ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του ΜΑΡΙΟΥ ΕΥΡΥΒΙΑΔΗ
Όταν το 1945 δημιουργήθηκε ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών ως Διακρατικός Οργανισμός (“Intergovernmental Organization, IO) εμφανίσθηκε ταυτόχρονα και ο όρος “μη κυβερνητικός οργανισμός/οργάνωση” ΜΚΟ, (Non Governmental Organization, NGO) για να χαρακτηρίσει ιστορικές “μη κυβερνητικές οργανώσεις” όπως ήταν π.χ. ο Ερυθρός Σταυρός.
Με την ιδιότητά τους ως ΜΚΟ/NGO και με απόφαση του ΟΗΕ, οι οργανώσεις αυτές μπορούσαν να έχουν καθεστώς παρατηρητή και να συμμετέχουν ή να παρακολουθούν συνεδριάσεις του ΟΗΕ. Με την εμφάνιση και άλλων Διακρατικών Οργανισμών όπως αυτού της Οργάνωσης Αμερικανικών Κρατών, OAS (1948) και του ΝΑΤΟ (1949), η διάκριση ανάμεσα σε οργανισμούς που είχαν σχέση με κυβερνήσεις
και με αυτούς που δεν ήταν έγινε, πλέον, εμφανής.
Ωστόσο γρήγορα δημιουργήθηκε η ανάγκη ενός καινούργιου ορισμού για να χαρακτηρίσει ένα φαινόμενο που άρχισε να λαμβάνει εκρηκτικές διαστάσεις, αρχικά λόγω της ψυχροπολεμικής αντιπαράθεσης, αλλά και για ευρύτερους κρατικούς και προπαγανδιστικούς λόγους. Άρχισαν να εμφανίζονται και να δραστηριοποιούνται ως ΜΚΟ/NGO, τις δεκαετίες 1960-1970, κρατικά χρηματοδοτούμενες οργανώσεις οι οποίες εκμεταλλεύονταν πολιτικά, οικονομικά και πολιτισμικά τη θετική εικόνα των αυθεντικών ΜΚΟ/NGO. Έτσι υιοθετήθηκε από τον ΟΗΕ ο όρος “Κρατικές Μη Κρατικές Οργανώσεις”- “Governmental Non Governmental Organizations”, (ή Government Organized Non Governmental Organizations), αλλιώς GONGOS.
Η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα σε μια ΜΚΟ/NGO και σε μια GONGO είναι ποιος ασκεί έλεγχο πάνω στις δραστηριότητές της. Το ερώτημα κλειδί, είναι οι πόροι για τις δράσεις των οργανώσεων αυτών και από που προέρχονται. Κοντολογίς, ποιός είναι που πληρώνει; Διότι όπως λέει και μια αγγλοσαξονική ρήση, “όποιος πληρώνει τον αυλητή, του λέει και τι να παίξει”(“he who pays the piper calls the tune”).
Κοινό χαρακτηριστικό όλων των ΜΚΟ/NGO είναι ο εθελοντισμός, ο μη κερδοσκοπικός τους χαρακτήρας, η αυτόνομη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων τους–συνήθως από εισφορές συνδρομητών ή δωρεές– η διαφάνεια και η ευθυνοδοσία. Γι’
αυτό και οι ΜΚΟ παρουσιάζονται ως οι κατ´ εξοχήν εκφραστές της “κοινωνίας των πολιτών” (civil society) και του πλουραλισμού. Έχουν δηλαδή και χαίρουν αποδοχής και νομιμότητας( legitimacy) για τις δράσεις τους από την βάση της κοινωνίας, μια συνθήκη που είναι απαραίτητη για κάθε πράξη, πολιτική ή μη. Και έτσι ασκούν αποτελεσματικά στους χώρους που δραστηριοποιούνται αυτό που έχουμε μάθει (μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου) να ονομάζουμε “ήπια ισχύ”(soft power).
