Βάσος Λυσσαρίδης, Ανθολογία ποιημάτων του στα Ισπανικά




«Ανεπανάληπτη προσωπικότητα στη σύγχρονη Ιστορία της Κύπρου» χαρακτηρίζει τον Βάσο Λυσσαρίδη η μεταφράστρια της ανθολογίας 66 ποιημάτων του στα Ισπανικά, Γουαδαλούπε Φλόρες Λιερα (Guadalupe Flores Liera), που εξέδωσε το Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Πολιτείας Νουέβο Λεόν (Universidad Autónoma de Nuevo León) και μόλις κυκλοφόρησε στο Μεξικό.

Πρόκειται για την πρώτη και μοναδική έκδοση για το ποιητικό έργο του αιώνιου μαχητή. Η επιλογή, η απ’ ευθείας μετάφραση από τα Ελληνικά στα Ισπανικά, ο πρόλογος και οι επεξηγηματικές σημειώσεις οφείλονται στη μεταφράστρια.

Σύμπτωση με τα 95 γενέθλια ενός από τους σημαντικούς πρωταγωνιστές του κυπριακού αντιαποικιακού απελευθερωτικού αγώνα και της αντίστασης στα τετελεσμένα της εισβολής/κατοχής, ή φόρος τιμής στην προσωπικότητα που σφράγισε με την παρουσία της τα τελευταία 60 χρόνια της κυπριακής Ιστορίας, είναι δύσκολο να πει κανείς.

Γι αυτό αξίζει να ασχοληθεί όχι μόνο με την λογοτεχνική αξία της μετάφρασης, αλλά και με την εισαγωγή, τα σχόλια και τις υποσημειώσεις της μεταφράστριας, που δεν είναι η πρώτη φορά που ασχολείται με θέματα που αφορούν την Ελλάδα ή την Κύπρο.

Στον πρόλογο που καταλαμβάνει τις πρώτες 21 σελίδες της έκδοσης, η μεταφράστρια εξηγεί τους λόγους της άποψης της αυτής για τον Βάσο Λυσσαρίδη και προχωρεί  ακόμη πιο πέρα: «Ο συγγραφέας των ποιημάτων αυτών» λέει, «είναι το παράδειγμα  του πολίτη: το άτομο που ανήκει στην πόλη του, στην κοινότητά του και που, με πλήρη συνείδηση του αναστήματός του μετέχει στην εξέλιξη της κοινωνίας και της πολιτικής, ασκεί τα δικαιώματα του και νοιώθει υποχρεωμένος να εκτελεί τα καθήκοντά του. Πάνω απ’ όλα απέναντι στην Πατρίδα».

«Παρ’ όλο που για την Κύπρο η Ελευθερία και η ανεξαρτησία, όπως και το δικαίωμα στην διακυβέρνηση ως ελεύθερο και κυρίαρχο Κράτος που επιθυμεί να καθορίζει το πεπρωμένο του αποτελεί ακόμη θέμα σε εκκρεμότητα», συνεχίζει η Γουαδαλούπε Φλόρες Λιέρα, «η αφοσίωση του Λυσσαρίδη στην υπόθεση της πατρίδας του ορίζεται από την αλληλεγγύη με τους συμπολίτες του ως ηθικό χρέος, χωρίς ποτέ να ταυτίζεται με προνομιακά οφέλη».

Δεν είναι μόνο η μνημειώδης φράση του Βάσου Λυσσαρίδη «Θα είμαι εδώ» που αποτελεί τον τίτλο της Ανθολογίας και που  παραπέμπει στο ότι η μεταφράστρια έχει εμβαθύνει «στον βίο και την πολιτεία του» ώστε να συμπεράνει πως «η Κύπρος αποτελεί το επίκεντρο της ποίησής του».

Είναι και η καταγραφή του λόγου της παρουσίας του στα απελευθερωτικά και αντιαποικιακά κινήματα άλλων λαών. Γιατί «πάντα πίστευε πως η ελευθερία και η αδικία δεν έχουν σύνορα» κι έθεσε στη διάθεση τους την πείρα του ως μαχητή στην δική του πατρίδα.

«Γιατί είναι ακλόνητα πεπεισμένος» γράφει «πως είναι αναγκαίος ο αγώνας για την υπεράσπιση της δημοκρατίας όπου χρειάζεται, αλλιώς η αυθαιρεσία, η δύναμη και η χρήση της βίας θα συνεχίσουν  να απλώνονται σαν λάδι».

Για όσους είναι εξοικειωμένοι με την Ποίηση της Λατινικής Αμερικής, δεν ακούγεται ως υπερβολή ο παραλληλισμός από την Γουαδαλούπε Φλόρες Λιέρα της ποίησης του Βάσου Λυσσαρίδη με ό,τι γράφτηκε από τους επαναστάτες και τους ανθρώπους του πνεύματος εκεί τον 19ο αιώνα αλλά και της ποίησης που βγήκε μέσα από τους αγώνες και τις επαναστάσεις του 20ού αιώνα στην Κούβα, τη Νικαράγουα, την Αργεντινή, τη Χιλή, από τους στίχους που γράφτηκαν κατά τον ισπανικό εμφύλιο και που εξακολουθούν να γράφονται σε χαρακώματα. «Οι ήρωες που ξαναζούν στους στίχους αυτούς, σύμβολα αξιοπρέπειας και ακεραιότητας, είναι για τον Λυσσαρίδη μια απάντηση για κάθε αμφιταλαντευόμενο που διστάζει ποιο δρόμο να ακολουθήσει».

Γι αυτό και ο Λυσσαρίδης τολμά να αντιστέκεται συγκλονιστικά ακόμα και στην ανθρώπινη μοίρα:

«Ο αγώνας δεν τελειώνει με τον θάνατο, αλλά μόνο με την δικαίωση».

Π.Σ.Χ.

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: