Διαβεβαιώσεις ότι η αμερικανική Κυβέρνηση θα κινηθεί έντονα στο παρασκήνιο και ασκήσουν έντονα την επιρροή τους στην Άγκυρα, με στόχο να αποκλιμακωθεί η ένταση που προκάλεσαν οι τουρκικές παραβιάσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, έδωσαν οι αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, στους ηγετικούς παράγοντες της Ελληνοαμερικανικής Κοινότητας, στις συναντήσεις που είχαν μαζί τους την Παρασκευή. Ωστόσο αναπάντητο παρέμεινε το ερώτημα τι θα πράξουν στην περίπτωση που η Τουρκία αρνηθεί να συμμορφωθεί.

Σύμφωνα με τον ανταποκριτή του ΚΥΠΕ, Αποστόλη Ζουπανιώτη, από το ρεπορτάζ προκύπτει ότι η αμερικανική κυβέρνηση στηρίζει πλήρως κι επενδύει στις προσπάθειες του Ειδικού Συμβούλου του ΓΓ του ΟΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Άιντα, αλλά έχει αρκετές προσδοκίες κι από την επίσκεψη στην Άγκυρα του Αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν, στις 20 Νοεμβρίου.

Οι παράγοντες της Ομογένειας με τους οποίους συνομίλησε το ΚΥΠΕ αντιλαμβάνονται ότι οι αμερικανοί ενώ στηρίζουν πλήρως τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναγνωρίζουν ότι δεν μπορεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να επιστρέψει στις συνομιλίες όσο παραμένει εν ισχύ η ΝΑVTEX, θέλουν να βοηθήσουν την τουρκική Κυβέρνηση να σώσει τα προσχήματα.

«Η κυπριακή Κυβέρνηση ουδέποτε αρνήθηκε τα οφέλη από το φυσικό αέριο να μοιραστούν και οι δύο κοινότητες. Όμως αυτό αφορά τους Τουρκοκύπριους κι όχι την Τουρκία, η οποία συμπεριφέρεται ως οι φυσικοί πόροι της Κύπρου να της ανήκουν. Δεν μπορούμε να εμπιστευόμαστε τον Ερντογάν, τη στιγμή που μιλά για δύο κράτη», δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Πρόεδρος της ΠΣΕΚΑ, Φίλιπ Κρίστοφερ.

Οι ομογενείς παράλληλα εκφράζουν ικανοποίηση που τέθηκαν επί τάπητος τα ζητήματα και γίνεται αντιληπτό το ενδιαφέρον που υπάρχει από μέρους τους. Όπως ανέφερε ο Πρόεδρος της ΠΣΕΚΑ, Φίλιπ Κρίστοφερ, η πίεση αυτή θα συνεχιστεί. Ο κ. Κρίστοφερ είπε ότι την προσεχή εβδομάδα θα οργανωθεί κλειστή σύσκεψη ηγετικών παραγόντων της Ελληνοαμερικανικής Κοινότητας, οι οποίοι θα ενημερωθούν για τις συναντήσεις στην Ουάσιγκτον και θα κληθούν να είναι σε εγρήγορση εν όψει των εξελίξεων.

Να σημειωθεί ότι διαπιστώθηκε θετικότερη προσέγγιση από τους αξιωματούχους του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας.

Στην ομογενειακή αντιπροσωπεία συμμετείχαν ο Πρόεδρος της ΠΣΕΚΑ, Φίλιπ Κρίστοφερ, ο αναπληρωτής Πρόεδρος της ΠΣΕΚΑ, Τάσος Ζαμπάς, ο Πρόεδρος της Ενιαίας Συντονιστικής Προσπάθειας Ελλήνων, Αντι Μανάτος, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Ομοσπονδίας, Κώστας Τσέντας, ο Εκτελεστικός Διευθυντής του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας, Έντι Ζεμενίδης κι ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Νέας Ιερσέης, Σάββας Τσίβικος.
Συναντήθηκαν αρχικά στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ με την Υφυπουργό Εξωτερικών Βικτώρια Νούλαντ, τη βοηθό Υφυπουργό Αμάντα Σλόατ και τη διευθύντρια Νοτίου Ευρώπης, Αμι Ντόουβ.

