Θα ενταχθεί η Τουρκία στον άξονα κατά της Ρωσίας; Ολα να τα περιμένει κανείς από τον αναξιόπιστο Ερντογάν…




Οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία μεταβάλλονται σημαντικά. Η εσωτερική οικονομική κρίση, οι χαμηλές τιμές ενεργειακών υλών και οι προσπάθειες για ενεργειακή διαφοροποίηση της Ευρώπης έχουν αποδυναμώσει τη Ρωσία.

Η Μόσχα επίσης εμπλέκεται ενεργά στην τρέχουσα ουκρανική κρίση, στην άλλη πλευρά της Μαύρης Θάλασσας, απέναντι από την Τουρκία. Η αποδυναμωμένη θέση της Ρωσίας και τα προβλήματα στην Ουκρανία οδήγησαν στην ανάληψη ενός πιο ενεργού ρόλου από τους Τούρκους ηγέτες στην περιοχή, μια εξέλιξη που διαφοροποιεί τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζαν τους Ρώσους εταίρους τους. Η εξέλιξη επίσης αυτή θα μπορούσε τελικά να αναγκάσει την Τουρκία στην ανάληψη ενός πιο δυναμικού ρόλου κατά της ρωσικής δραστηριότητας στον Καύκασο και στη Μαύρη Θάλασσα, όπως και στην συμμετοχή της στη συμμαχία που διαμορφώνεται στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.

Τα παραπάνω αναφέρει ανυπόγραφη ανάλυση του STRATFOR με τίτλο «As Russia Weakens, Turkey Grows Assertive».

Όπως επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, τα εσωτερικά προβλήματα της Ρωσίας και η εμπλοκή της στην Ουκρανία έχουν μεταβάλλει τις σχέσεις Άγκυρας-Μόσχας. Για την Τουρκία, οι ρωσικές κινήσεις στην Ουκρανία αποτελούν απειλή για την σταθερότητα στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Η Ρωσία δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις βασικές ενεργειακές απαιτήσεις της Τουρκίας, κυρίως όσον αφορά στην έκπτωση της τιμής φυσικού αερίου, καθώς ασθμαίνει εν μέσω της οικονομικής κρίσης. Η Τουρκία ταυτόχρονα αναμένεται να καταστεί λιγότερο εξαρτημένη από το ρωσικό φυσικό αέριο λόγω των σχεδίων κατασκευής αγωγών φυσικού αερίου στο πλαίσιο του Southern Corridor και των νέων πηγών τροφοδότησης από χώρες όπως το Αζερμπαϊτζάν και το Ιράν. Η Τουρκία επίσης ενδέχεται να προσεγγίσει περισσότερο τις ΗΠΑ και να διαδραματίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στις προσπάθειες της Δύσης για ενίσχυση του ανατολικού αμυντικού άξονα του ΝΑΤΟ. Εάν το πράξει η περιφερειακή δυναμική θα μεταβληθεί ανάλογα.

Οι εντάσεις μεταξύ Ρώσων και Τούρκων αξιωματούχων έγιναν εμφανείς τις τελευταίες εβδομάδες. Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαδιμίρ Πούτιν, και ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν, διατήρησαν στενή επαφή, ελαχιστοποιώντας τις δημόσιες διαφωνίες. Αυτό ωστόσο άλλαξε στις αρχές Απριλίου, όταν ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Mevlut Cavusoglu, επέκρινε δημόσια τη Ρωσία, λόγω της κακομεταχείρισης των τουρκογενών μειονοτήτων της Κριμαίας. Ανώτατοι επίσης Τούρκοι αξιωματούχοι ταξίδεψαν στις παραμεθόριες ευρωπαϊκές χώρες, και κυρίως σε αυτές που συμμετέχουν περισσότερο στην, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, συμμαχία για την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας κατά μήκος του ανατολικού άξονα του ΝΑΤΟ. Στις 20 Μαρτίου ο Ερντογάν επισκέφτηκε την Ουκρανία, ενώ τρεις μέρες αργότερα ο Πολωνός ΥΠΕΞ επισκέφθηκε την Άγκυρα. Από τα τέλη Μαρτίου έως τις αρχές Απριλίου ανώτατοι Τούρκοι αξιωματούχοι επισκέφθηκαν τη Σλοβενία, τη Σλοβακία, τη Ρουμανία, τη Μολδαβία και τη Λιθουανία. Πριν από αυτόν τον κύκλο επισκέψεων η Τουρκία κρατούσε αποστάσεις από την αμερικανοκινούμενη ευρωπαϊκή συμμαχία για να διατηρήσει τις καλές της σχέσεις με τη Ρωσία.