Όταν σε μια αυτοπροσδιοριζόμενη ΜΚΟ/NGO ένα από τα παραπάνω χαρακτηριστικά είναι απών, ή όπως συνηθίζεται, αποκρύπτεται με εκλογικευμένες υπεκφυγές ή μέσω
παρένθετων οργανισμών/προσώπων, δημιουργούνται αυτόματα ζητήματα αναξιοπιστίας, α διαφάνειας και απουσίας δημοκρατικών διαδικασιών. Δημιουργούνται δηλαδή ζητήματα νομιμότητας (legitimacy). Και είναι αυτό ακριβώς που συμβαίνει σήμερα με πολλές τέτοιες οργανώσεις και κυρίως αυτές που ασχολούνται με κατ´εξοχήν “πολιτικά ζητήματα” όπως είναι τα της “ειρήνης και πολέμου”, της “επίλυσης διεθνών συγκρούσεων”, της “παγκοσμιοποίησης” και, βέβαια, του “εκδημοκρατισμού”. Και είναι για το λόγο αυτό που πολλά κράτη όπως πρόσφατα η Ρωσία, όπως η Ινδία αλλά και άλλα κράτη στην Κεντρική και Λατινική Αμερική, θέτουν περιορισμούς στις ανεξέλεγκτες και ασύδοτες δράσεις πολλών εκ των οργανώσεων αυτών, μέσα στις επικράτειές τους.
Αποδεικνύεται,λοιπόν πως οι οργανώσεις αυτές δεν είναι ΜΚΟ/NGO αλλά GONGOS (βλ. Moises Naim, “What is a GONGO? How Government-Sponsored Groups Masquerade as Civil Society”, Foreign Policy, May-June 2007). Οι πιο γνωστές δυτικές GONGOS, με έντονα αμφιλεγόμενη διεθνή πολιτική δραστηριότητα και με ετήσιους προϋπολογισμούς της τάξης πολλών εκατομμυρίων δολλαρίων/ευρώ είναι, για παράδειγμα, το Freedom House, το US Institute of Peace (USIP), το National Endowment for Democracy (NED), το German Marshall Fund of the United States (GMFUS), το Peace Research Institute of Oslo (PRIO) και το International Crisis Group (ICG).
Μια καλά τεκμηριωμένη έρευνα επεξηγεί πως όλες οι πιο πάνω οργανώσεις χρηματοδοτούνται από κρατικούς φορείς άμεσα, ή, έμμεσα μέσω “υπεργολαβιών” που εξασφαλίζουν από άλλους κρατικούς χρηματοδοτούμενους φορείς. Κάποιες από τις οργανώσεις, όπως π.χ. κυρίως οι ICG και GMFUS, παρουσιάζουν και πόρους από μη κρατικούς φορείς, όπως είναι π.χ. ιδιωτικά ιδρύματα. Αλλά η εξειδικευμένη έρευνα τεκμηριώνει πως ακόμη και σε τέτοιες περιπτώσεις, οι παροχές προέρχονται από ιδρύματα που έχουν άμεση σχέση με κυβερνήσεις ή που πλουτίζουν ή δημιούργησαν τον πλούτο τους από τον κυβερνητικό κορβανά. Και ανταποκρίνονται με “ευχαρίστηση” σε εκκλήσεις κυβερνητικών παραγόντων να συνεισφέρουν πόρους σε τέτοιου είδους δραστηριότητες. Είναι καλό για την εικόνα τους και για μελλοντικές μπίζνες. ( Βλ. γενικά κείμενό μου προσβάσιμο στο Διαδίκτυο, “´ΜΚΟ : ´Κρατικά´ Εργαλεία Προπαγάνδας, Ελέγχου και …Πλουτισμού”).
Ένα είναι το σίγουρο. Ότι οι πόροι τους δεν προέρχονται από συνδρομές μελών ή από δικές τους θεμιτές δραστηριότητες που παράγουν εισοδήματα για να νομιμοποιούνται ως ΜΚΟ/NGO. Είναι όμως ενδεικτικό της νοοτροπίας αυτών που τις διαχειρίζονται, πως τις αυτοπροσδιορίζουν ως τέτοιες, τις αυτοδιαφημίζουν ως ανεξάρτητες και ως μη κερδοσκοπικές οργανώσεις που παράγουν αντικειμενικό και επιστημονικό έργο. Και όλα γίνονται με στόχο, τάχατες, την πρόληψη συγκρούσεων, την επίλυση διεθνών και ενδοκρατικών διαφορών, τη δημιουργία συνθηκών για το σεβασμό ανθρωπίνων και πολιτικών δικαιωμάτων και, ναι, για την εμπέδωση της παγκόσμιας…ειρήνης. Τίποτα το λιγότερο!
Στην πράξη και σε αντιδιαστολή με το έργο που επιτελούν οι αυθεντικές ΜΚΟ/ΝGO κάτω από πραγματικά αντίξοες συνθήκες με εθελοντικό ενθουσιασμό
και με πολύ περιορισμένους πόρους, οι προαναφερθείσες GONGOS εξυπηρετούν τη νεοταξική ηγεμονική ιδεολογία του ευρωατλαντισμού και των “προθύμων διανοουμένων”, ιθαγενών και μη, που την διακινούν και την εξαγνίζουν.
Εδω θα ήθελα να αναφερθώ στην ποιοτικά εξαιρετική μελέτη του Tom Hazeldine, “The North Atlantic Counsel: Complicity of the International Crisis Group”, New Left Review 63, ( May-June 2010, www.newleftreview.org) που είναι απαραίτητη για την κατανόηση του modus operandi των οργανώσεων αυτών και των βαθύτερων αιτιών και κινήτρων αυτών των ιδίων που τις αφεντεύουν. Μέσα από τη μελέτη του Hazeldine ξεπροβάλουν σε όλο τους το μεγαλείο και προσωποποιημένα, ο αμοραλισμός , η υποκρισία , ο κυνισμός και η ηθική της “χαβούζας” που χαρακτηρίζουν τους θιασώτες της μεταμοντέρνας “τάξης” και των δουλειών που προσπαθούν να επιβάλουν.
Στην περίπτωση της ΙCG είναι αρκετό ο αναγνώστης να επισκεφτεί την ιστοσελίδα της οργάνωσης και να μελετήσει το “επίσημο” ιστορικό της δημιουργίας της για
να αντιληφθεί την αντιδημοκρατική και σχεδόν φασιστική της ατζιέντα. Πολύ χρήσιμο είναι να σημειωθεί εδώ πως η ICG οργανώθηκε ειδικά και εσπευσμένα το 1995 για να εκλογικεύσει και να “νομιμοποίηση” την από το ΝΑΤΟ και διά βίας απόσχιση του Κοσσυφοπεδίου δημιουργώντας, έτσι, “προηγούμενο” για την κατάλυση/ διχοτόμηση κρατών, την αναδόμησή τους και ή την αλλαγή των καθεστώτων τους. Πάντοτε κατά το δικό τους δοκούν.
Σήμερα η ICG αυτοδιαφημίζεται ως η “ηγέτιδα παγκόσμια οργάνωση για πληροφορίες, αναλύσεις και εισηγήσεις πολιτικής για την επίλυση αιματηρών συγκρούσεων”. Πρώτος της Πρόεδρος τοποθετήθηκε ο Φιλλανδός Martti Arhtissari. Το πιο πρόσφατο μέλος της είναι ο περιβόητος Σουηδός Carl Bildt. Μερικά άλλα μέλη της που τα ονόματά τους είναι ευρέως γνωστά είναι: Morton Abramowitz , Zbigniew Brzezinski , Wesley Clark, Chris Patten, Richard Allen, Joschka Fisher….Εδώ έχουμε την ανθρωπογραφία της νεοταξικής ιδεολογίας, που στην περίπτωση των συγκεκριμένων προσώπων συμπεριλαμβάνει και ένα ιδιαίτερο, για τον Ελληνισμό, δυστυχώς, χαρακτηριστικό. Όλοι οι προαναφερθέντες χαρακτηρίζονται από την απόλυτη τουρκολαγνία, γεγονός που αντικατοπτρίζεται και σε όλες τις “επιστημονικές” μελέτες που παράγει η οργάνωση. Για την Κύπρο, π.χ., εισηγείται στην τελευταία της “έκθεση/μελέτη”, την λύση της διχοτόμησης.
