Το έλλειμμα αξιοπιστίας του πολιτικού κόσμου δίνει το στίγμα των εκλογών
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Νίκου Σταματάκη
Ο κοινός παρονομαστής των εκλογών αλλά και ο βασικός παράγοντας που θα κρίνει την αναμέτρηση της 20ής Σεπτεμβρίου είναι το έλλειμμα αξιοπιστίας του πολιτικού κόσμου, όλων των κομμάτων και όλων των παρατάξεων.
Οι δραματικές εξελίξεις των τελευταίων μηνών, με κορυφαίες το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου και την υπογραφή του νέου τριετούς μνημονίου με τους δανειστές, οδήγησαν στην οριστική κατάρρευση του μεταπολιτευτικού πολιτικού οικοδομήματος και στη διάσπαση του κυβερνώντος κόμματος με αναπόφευκτο αποτέλεσμα τις εκλογές… Οι επανατοποθετήσεις και οι αναπροσανατολισμοί των πολιτικών ηγεσιών δημιούργησαν σοβαρό ζήτημα αξιοπιστίας όλων. Ο λαός καλείται τώρα να ζυγίσει τα «παλαντζαρίσματα» και να κρίνει ποιοι αξίζουν ακόμα την εμπιστοσύνη του – ένα ιδιαίτερα δύσκολο ερώτημα σε φορτισμένη ατμόσφαιρα…
Ο γράφων (όπως και άλλοι αναλυτές) είχε εξαρχής σημειώσει την ασυμβατότητα προεκλογικών διακηρύξεων και κυβερνητικών πραγματικοτήτων στον ΣΥΡΙΖΑ. Οσοι παρακολουθούν τα κείμενά μου γνωρίζουν ότι μόνιμη επωδός ήταν η ανάγκη να απομακρυνθούν από την κυβέρνηση οι ιδεοληπτικές αριστερές συνιστώσες. Δεν υπήρξε καμία έκπληξη επομένως με την προκήρυξη των εκλογών που είναι απλά η έμπρακτη αναγνώριση του αυτονόητου.
Η αναγκαιότητα των εκλογών
Καταρχήν ας σημειώσω την απορία μου με όσους εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων διαρρηγνύουν τα ιμάτια τους ότι οι εκλογές θα είναι καταστροφικές για τη χώρα… Ακόμα και εάν δεχτώ ότι τα κίνητρα ορισμένων είναι άδολα, αδυνατώ να κατανοήσω τη λογική τους.
1) Χωρίς εκλογές τα απομεινάρια του μεταπολιτευτικού «κυκλώματος» εξουσίας («κύκλωμα» είναι σαφώς η λέξη που εκφράζει άριστα τις δόλιες δοσοληψίες τους) δηλ. ότι απέμεινε από τη Ν.Δ., το ίζημα του πάλαι ποτέ ισχυρού ΠΑΣΟΚ και τα διάφορα αποστήματά τους – επιτρέψτε μου να συμπεριλάβω και το Ποτάμι σε αυτά – εκπροσωπούνται στο κοινοβούλιο σε αναντιστοιχία με την πραγματική εκλογική τους δύναμη. Δεν θάπρεπε τη ιστορική στιγμή που η χώρα γυρίζει σελίδα μετά τις πρόσφατες κοσμογονικές εξελίξεις να υπάρχει αντιστοίχιση της λαϊκής βούλησης στη Βουλή; Η μήπως ορισμένοι ζητούν κυβερνητικά και κοινοβουλευτικά «ερείσματα» μπροστά στην επερχόμενη ώρα της κρίσεως οπότε εκείνοι που «μαζί τα φάγανε» θα κληθούν να πληρώσουν;
2) Η διάσπαση του κυβερνώντος κόμματος δημιουργεί μέγιστο, συνταγματικό, πολιτικό και κυβερνητικό ζήτημα και πάνω απόλα καθιστά τη χώρα ουσιαστικά ακυβέρνητη στον προθάλαμο μιας τριετίας που αν μη τι άλλο θα απαιτήσει ισχυρότατη κεντρική διοίκηση με ευρύτατη αποδοχή και οιονεί δικτατορικές εξουσίες. Θα μπεί η χώρα στη κρίσιμη αυτή τριετία χωρίς ο λαός να έχει αποφανθεί πώς και πόσο αποτιμά τους «δραχμιστές» του κ.Λαφαζάνη και τις «μεταμορφώσεις» του Τσίπρα; Θα προχωρήσει ο τόπος μπροστά με συνασπισμούς εκείνων που «μαζί τα φάγανε» με όσους έχουν ακόμα «καθαρά χέρια»; Για να γίνουν όλοι πάλι ένα «βρώμικο κύκλωμα»;
Ιδιαίτερα συμπαθής ο κ.Μεϊμαράκης και δείχνει να βαδίζει στο σωστό δρόμο. Αλλά δεν δικαιούται να ζητεί (όπως έπραξε από τον κ.Δραγασάκη) κυβέρνηση συνεργασίας όσο το κόμμα του στεγάζει όλο των εσμό των εμπλεκομένων σε μυριάδες σκάνδαλα, λίστες Λαγκάρντ, κλπ… Θα χρειαστεί, για παράδειγμα, ένα ακόμα μεγάλο εκλογικό «σοκ», ένα ακόμα χαστούκι, για να πεισθεί το «Μητσοτακέικο» ότι την κουτάλα την έχασαν και δεν έχουν θέση στο παιχνίδι της εξουσίας – τουλάχιστον στο προβλεπτό μέλλον. Ότι δεν θα μπορέσουν να ξαναβάλουν χέρι στα κονδύλια του υπουργείου Εξωτερικών (κυρίως μέσω δήθεν νομότυπων ΜΚΟ κλπ), ότι δεν θα τα ξαναπάρουν από εταιρίες που συνάπτουν συμβόλαια με το δημόσιο όπως η Siemens, ότι δεν θα διορίσουν και το τελευταίο δισέγγονο των τρίτο-τέταρτων ξαδέλφων του «Επίτιμου» στο έρμο το κράτος… Το δημοψήφισμα δυστυχώς δεν ήταν αρκετό, τους χρειάζεται μια ακόμα ψυχρολουσία…
Και ας μην επιμένουν κάποιοι να μηρυκάζουν το τετριμμένο και αξιοθρήνητο επιχείρημα ότι τώρα δήθεν θα καταστραφεί η οικονομία… Μα μέχρι το τέλος Αυγούστου στην Ελλάδα ποτέ δεν δούλευε τίποτα εκτός από τον τουρισμό – και δόξα τω Θεώ φέτος ο τουρισμός έχει μεγάλη (εκπληκτική αν αναλογιστεί κανείς τις περιστάσεις) άνοδο της τάξης του 15%… Οι είκοσι επιπλέον μέρες τους πείραξαν; Στις οποίες θα ξεκαθαρίσει επιτέλους το πολιτικό τοπίο για να μπορέσει να κυβερνηθεί η χώρα;
Οι διάφορες εκφάνσεις του ελλείμματος αξιοπιστίας
Όπως προαναφέραμε έλλειμμα αξιοπιστίας έχουν όλες οι πολιτικές δυνάμεις. Αξιόλογες οι κινήσεις και οι δηλώσεις του κ.Μεϊμαράκη, αλλά θα χρειαστεί κάποιος χρόνος ακόμα στην αντιπολίτευση για να αποφασιστεί το οριστικό τέλος του χρεοκοπημένου, ηθικά και οικονομικά, κόμματος του οποίου την ηγεσία ασκεί τόσο έντεχνα, ως άλλος Κωνσταντίνος Παλαιολόγος (τουλάχιστον ως προς το μαχητικό του πράγματος, μη τυχόν και τα μπλέξουν ορισμένοι ευφάνταστοι…) Ασφαλώς θα συμβάλλει θετικά στην πορεία ανάπλασης του κεντροδεξιού χώρου η μετριοπαθής φιλελεύθερη ιδεολογία, τόσο κοντά στις ανάγκες της Ελλάδας και των εκ φύσεων επιχειρηματιών Ελλήνων… Αλλά τίποτα δεν θα γίνει με το ίδιο πεπαλαιωμένο προσωπικό. Το ΠΑΣΟΚ είναι ήδη κλινικώς νεκρό και καμία δύναμη δεν θα μπορέσει να το νεκραναστήσει. Οσο για το Ποτάμι, μπορεί κάποιοι να ισχυρίζονται ότι υπήρξε πιστό στις εξαγγελίες του, αλλά από πότε η οσφυοκαμψία στις εντολές των Γερμανών (ακόμα και στις απαιτήσεις τους για τις κατοχικές αποζημιώσεις!) αποτελεί παράσημο πολιτικής αξιοπιστίας;
Στο αριστερό και δεξιό άκρο του πολιτικού φάσματος τώρα. Το ΚΚΕ θέλει να παρουσιάζεται ως σταθερό στις αντιμνημονιακές αρχές του, αλλά ο λαός άκουσε καθαρότατα τον αναστεναγμό ανακούφισης για την παραμονή της χώρας στο ευρώ… Αλλωστε οι σύντροφοι πρέπει να περισώσουν και να αυγατίσουν τις επενδύσεις που έκαναν στο «μαγαζί», που σε περίπτωση επιστροφή στη δραχμή θα πήγαιναν στράφι… Τα κόκκαλα του Λένιν ασφαλώς τρίζουν… Οσο για τη Χρυσή Αυγή που παρουσιάζεται ενισχυμένη στις δημοσκοπήσεις, θα δυσκολευτεί να εξηγήσει στους λαϊκούς υποστηρικτές της τα «ήξεις-αφίξεις» και την γενικά συγχυσμένη πολιτική της για ευρώ ή δραχμή και την ολοφάνερη προσπάθειά της να συνεχίσει να ψαρεύει σε θολά νερά. Την διασώζει μόνο το γεγονός ότι δεν είχε συμμετοχή στην εξουσία.
Τέλος στο χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, ή μάλλον «πρώην ΣΥΡΙΖΑ», η Λαϊκή Ενότητα του Λαφαζάνη καυχιέται για την σταθερή προσήλωσή της στις αρχές της και επαινείται μάλιστα από όλες τις πλευρές για τούτο. Αλλά ποιος ο λόγος να επαινούμε κάποιον που βλέπει το γκρεμό και συνεχίζει να πατά το γκάζι στο τέρμα; Ποια αρετή είναι ανώτερη και πιο επιθυμητή στη ζωή και στην πολιτική, η σταθερότητα ή το αυξημένο ένστικτο επιβίωσης; Υπάρχει άραγε συζήτηση ότι η ζωή χρειάζεται προσαρμοστικότητα και ευελιξία στις περιστάσεις; Και μάλιστα στο χώρο της Αριστεράς όπου ιστορικά οι πιθανές καταλήξεις όσων είναι σταθερά προσηλωμένοι στις αρχές τους υπήρξαν πάντοτε οι εξής (σε σειρά σκληρότητας): το εκτελεστικό απόσπασμα, οι φυλακές και τα βασανιστήρια, η Σιβηρία, οι μονές του Αγίου Ορους και τα κατά τόπους ψυχιατρικά ιδρύματα…
Και πώς θα εξηγήσει ο κ.Λαφαζάνης στους μικροεπενδυτές του λαού που θα έχαναν συνολικά πάνω από 120 δις ευρώ από τις καταθέσεις τους, ότι κερδισμένοι θα έβγαιναν και πάλι οι απατεώνες, οι φοροφυγάδες και οι πλούσιοι που πρόλαβαν να βγάλουν τα λεφτά τους έξω; Και οι οποίοι με την επάνοδο της δραχμής θα ξανάφερναν στην Ελλάδα τα χρήματά τους και θα εξαγόραζαν τις περιουσίες των κορόιδων για πενταροδεκάρες;
Οσο για τον κ.Τσίπρα, όλα δείχνουν ότι απολαμβάνει ακόμα ευρείας λαϊκής αποδοχής, κυρίως χάρη στην προσήνεια και την χαρισματικότητά του. Το «τεφλόν» όπως είναι φανερό ότι έχει αρχίσει να παρουσιάζει ρήγματα. Πόσες φορές μπορεί να ζητήσει ένας πολιτικός συγγνώμη και να λάβει τη λαϊκή επιβράβευση ως απάντηση; Την πρώτη φορά το να αιτείσαι «συγγνώμη» μπορεί να είναι δείγμα ειλικρίνειας. Τη δεύτερη, αν είσαι «παιδί του λαού» και «αρσενική Βουγιουκλάκη» όπως είναι ο Αλέξης Τσίπρας, θα γίνει δεκτό ως ένδειξη ταπεινότητας. Από την τρίτη φορά και πέρα όμως η φθορά θα αρχίσει και θα έχει γεωμετρική πρόοδο. Και ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται ακριβώς εκεί: Δεν έχει πλέον περιθώρια λάθους, δεν υπάρχει περιθώριο τρίτης συγγνώμης, καθώς το μικρόβιο των αμφιβολιών έχει αρχίσει να κάνει ζημιά.