Η στάση της Τουρκίας συνεχίζει να αλλάζει παράλληλα με τις αλλαγές στο περιβάλλον ασφάλειας της Μαύρης Θάλασσας. Η Ρωσία προσάρτησε την στρατηγικής σημασίας Κριμαία, ενώ ενίσχυσε τον στόλο της στην περιοχή. Οι κινήσεις αυτές προκάλεσαν ανησυχία στους στρατηγικούς αναλυτές της Τουρκίας επαναφέροντας τις μνήμες της πολύχρονης διαμάχης μεταξύ Ρωσίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για τον έλεγχο της περιοχής.

Από τις χώρες που επισκέφθηκαν πρόσφατα οι Τούρκοι αξιωματούχοι, η Λιθουανία και η Ρουμανία εμφανίσθηκαν πιο ανοιχτές στην προοπτική συνεργασίας με τους γείτονές τους, με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ,  για την ενίσχυση του αμυντικού άξονα. Ορισμένα μάλιστα κράτη καταβάλλουν προσπάθειες για να εντάξουν και την Τουρκία στη συμμαχία. Εάν ευοδωθούν οι προσπάθειές τους τότε η Τουρκία θα καταστεί το νότιο άκρο του αμυντικού άξονα που θα εκτείνεται από τη Βαλτική έως τη Μεσόγειο. Οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται ιδιαίτερα να ενταχθεί η Τουρκία στη συμμαχία και να έρθει πιο κοντά στους εταίρους της στο ΝΑΤΟ.

Η ανάλυση κάνει επίσης εκτενή αναφορά στην ενεργειακή συνεργασία Τουρκίας-Ρωσίας, όπως και στο συμβόλαιο για την κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στην Τουρκία. Σε αυτό το πλαίσιο γίνεται αναφορά στο σχέδιο για την κατασκευή του αγωγού Turkish Stream, που εξαγγέλθηκε από τον Ρώσο Πρόεδρο κατά την επίσκεψή του στην Τουρκία. Όπως επισημαίνεται ωστόσο τον Δεκέμβριο άρχισαν να φαίνονται τα πρώτα σημάδια ότι η Ρωσία δεν θα μπορέσει ενδεχομένως να χρηματοδοτήσει τον αγωγό, λόγω της συνεχιζόμενης πτώσης των τιμών ενέργειας. Η Τουρκία γνωρίζει την ευάλωτη θέση της Ρωσίας, ενώ ανησυχεί και για το δικό της έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Ή Άγκυρα άδραξε την ευκαιρία για να ζητήσει έκπτωση στην τιμή του φυσικού αερίου. Στις 27 Φεβρουαρίου ο Τούρκος υπουργός ενέργειας, Taner Yildiz, ανακοίνωσε ότι η Ρωσία θα παρείχε έκπτωση στην Τουρκία 10,25%, αλλά λίγες εβδομάδες αργότερα κατέστησε σαφές ότι για να τεθεί σε ισχύ η συμφωνία θα πρέπει να υπογραφεί και από τα δύο μέρη. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η συμφωνία φαίνεται ότι οφείλονται στην απαίτηση της Ρωσίας για σαφή δέσμευση της Άγκυρας σχετικά με την κατασκευή του Turkish Stream. Μολονότι κατά το παρελθόν η εξάρτηση της Τουρκίας από το ρωσικό φυσικό αέριο οδήγησε στην αποδοχή των υψηλών τιμών πώλησης, η επιδείνωση της ρωσικής οικονομίας και η αδυναμία της να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της για την οικονομική στήριξη του Turkish Stream, ενισχύουν την διαπραγματευτική θέση της Τουρκίας.

