να αποφεύγουν την παθητική απομνημόνευση, αφού στόχος είναι κυρίως η εκμάθηση της διαδικασίας απόκτησης της γνώσης (έρευνα σε πηγές και αξιολόγηση αυτών) και λιγότερο η ίδια η γνώση.
7.Εξαγωγές- Ενίσχυση της διεθνοποίησης της ελληνικής οικονομίας
Με σχεδιασμό ολόπλευρης εξαγωγικής πολιτικής, απλοποίηση των διαδικασιών και θεσμική υποστήριξη της διεθνούς δικτύωσης των επιχειρήσεων, το στοίχημα της αλλαγής επιπέδου εξωστρέφειας στην ελληνική οικονομία μπορεί να κερδηθεί Το αναπτυξιακό πρότυπο που ακολουθεί από το 1994 η ελληνική οικονομία βασίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην εγχώρια ιδιωτική κατανάλωση. Αντιθέτως, η συμβολή των εξαγωγών στο Α.Ε.Π. είναι διαχρονικά μια από τις χαμηλότερες στην Ευρωζώνη, ενώ η ταχύρυθμη άνοδος των εισαγωγών διεύρυνε το έλλειμμα του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών, το οποίο έφτασε το 2008 το 14,9% του Α.Ε.Π.
Βέλτιστες πρακτικές: Η Αυστραλία έχει αναπτύξει ένα πολύ επιτυχημένο μοντέλο προώθησης εξαγωγών. Το μοντέλο αυτό βασίζεται σε δύο βασικούς πυλώνες. Πρώτον, στην Επιτροπή Εξαγωγών (Austrade), η οποία είναι μια ανεξάρτητη κυβερνητική υπηρεσία με 94 γραφεία σε 60 χώρες ανά τον κόσμο. Η Επιτροπή Εξαγωγών προωθεί την συμμετοχή αυστραλιανών εξαγωγέων σε εμπορικές εκθέσεις ξένων χωρών, διοργανώνει καμπάνιες ενημέρωσης, συναντήσεις με επισκέπτες εμπορικούς επιτρόπους, διεξάγει έρευνες ξένων αγορών και παρέχει πληροφορίες κ.ά. Δεύτερον, η κυβέρνηση παρέχει χρηματοδότηση στους αυστραλιανούς εξαγωγείς μέσω του προγράμματος EMDG, στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων, αλλά παράλληλα κάνει και αξιολόγηση της επίδοσης του εξαγωγέα σε προκαθορισμένο διάστημα μετά την έναρξη της χρηματοδότησης (export performance test) και ανάλογα με τα αποτελέσματα μειώνει ή αυξάνει τη χρηματοδότηση.
8. Ταχύτερη και αποτελεσματικότερη απονομή δικαιοσύνης
Οι όποιες μεταρρυθμίσεις πρέπει να στοχεύουν σε αυξημένη εμπιστοσύνη πολιτών – επιχειρήσεων στο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης Η διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού συστήματος απονομής της δικαιοσύνης είναι κομβικό ζήτημα στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων, καθώς ενισχύει την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών στις συναλλαγές τους με τις εγχώριες εταιρίες και το κράτος.
Βέλτιστη πρακτική: Η Ολλανδία έκανε πολύ σημαντικά βήματα προόδου στην ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα απονομής της δικαιοσύνης, με απτά αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η κυβέρνηση προώθησε την ψηφιοποίηση των δικαστηρίων, η οποία έδωσε την δυνατότητα στα Ολλανδικά δικαστήρια να έχουν οπτικοακουστική καταγραφή της δίκης, δυνατότητες απομακρυσμένης ανάκρισης, απευθείας ηλεκτρονική σύνδεση με πολλές κυβερνητικές υπηρεσίες (π.χ. αστυνομία, φορολογικά, γραφείο μετανάστευσης), κα. Η ψηφιοποίηση των δικαστηρίων ενίσχυσε την αποτελεσματικότερη διαχείριση των υποθέσεων, την επιτάχυνση των διαδικασιών και συντέλεσε στην δραστική μείωση του κόστους. Σήμερα, υπάρχουν υποθέσεις στα Ολλανδικά δικαστήρια που επιλύονται εντός μερικών ημερών. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση απλοποίησε τις διαδικασίες, ειδικά σε αστικές υποθέσεις, και σύστησε μία ομάδα ειδικών (π.χ. για ψυχομετρική ανάλυση, τεστ DNA) που βρίσκεται σε άμεση ετοιμότητα για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διαλεύκανση των υποθέσεων.
9 Σταθερό, απλό και προβλέψιμο φορολογικό πλαίσιο
Πέρα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής για τη δημοσιονομική προσαρμογή, το φορολογικό πλαίσιο πρέπει να καταστεί ελκυστικό για την πραγματοποίηση επενδύσεων, μέσω της απλοποίησης και της σταθερότητάς του.
Βέλτιστη πρακτική: Το 2010 το Ηνωμένο Βασίλειο προχώρησε σε μια μεγάλη μεταρρύθμιση του φορολογικού πλαισίου με έμφαση στην δημιουργία φιλικού περιβάλλοντος προς τις επιχειρήσεις και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Σε αυτή τη βάση μειώθηκε ο εταιρικός φόρος στο 23%, μειώθηκε η γραφειοκρατία, απλοποιήθηκε η νομοθεσία κ.ά. Παράλληλα, η κυβέρνηση δαπάνησε περισσότερο από €1δισ για να ενδυναμώσει τους φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς και να προωθήσει καμπάνιες κατά της φοροδιαφυγής. Επιπλέον, ενίσχυσε τους πόρους για να υπάρξει ταχεία νομική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής με αποτέλεσμα την κατακόρυφη άνοδο των διώξεων. Ταυτόχρονα, ενδυνάμωσε τα ηλεκτρονικά συστήματα (π.χ. Connect) και κατάφερε, σε σύντομο χρονικό διάστημα, να φέρει ~€2δισ στα ταμεία της. Τέλος, η κυβέρνηση προώθησε διακρατικές συμφωνίες για αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των φορολογικών υπηρεσιών.
Αν… αν αντιγράφαμε άμεσα μέρος αυτών των «καλών πρακτικών» θα μπορούσαμε να ελπίζουμε σε καλύτερες ημέρες;
* Πολιτικός Επιστήμων-Πολιτικός Αναλυτής, [email protected]