Κάτι αντίστοιχο διαπιστώνεται και με τις δύο άλλες οργανώσεις ως προς τον φιλοτουρκισμό τους, με την PRIO να κρατά τα σκήπτρα. Η τελευταία, που λειτουργεί ως “κράτος εν κράτη” στην Κύπρο από το 1997, έχει κυριολεκτικά ξεσαλώσει. Παράγει συνεχώς “επιστημονικές” μελέτες και εκθέσεις επί όλων των πτυχών του κυπριακού, η κάθε μια εκ των οποίων αποτελεί, ξεχωριστά, επιτομή της ψεύτικης ειδημοσύνης. Όλως τυχαία και αυτή εισηγείται την “διχοτόμηση”, σε δυό πρόσφατες μελέτες συνεργατών της εφόσον οι “τρέχουσες” προσπάθειες επίλυσης, “αποτύχουν”.
Άξιον απορίας είναι πως ενω δεν φαίνεται να έχει φορολογικό μητρώο στην Κύπρο, ξοδεύει ασύστολα (και μαύρα;) από τον κρατικό κορβανά που τις παρέχουν οι Σκανδιναβικές χώρες και η Ουάσινγκτον (όπως και ο ΟΗΕ αλλά ως παρένθετος μηχανισμός των αμερικανών) με αποτέλεσμα να έχει οικοδομήσει, κυριολεκτικά, στην Κύπρο μια βιομηχανία επαγγελματιών “προσεγγιστών” και “πλατφορμιστών” της …ειρήνης.
Υπάρχει μεγαλύτερο αγαθό από την ειρήνη; Όχι δεν υπάρχει. Το PRIO ως θεμελιώτρια της ειρήνης “ΜΚΟ/NGO”, βάλθηκε, ούτε λίγο, ούτε πολύ, να την εξασφαλίσει. Όχι όμως για τον κάθε ένα Κύπριο ξεχωριστά αλλά ως μέλος της “κοινότητάς” του. Και όχι ως μέλος των πέντε κοινοτήτων που συναποτελούν συνολικά την κυπριακή κοινωνία αλλά ως μέλος μόνο των δύο, της ελληνικής και της τουρκικής. Οι άλλες κοινότητες, η Μαρωνίτικη, η Αρμένικη και οι Λατινική, δεν υφίστανται για την PRIO και τους ομοϊδεάτες της. Τους ακυρώνεται η πολιτική και πολιτισμική τους υπόσταση και εξαναγκάζονται να ενσωματωθούν στην ελληνική “κοινότητα”. Όπως ακριβώς απαιτεί η ´Αγκυρα. Εδω τα πολιτικά, ανθρώπινα και άλλα δικαιώματα ιστορικών κοινοτήτων πάνε “περίπατο”, διότι προφανώς ενα υψηλότερης αξίας “αγαθό” πρέπει να διασφαλιστεί. Διότι αλλιώς, είναι αδύνατο να οικοδομηθεί “Διζωνική Δικοινοτική Ειρήνη” στην Κύπρο, στη βάση του ακρογωνιαίου, 50:50, λίθου.
Ακριβώς επειδή η PRIO λειτουργεί ως GONGO ή κατά το λαϊκό ως ΜΚΟ μαϊμού και όχι ως αυθεντική μη κυβερνητική οργάνωση, αδυνατεί να κατανοήσει πως η ειρήνη δεν εξαγοράζεται, όπως αυτή επιδιώκει εδω και χρόνια να κάνει στην Κύπρο, εξαγγέλλοντας σουρρεαλιστικά σενάρια μελλοντικού πλουτισμού “μετά” τη λύση,
αλλά θεμελιώνεται από τα κάτω προς τα πάνω. Και ευτυχώς δηλαδή. Αλλιώς στις όσες τόσες αντιξοότητες που αντιμετωπίζει η μεγάλη πλειοψηφία του κυπριακού λαού από την βουλημική Τουρκία και τους πάτρωνές της, θα έπρεπε να προσθέσει και τον εσμό των “Πριοριτών” και της μαϊμού οργάνωσής τους.