Η διαπραγματευτική θέση της Τουρκίας έναντι της Ρωσίας ενισχύθηκε επίσης και από την πρόοδο στις διαπραγματεύσεις της Δύσης με το Ιράν και στις δυνατότητες τροφοδότησης με φυσικό αέριο μέσω του New Southern Corridor.

https://www.stratfor.com/analysis/russia-weakens-turkey-grows-assertive

Πιέσεις ασκούνται στην Gazprom για να μειώσει τις τιμές φυσικού αερίου προς την Τουρκία ώστε να μπορέσει να πείσει ο Πρόεδρος Πούτιν τον νότιο γείτονά του να αντικαταστήσει την Ουκρανία ως την κύρια χώρα διέλευσης προς την Ευρώπη, αναφέρουν οι Elena Maznevaκαι Ercan Ersoy σε ανταπόκρισή τους στο BLOOMBERG με τίτλο «Gazprom Under Pressure to Cut Prices as Putin Eyes Turkish Link».

Η Τουρκία, η δεύτερη μεγαλύτερη καταναλώτρια χώρα του ρωσικού φυσικού αερίου, δεν έχει επωφεληθεί έως τώρα από την πτώση των ενεργειακών τιμών, καθώς όπως επισημαίνουν πρόσωπα που έχουν γνώση του ζητήματος, ορισμένα από τα συμβόλαια με την Gazprom δεν συνδέουν άμεσα τις τιμές φυσικού αερίου με τις τιμές πετρελαίου και τις τιμές της αγοράς. Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία ήταν η μόνη χώρα που είδε να ανεβαίνουν οι τιμές του ρωσικού φυσικού αερίου τον Ιανουάριο.

Ο Πρόεδρος Πούτιν υποσχέθηκε να μειώσει τις τιμές τον Δεκέμβριο όταν πρότεινε την κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω της Τουρκίας έως το 2020. Η τουρκική κυβέρνηση χρησιμοποιεί την ανάγκη της Ρωσίας για εναλλακτικό διάδρομο διέλευσης ως διαπραγματευτικό όπλο στις συνομιλίες για τις τιμές και με αυτόν τον τρόπο διασφάλισε τον προηγούμενο μήνα έκπτωση 10% από την Botas που παρέχει το 80% του φυσικού αερίου της χώρας.

Μολονότι ο Πρόεδρος Πούτιν και ο εκτελεστικός διευθυντής της Gazprom, Alexey Miller, χαρακτήρισαν την συγκεκριμένη έκπτωση ως «χριστουγεννιάτικο δώρο» η Τουρκία συνεχίζει να πληρώνει περισσότερα για το φυσικό αέριο από τους Ευρωπαίους καταναλωτές, όπως τη Γερμανία.

Η Ρωσία δεν προτίθεται να ανανεώσει τα συμβόλαια διέλευσης φυσικού αερίου από την Ουκρανία που λήγουν το 2019, προκρίνοντας την κατασκευή ενός αγωγού προς την Τουρκία, μέσω της Μαύρης Θάλασσας ή την διοχέτευση του φυσικού αερίου προς την Ασία.

Ο Alexey Miller κατηγόρησε την Δευτέρα την Ευρωπαϊκή Ένωση για την ματαίωση του αγωγού South Stream, ενώ δήλωσε ότι θα ήταν «σοβαρό λάθος» η παρεμπόδιση του Turkish Stream.

http://www.bloomberg.com/news/articles/2015-04-15/gazprom-under-pressure-to-cut-prices-as-putin-eyes-turkish-link

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: