Πιέζει για σενάριο τετραμερούς η Τουρκία
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ανεβάζει τους τόνους η Τουρκία για τα θαλάσσια πάρκα: Ρητορική γκρίζων ζωνών για «μονομερή ενέργεια» της Ελλάδας * Δεν υποχωρούμε από τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, απαντά η Αθήνα
Εξοργισμένη και προκλητικά σαφής η Τουρκία για τη σύνδεση της ευρωπαϊκής της πορείας με το Κυπριακό: «Έχετε έλλειψη οράματος, δεν θα το δεχθούμε ποτέ», γαυγίζει η Άγκυρα
ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ
Συμφωνία μέσα από μια τετραμερή διάσκεψη για το Κυπριακό, που θα διασφαλίζει την εσαεί παρουσία της στο νησί, επιδιώκει η Άγκυρα. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, η τουρκική πλευρά διαμορφώνει τις κινήσεις τακτικής της, οι οποίες όπως συναφώς πληροφορούμαστε προωθούνται διπλωματικά σε διάφορα επίπεδα, ώστε η διαχρονική αυτή θέση της να προχωρήσει.
Είναι σαφές πως η Άγκυρα, χωρίς να διαφοροποιεί τη στάση της σε ό,τι αφορά τις επιδιώξεις της( και τις προκλήσεις), θέλει να εμπλέξει σε αυτή τη διαδικασία και την Αθήνα, ώστε να μπορέσει να πετύχει τους στόχους της για σύγκληση τετραμερούς διάσκεψης για το Κυπριακό. Μέσα από μια τέτοια διαδικασία, την οποία δεν αποδέχονται ούτε η Αθήνα ούτε και η Λευκωσία, επιχειρείται να ακυρωθεί η Κυπριακή Δημοκρατία και να υποβιβασθεί σε κοινότητα. Να συμμετάσχουν, δηλαδή, σε μια διάσκεψη Ελλάδα, Τουρκία και οι δυο κοινότητες ή «χωριστές οντότητες του νησιού». Δεν θα πρέπει να θεωρείται τυχαίο, το γεγονός ότι το πρόσφατο έγγραφο με τις τουρκικές θέσεις στο ζήτημα των υδρογονανθράκων, που διαβίβασε μέσω της ελληνικής κυβέρνησης στη Λευκωσία, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου περιγράφεται αυτή η επιδίωξη. Πρωτίστως επιχειρείται η «εξαφάνιση» της Κυπριακής Δημοκρατίας, παραπέμποντας εμμέσως τον χαρακτηρισμό της εκλιπούσας.
Η Τουρκία παίζει σε δυο πεδία για να προωθήσει τη θέση της αυτή. Επικαλείται από τη μια το ρόλο της ως εγγυήτρια δύναμη και παράλληλα της «μητέρας πατρίδας». Και στις δυο περιπτώσεις, επιδιώκεται η προσέγγιση με την Ελλάδα. Την ίδια ώρα γνωρίζοντας ότι το σενάριο αυτό της τετραμερούς βρίσκεται αντιμέτωπο με τις ενστάσεις της Λευκωσίας και της Αθήνας, επιχειρεί να δημιουργήσει συνθήκες επιβολής. Να σύρει, δηλαδή, Ελλάδα και Κύπρο σε αυτή την πορεία. Και τούτο, θεωρεί ότι μπορεί να γίνει και διά των απειλών και του φόβου, με την παρουσία του «Μπαρμπαρός» και πολεμικών πλοίων στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ).
Την ίδια ώρα, σε διπλωματικό επίπεδο, η τουρκική πλευρά πιέζει την επανάληψη των διαπραγματεύσεων, χωρίς να αρθούν οι παραβιάσεις και παρανομίες, τις οποίες προκαλεί η ίδια. Ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε πρόσφατη συνέντευξή του στην τουρκική Μιλιέτ, επανέφερε πιεστικά και το θέμα του χρονοδιαγράμματος. Ζητά την επανέναρξη των συνομιλιών και τον καθορισμό χρονοδιαγράμματος για ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων. Μετά από αυτό, όπως εξήγησε, «εμείς, στο τέλος θα συναντηθούμε όλοι μαζί και θα λύσουμε αυτή την υπόθεση με τα Ηνωμένα Έθνη». Με αυτό το τελευταίο παραπέμπει σε μια συνάντηση, τετραμερή για να «κλειδώσει» η συμφωνία. Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και δηλώσεις του κατοχικού ηγέτη, Ντερβίς Έρογλου. Είναι σαφές πως ο καθορισμός χρονοδιαγράμματος, κυρίως εάν θα είναι και πιεστικό, παραπέμπει και σε μιας μορφής επιδιαιτησίας.
Χιαστή από δυο οπτικές γωνίες
Η ΕΜΠΛΟΚΗ Ελλάδος και Τουρκίας στο Κυπριακό, έχει ουσιαστικά ξεκινήσει μέσα από τη διαδικασία των χιαστή διαπραγματεύσεων. Τούτο συμφωνήθηκε από πρωτοβουλία της Λευκωσίας και με τη συναίνεση της Αθήνας( που ανέλαβε να το προτείνει) και της Άγκυρας που αποδέχθηκε τη διαδικαστική φόρμουλα. Η ελληνική πλευρά, πρωτίστως η Λευκωσία προωθούσε αυτή τη φόρμουλα για να εμπλέξει την Τουρκία στη διαδικασία. «Πάντα θέλαμε να συνομιλήσουμε με την Άγκυρα για το Κυπριακό καθώς αυτή είναι η κατοχική δύναμη» ήταν το επιχείρημα της Λευκωσίας.
Η Αθήνα έστω και μουδιασμένα αποδέχθηκε να παίξει αυτό το ρόλο, δηλαδή να συναντάται ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών με τον Τουρκοκύπριο διαπραγματευτή. Η Τουρκία από την πλευρά της, δια των συναντήσεων αυτών (μια φορά έγιναν τα ταξίδια) επιχείρησε να διαμορφώσει νέα δεδομένα, τα οποία να είναι στα μέτρα της. Θεωρώντας πως το σενάριο αυτό τη διευκολύνει τους χειρισμούς της στο θέμα της προώθησης της τετραμερούς, το έχει αξιοποιήσει και σε άλλο ένα πεδίο. Οι παράλληλες επαφές, εύκολα μπορούν να δώσουν την ευκαιρία στην Άγκυρα αλλά και σε τρίτους, να προτείνουν όπως παρακαθήσουν στο ίδιο τραπέζι όλοι οι εμπλεκόμενοι, σε μια τετραμερή διάσκεψη.
Πέραν αυτών, μετά την εγκαινίαση των χιαστή διαπραγματεύσεων (διαπραγμάτευση πάντως δεν έγινε), άρχισαν οι προσκλήσεις από τρίτους προς αξιωματούχους του κατοχικού καθεστώτος. Στο παρελθόν τέτοιες κινήσεις προσέκρουαν στις έντονες διαμαρτυρίες της Λευκωσίας. Ενστάσεις προβάλλονται από κυπριακής πλευράς και τώρα, πλην όμως έχει σαφώς αδυνατίσει η θέση της Λευκωσίας.