Του Αποστόλη Ζουπανιώτη, Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ)
Τη στενότατη σχέση που έχει αναπτυχθεί μεταξύ της Ελληνοαμερικανικής και Αμερικανοεβραϊκής Κοινότητας και την εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδα, επιβεβαίωσαν οι τοποθετήσεις του εκτελεστικού διευθυντή της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής (AJC), Ντέιβιντ Χάρις, στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Κυπριακό Σπίτι στη Νέα Υόρκη, υπό την αιγίδα του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC).
Η εκδήλωση έγινε για την παρουσίαση του βιβλίου του καθηγητή Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς, Αριστοτέλη Τζιαμπίρη, με τίτλο «Η εμφάνιση της Ισραηλινο-ελληνικής συνεργασίας» (The Emergence of Israel-Greek Cooperation) και μίλησαν, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Κύπρου στον ΟΗΕ, πρέσβης Νίκος Αιμιλίου και ο Ντέιβιντ Χάρις.
Την εκδήλωση άνοιξαν με σύντομες εισαγωγικές ομιλίες ο Εκτελεστικός Διευθυντής του HALC, Έντι Ζεμενίδης κι ο διευθυντής του AJC, Michael Schmidt, με συντονιστή το Νίκο Κατσίμπρα.
«Αυτό που βλέπετε απόψε είναι παράδειγμα του οράματος που κάποιοι είχαν σε κάθε μία από τις τρεις χώρες και τις κοινότητές τους στην Αμερική, αλλά και της αποφασιστικότητάς τους να το εκπληρώσουν», είπε ο εκτελεστικός Διευθυντής της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής (AJC), Ντέιβιντ Χάρις, ξεκινώντας την παρέμβασή του, στην οποία ευχαρίστησε την HALC για την πρωτοβουλία οργάνωσης της εκδήλωσης με θέμα τις στενές σχέσεις που διατηρούν Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ.
«Υπήρχαν καιροί, στη δεκαετία του ’80, όπου εκδηλώσεις σαν την αποψινή δεν θα λάμβαναν χώρα, γιατί η Ελλάδα ήταν μεταξύ των λίγων χωρών της Ευρώπης που δεν διατηρούσε πλήρεις διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ. Ενώ η Κύπρος ανήκε στις γραμμές του Κινήματος των Αδεσμεύτων και μετά το 1974, κάθε της απόφαση, ακόμη και για διμερείς σχέσεις, εντάσσονταν στη λογική του πώς θα επηρεαζόταν η διεθνής της θέση στον ΟΗΕ κι αλλού, σε σχέση με την παράνομη κατοχή τους 1/3 της νήσου».
Ο κ. Χάρις επισήμανε τη στρατηγική εταιρική σχέση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, η οποία βαθαίνει συνεχώς. «Το πραγματικό τεστ μιας παρόμοιας σχέσης είναι αν θα κατορθώσει να επιβιώσει κυβερνητικών αλλαγών, οι οποίες είναι αναπόφευκτες στις δημοκρατίες».
Ο Ντέιβιντ Χάρις αναφέρθηκε στις διάφορες φάσεις των σχέσεων Ελλάδας – Ισραήλ, ξεκινώντας από την περίοδο της διακυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, τη μεγάλη βελτίωση την περίοδο της διακυβέρνησης Γιώργου Παπανδρέου και την προσωπική σχέση με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, που συνεχίστηκε και με την κυβέρνηση Σαμαρά.
Ο εκτελεστικός διευθυντής της Αμερικανοεβραϊκής επιτροπής αναφέρθηκε στην πρόσφατη επίσκεψη στην Αθήνα και τις συναντήσεις με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, αλλά και τη συνάντηση με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά στην Ουάσιγκτον.
«Ανεξαρτήτως της ιδεολογίας της νέας κυβέρνησης, αντιλαμβάνονται ότι προς το πραγματικό συμφέρον της Ελλάδας να συνεχίσει τη σχέση αυτή. Το ίδιο συνέβηκε και με την Κύπρο, όπου ο προκάτοχος του προέδρου Αναστασιάδη δεν είχε τις ίδιες πολιτικές απόψεις. Κι όμως οι σχέσεις με το Ισραήλ βελτιώθηκαν».
Παράλληλα εξέφρασε ευγνωμοσύνη προς την κυπριακή κυβέρνηση γιατί μαζί με τη Βουλγαρία ήταν οι χώρες που πίεσαν την Ε.Ε. να χαρακτηρίσει τρομοκρατική οργάνωση τη στρατιωτική πτέρυγα της Χεζμπολά.
Ο κ. Χάρις επισήμανε πως καθώς η αστάθεια στην περιοχή της Μέσης Ανατολής περικυκλώνει το Ισραήλ και την Κύπρο και αυξάνει την επίδρασή της στην Ελλάδα, καθώς τα σύνορά της με την Τουρκία έχουν γίνει βασική πύλη εισόδου παράνομης μετανάστευσης προς την Ευρώπη, «οι τρεις αυτές χώρες και το δημοκρατικό σύστημα είναι περισσότερο από ποτέ σημαντικά».
Αναφερόμενος στη γενοκτονία των Αρμενίων, παραδέχθηκε ότι ο μόνος λόγος που μπορεί να δώσει γιατί για τόσα πολλά χρόνια δεν την είχαν αναγνωρίσει οι αμερικανοεβραϊκές οργανώσεις ήταν λόγω του παράγοντα της Τουρκίας. Υπογράμμισε ότι δεν είναι σωστό να επιτρέπουμε τον πολιτικό εκβιασμό να παραγκωνίζει την ιστορική αξιοπιστία και εξέφρασε λύπη που η αμερικανική κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει τη γενοκτονία.
«Δεν μπορούμε να χορεύουμε γύρω από την αλήθεια. Και θα έλεγα το ίδιο και για συγκεκριμένες δραστηριότητες της Τουρκίας, οι οποίες σχετίζονται με την Κύπρο», τόνισε ο κ. Χάρις, παραθέτοντας ως παράδειγμα τις παραβιάσεις από την Τουρκία της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και του εναέριου χώρου της.
«Τέτοια περιστατικά ούτε θα έπρεπε, ούτε πρέπει να συγχωρούνται ή να δικαιολογούνται, ή να υποβαθμίζονται», πρόσθεσε. «Δεν θέλω να ζω σ’ ένα κόσμο που θυσιάζει για πολιτικούς λόγους την Αρμενική Γενοκτονία. Που κρίνει την κυριαρχία της Κύπρου με όρους πολιτικής ευκολίας. Και η επιβίωση και επιτυχία του Ισραήλ θα κριθεί από πολιτικές διαπραγματεύσεις».
Ο Ντέιβιντ Χάρις ευχήθηκε στα χρόνια που θα έλθουν κι άλλες χώρες να ενταχθούν σ’ αυτή τη σχέση, όπως η Αίγυπτος, η Ιορδανία, ο Λίβανος, ακόμη κι ένα ανεξάρτητο Παλαιστινιακό Κράτος, ή και αυτή η Τουρκία. «Έχουμε κοινά συμφέροντα γύρω από την ενέργεια, τον ηλεκτρισμό, την ασφάλεια τροφίμων και άλλα ζητήματα που απαιτούν συνεργασία, κατά τον τρόπο που και οι χώρες της Ε.Ε. άρχισαν να συνεργάζονται στη δεκαετία του ’50».
Στην εισαγωγική του ομιλία, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος κ. Αιμλίου τόνισε ότι, Κύπρος και Ισραήλ είναι δύο μικρά κράτη σε μια περιοχή που αντιμετωπίζει πολλές συγκρούσεις και ταραχές. Παράλληλα επισήμανε ότι είναι οι δύο πυλώνες για τη σταθερότητα και τη δημοκρατία στην Ανατολική Μεσόγειο και οι μόνες χώρες στην περιοχή όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες γίνονται πλήρως σεβαστά.
Η μάστιγα της τρομοκρατίας, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, οι συγκρούσεις στη Συρία, το Ισλαμικό κράτος, σημείωσε, είναι οι κύριες απειλές στην περιοχή και η ενίσχυση των δεσμών μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ είναι o καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπιστούν αυτές οι προκλήσεις. Συνεχίζοντας, ανέφερε ότι η ανακάλυψη των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο θα μπορούσε να βοηθήσει την Κύπρο και το Ισραήλ να αποκτήσουν την ενεργειακή ανεξαρτησία τους, κάτι που συμμερίζονται και οι ΗΠΑ.
Επιπλέον, πρόσθεσε, το φυσικό αέριο θα μπορούσε να αποδειχθεί καταλύτης για την ευρύτερη περιφερειακή συνεργασία. Αυτοί είναι οι λόγοι που η Κύπρος και το Ισραήλ μαζί με την Ελλάδα, ξεκίνησαν μια διαδικασία τριμερούς συνεργασίας σε θέματα ασφάλειας και άμυνας, καθώς και στον τομέα της ενέργειας μαζί με άλλους τομείς κοινού ενδιαφέροντος.
«Υπάρχει ένας απλός, εγγενής λόγος γι’ αυτή την τριμερή συνεργασία: έχουμε πολλά να προσφέρουμε και να κερδίσουμε ο ένας από τον άλλο, αλλά έχουμε πολλά να προσφέρουμε στη Δύση που μπορεί να βασίζεται σε εμάς ως το μόνο φάρο σταθερότητας και συνεργασίας προς αντιμετώπιση των συγκρούσεων και αναταραχών στην Ανατολή Μεσόγειο» είπε ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος.
Καταλήγοντας ο κ. Αιμιλίου υπογράμμισε την ανεκτίμητη υποστήριξη της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής στην εμβάθυνση των κυπροισραηλινών σχέσεων, ειδικά όσον αφορά τα στρατηγικά οφέλη αυτής της σχέσης με τη Δύση και κυρίως προς τις Ηνωμένες Πολιτείες για αντιμετώπιση των κοινών απειλών στα θέματα της ασφάλειας.
Ο συγγραφέας Αριστοτέλης Τζιαμπίρης είπε πως προσπάθησε στο βιβλίο του να περιγράψει τις σχέσεις ανάμεσα Ελλάδας και Ισραήλ τα τελευταία 60 χρόνια, οι οποίες χαρακτηρίζονταν από καχυποψία, εχθρότητα και αλληλοκατηγορίες, σημειώνοντας την απροσδόκητη θετική ανατροπή της Ελληνικής εξωτερικής πολιτικής το 2009.
Καθοριστικό ρόλο έπαιξαν η επιδείνωση των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων, εξαιτίας της στάσης της Τουρκίας στα γεγονότα του Μαβί Μαρμαρά, όταν την ίδια στιγμή η ελληνική κυβέρνηση είχε απαγορεύσει τον απόπλου του από τον Πειραιά. Σημαντικό ρόλο επίσης έπαιξε η ενεργειακή συνεργασία Κύπρου – Ισραήλ και το μεγάλο τουριστικό ρεύμα από το Ισραήλ.
Οι ομιλητές απάντησαν σε ερωτήσεις που έθεσε το ακροατήριο το οποίο αποτελείτο περισσότερο από ακαδημαϊκούς, φοιτητές, παράγοντες της Ομογένειας και εκπροσώπους των μέσων ενημέρωσης.
(ΚΥΠΕ/ΑΖ/ΜΜ)