Ακολούθησε συνάντηση στο Λευκό Οίκο με το διευθυντή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, Charles Kupchan και το νέο διευθυντή Ελλάδας – Κύπρου Τουρκίας, William Tuttle.

Μιλώντας στο ΚΥΠΕ για τις συναντήσεις, ο Πρόεδρος της ΠΣΕΚΑ Φίλιπ Κρίστοφερ χαρακτήρισε πολύ καλές τις συνομιλίες και είπε πως παρουσιάσθηκαν από την αντιπροσωπεία οι τουρκικές παραβιάσεις ως μία συνέχεια της τουρκικής εισβολής.

«Το 1974 η Κυπριακή Δημοκρατία απώλεσε το 37% του εδάφους της από την Τουρκία. η οποία σήμερα με τη νέα αυτή εισβολή επιθυμεί να αποσπάσει τους φυσικούς της πόρους. Αυτό είναι απαράδεκτο».

Ο Φίλιπ Κρίστοφερ ανέφερε ότι οι αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τους είπαν πως ήταν λάθος τους που δεν απέτρεψαν την Τουρκία να στείλει το «Μπαρμπαρός» κι ότι τώρα θα πρέπει να βρουν τον τρόπο να την πείσουν να το αποσύρει, ώστε να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες.

«Μας είπαν ότι επιθυμούν να επαναρχίσουν οι συνομιλίες υπό την αιγίδα του ειδικού συμβούλου του ΓΓ, Έσπεν Μπαρθ Άιντα. Επίσης ότι ο Αντιπρόεδρος Μπάιντεν θα μεταβεί στην Τουρκία στις 20 Νοεμβρίου κι ελπίζουν ότι θα μπορέσει με την επιρροή που θα ασκήσει να πείσει τους Τούρκους να αποσύρουν το «Μπαρμπαρός».

Ακόμη θετικότερη, σύμφωνα με τον κ. Κρίστοφερ ήταν η προσέγγιση των συνομιλητών τους στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, οι οποίοι διαβεβαίωσαν τους ομογενείς πως εργάζονται παρασκηνιακά.

«Είπαν πως αν υπάρξει από μέρους της αμερικανικής κυβέρνησης μία ισχυρή καταδίκη της Τουρκίας, οι Τουρκία δεν θα ανταποκριθεί. Αντιτάξαμε πως όπως κι αν έχουν τα πράγματα η Τουρκία δεν ανταποκρίνεται. Πρέπει να ληφθούν μέτρα σε βάρος της Τουρκίας».

Το ερώτημα πάντως του κ. Κρίστοφερ και των υπολοίπων μελών της αντιπροσωπείας, ποιες είναι οι επιλογές της αμερικανικής Κυβέρνησης αν αποτύχουν οι προσπάθειες να αποσυρθεί η Τουρκία, έμεινε αναπάντητο. Οι συνομιλητές τους απλά τους διαβεβαίωσαν ότι θα ασκήσουν όση πίεση μπορούν για να αποπυροδοτηθεί η κρίση. Είπαν ακόμη πως θα δοθεί κάτι στον Ερντογάν για να «σώσει τα προσχήματα» (save face).

Ο κ. Κρίστοφερ είπε πως η κατάσταση που δημιουργήθηκε προκαλεί προβλήματα στην αξιοπιστία του Προέδρου Αναστασιάδη, ο οποίος έφερε την κυπριακή εξωτερική πολιτική πιο κοντά στις ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή, τονίστηκε ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας έναντι των ΗΠΑ, όπως εκδηλώνεται στη Συρία κι αλλού, δεν αρμόζει σε σύμμαχο.

«Οι συνομιλητές μας ισχυρίστηκαν ότι η Τουρκία φοβάται το Ισλαμικό Κράτος. Αλλά αν το φοβάται, γιατί το στηρίζει, τους απαντήσαμε;  Πάντως όλοι αναγνωρίζουν ότι η τουρκική πολιτική στην περιοχή έχει αποτύχει πλήρως».

Εξάλλου, χρήσιμες χαρακτήρισε τις συναντήσεις στην Ουάσιγκτον ο αναπληρωτής Πρόεδρος της ΠΣΕΚΑ Τάσος Ζαμπάς, καθώς πρόσφεραν στους παράγοντες της Ομογένειας τη δυνατότητα να παρουσιάσουν τις απόψεις τους.

Σε σχέση με την ανταπόκριση των Αμερικανών  είπε πως κατανοούν πλήρως την κρισιμότητα της κατάστασης. Ανέφεραν ότι θα ακολουθήσουν μία «ήπια» προσέγγιση έναντι της Τουρκίας.

«Μας είπαν ότι επιθυμούν να ικανοποιήσουν πλήρως την κυπριακή Κυβέρνηση, ώστε να αποσυρθεί το «Μπαρμπαρός» και να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες. Είμαι ωστόσο βέβαιος ότι θα επιδιώξουν να βρουν τρόπο να ικανοποιήσουν και την τουρκική».

Ο κ. Ζαμπάς εκτίμησε ότι πιθανόν αυτή η σπουδή των αμερικανών να οφείλεται στα αναγκαστικά χρονοδιαγράμματα που δημιουργούνται από τις διάφορες εκλογικές αναμετρήσεις, συμπεριλαμβανομένων και των αμερικανικών προεδρικών εκλογών.

«Πάντως, με τον τρόπο που συμπεριφέρεται ο κ. Ερογλου στις συνομιλίες, δεν βλέπω πως μπορεί κανείς να αναμένει να επιτευχθεί κάτι το ουσιαστικό».

Επίσης οι αξιωματούχοι θωρούν πολύ σημαντική της επίσκεψη Μπάιντεν στην Αγκυρα, όπου – όπως είπαν στους ομογενείς – το Κυπριακό θα είναι θέμα προτεραιότητας.

Ο κ. Ζαμπάς ανέφερε ότι υπάρχουν σκέψεις στους Ομογενείς να ζητήσουν συναντηθούν με τον κ. Μπάιντεν ή το σύμβουλό του για θέματα εθνικής ασφαλείας, πριν αυτός επισκεφθεί την Άγκυρα, παρότι δεν έχουν καμιά αμφιβολία για τις αρχές και τις θέσεις του Αντιπροέδρου στο Κυπριακό.

«Μας υποσχέθηκαν πάντως ότι δεν θα θυσιάσουν την Κύπρο για την Τουρκία, ακόμη κι αν η Άγκυρα κάνει κάτι στο θέμα της αντιμετώπισης του Ισλαμικού Κράτους, όπου αντιληφθήκαμε ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει διάσταση απόψεων».

Επίσης αναγνωρίζουν ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τους ξεκαθάρισε στις συναντήσεις που είχαν στη Νέα Υόρκη, ότι αν υπάρξουν τουρκικές παραβιάσεις να αναστείλει την συμμετοχή του στις συνομιλίες.

Αναγνωρίζουν και ότι αυτή η κρίση τον βάζει πολιτικά σε δύσκολη θέση στο εσωτερικό. «Δηλώνουν δεσμευμένοι στο να βρουν τρόπο να αρχίσουν εκ νέου οι συνομιλίες το συντομότερο».

Δίνουν τέλος βάρος στις προσπάθειες που καταβάλει ο Αϊντε, στον οποίον η Βικτώρια Νούλαντ έχει μεγάλη εμπιστοσύνη.

Ο Εκτελεστικός Διευθυντής του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC), Εντι Ζεμενίδης, είπε ότι τα μέλη της αντιπροσωπείας εξέφρασαν τα συναισθήματα της κοινότητας, ότι θα πρέπει να γίνουν περισσότερα από μέρους της αμερικανικής Κυβέρνησης και να διατυπωθούν από την Ουάσιγκτον προς την Άγκυρα σθεναρότερες θέσεις. Συζήτησαν επίσης το πώς θα τροχοδρομηθεί εκ νέου η διαδικασία για λύση του Κυπριακού και θα αποκατασταθεί η δυναμική που δημιουργήθηκε μετά την επίσκεψη του αντιπροέδρου Μπάιντεν στην Κύπρο.