Ο κ.Τσίπρας έχει σαφές προβάδισμα, πλήν όμως κινδυνεύει με πολιτική κατάρρευση εάν δεν πάρει άμεσα μέτρα. Είναι αυτοκαταστροφικό να περηφανεύεται για την πολιτική του στο μεταναστευτικό και την Παιδεία, όπως έκανε πρόσφατα. Αντίθετα πρέπει:
1) Να αναπροσαρμόσει την ανερμάτιστη πολιτική του στο μεταναστευτικό απομακρύνοντας εν καιρώ την απαράδεκτη κα. Χριστοδουλοπούλου και εντάσσοντας τις Ενοπλες Δυνάμεις στον σχεδιασμό δράσης δίνοντάς τους τον πρώτο λόγο. Ας λάβει το μήνυμα που έρχεται από τις ΗΠΑ με την εκπληκτική άνοδο του Ντόναλντ Τράμπ: ο δυτικός κόσμος είναι αγανακτισμένος και ξεσηκωμένος – πρόκειται πλέον για ζήτημα επιβίωσης του δυτικού πολιτισμού.
2) Να προχωρήσει στην κατάργηση των ισοπεδωτικών πολιτικών στο χώρο της Παιδείας: Η αριστεία στην μάθηση ήταν (όταν ο κ.Τσίπρας ήταν νεαρός στην ΚΝΕ) σημαία. Το ξέχασε το περίφημο εκείνο «πρώτοι στα μαθήματα, πρώτοι στον Αγώνα»; Τα πρότυπα σχολεία πρέπει να αποκτήσουν και πάλι τη θέση τους και να ενισχυθούν. Αποτελούν μια οδό διαφυγής για τα παιδιά των λαϊκών τάξεων που δεν έχουν χρήματα για ιδιωτικά σχολεία.
3) Τέλος θα πρέπει να κηρύξει αληθινό πόλεμο στη διαφθορά και τη φοροδιαφυγή και να επιβάλλει επιτέλους την κάθαρση. Και να προχωρήσει με γοργά βήματα στην αναμόρφωση της δημόσιας διοίκησης.
Είναι αποφασισμένος να τραβήξει μπροστά; Η θα συνεχίσει να βουλιάζει σε «πολιτικώς ορθά» αριστερά αδιέξοδα; Εχουμε την εντύπωση ότι ο Αλέξης Τσίπρας, έχοντας υποστεί το ανεπανάληπτο μαρτύριο των τελευταίων μηνών, ενηλικιώθηκε πολιτικά σε χρόνο ρεκόρ. Πρέπει να συνεχίσει στον δρόμο του ρεαλισμού, ασφαλώς έχοντας ως σημαία την κάθαρση, την αναμόρφωση του κράτους και την κοινωνική δικαιοσύνη. Εάν καταφέρει να πείσει ότι κινείται στην ορθή κατεύθυνση τότε είναι πιθανόν να κερδίσει αυτοδυναμία.
Επίλογος: Σενάρια για κυβέρνηση προσωπικοτήτων
Εάν όχι τότε διάφορα σενάρια διευθέτησης της πολιτικής αβεβαιότητας έρχονται στην επικαιρότητα. Το ορθότερο θα ήταν η συμφωνία των ισχυροτέρων κομμάτων να αναθέσουν την πρωθυπουργία και τα βασικά υπουργεία σε υπερκομματικές προσωπικότητες ευρείας αποδοχής (διάφορα ονόματα αρμόζουν στην περίσταση αυτή όπως του Βασίλειου Μαρκεζίνη, του Φραγκούλη Φράγκου και άλλων), έτσι ώστε να εφαρμοστούν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, να προχωρήσει η κάθαρση, να εφαρμοστεί κατά το δυνατόν το μνημόνιο (γιατί η πλήρης εφαρμογή του είναι ασφαλώς αδύνατη), να επιμηκυνθεί η περίοδος αποπληρωμής του χρέους και να προχωρήσει η Ελλάδα στο αύριο απερίσπαστη από τις κακές μεταπολιτευτικές της συνήθειες. Ετσι ώστε να δοθεί ο χρόνος σε νέες πολιτικές δυνάμεις να αναδειχθούν, να οργανωθούν και να διεκδικήσουν αργότερα την εξουσία. Αλλά στα παραπάνω σενάρια θα επανέλθουμε εν καιρώ.
Νέα Υόρκη, 21 Αυγούστου 2015