Στο ερώτημα αν είναι ικανοποιημένος, είπε ότι «θα ήμουν στην προκειμένη περίπτωση ικανοποιημένος αν αποσυρόταν το «Μπαρμπαρός» από την κυπριακή ΑΟΖ και η τουρκική NAVTEX. Μας ικανοποιεί το γεγονός ότι η αμερικανική Κυβέρνηση στηρίζει σταθερά τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου στην ΑΟΖ της κι ότι επιχειρεί αποκλιμάκωση της κατάστασης. Θα επιθυμούσα όμως να δω μία πιο δυναμική στάση έναντι της Τουρκίας. Κι αυτό δεν αφορά μόνο στο Κυπριακό, αλλά σε όλο το εύρος των ανοιχτών μετώπων που έχουν οι ΗΠΑ με την Τουρκία, όπως λόγου χάρη στην αντιμετώπιση του Ισλαμικού Κράτους, τις σχέσεις με το Ισραήλ κλπ».

Είπε επίσης ότι δεν είναι σίγουρος ότι υπάρχουν απαντήσεις για όλα αυτά τα θέματα, βλέπει ωστόσο την Κυβέρνηση Ομπάμα να προσπαθεί και να έχει το κυπριακό ως μία από τις προτεραιότητές της. «Στα λόγια τα πάει καλά, θέλω όμως να δω και πράξεις».

Με βάση τις συνομιλίες που είχαν στην Ουάσιγκτον, ο κ. Ζεμενίδης θεωρεί ότι στα ζητήματα που σχετίζονταν με την ΑΟΖ και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, η αμερικανική θέση ήταν απολύτως σαφής και δεν κρατούσαν ίσες αποστάσεις.

«Απλά δεν καταδικάζουν δημόσια την Τουρκία», συμπλήρωσε.

Όπως ανέφερε, ιδίως στις συναντήσεις στο Λευκό Οίκο, οι ομογενείς έθεσαν το ερώτημα αν υπάρχει κάποιο παράπονο για τη στάση της Κυβέρνησης Αναστασιάδη. Είπε πως ήταν κατηγορηματικά θετικοί για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τις επανειλημμένες τοποθετήσεις του ότι ολόκληρος ο κυπριακός λαός, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, θα απολαύσουν τα οφέλη από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.

Ανέφερε ότι καθώς οι ίδιοι αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που ασχολούνται με την Κύπρο ασχολούνται και με το Ουκρανικό, όπου η ενέργεια παίζει κομβικό ρόλο, τα ενεργειακά ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου τους κάνουν να βιάζονται, γιατί θα πρέπει το συντομότερο να μειώσουν την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία.

«Θέλουν να γνωρίζουν πότε οι ενεργειακοί πόροι από την Αν Μεσόγειο θα αξιοποιηθούν και θα διοχετευθούν στην Ευρώπη κι αυτό δίνει επιτακτικότερο χαρακτήρα στην ανάγκη για αποκλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή», πρόσθεσε.

Στο ερώτημα αν διέκρινε πρόθεση από μέρους της αμερικανικής Κυβέρνησης να ωφεληθεί η Τουρκία από τους αγωγούς μεταφοράς του φυσικού αερίου, απάντησε αρνητικά.

«Όλοι γνωρίζουν ότι η οικονομικότερη οδός είναι μέσω Τουρκίας. Όμως για πολλούς λόγους που δεν σχετίζονται με την Κύπρο ή και με το Ισραήλ, πολιτικά δεν εμφανίζεται ως η πολιτικά ελκυστικότερη λύση. Ακούγονται όλο και συχνότερα ιδέες για άλλους τρόπους μεταφοράς του φυσικού αερίου, όπως πλωτές πλατφόρμες, FLNG κ.α. Ακούμε επίσης συζητήσεις ότι η NOBLE βιάζεται να δει την επένδυσή της να αποδίδει έσοδα κι είναι έτοιμη να χρηματοδοτήσει αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Αίγυπτο, ή ακόμη και την Κρήτη» είπε.

Συνέχισε, λέγοντας ότι η ΕΝΙ μόλις ξεκίνησε τις έρευνες κι η ΤΟΤΑL θα αρχίσει το Φεβρουάριο. «Άρα όλες οι επιλογές βρίσκονται στο τραπέζι. Παρότι δεν υπάρχουν ενστάσεις για την επιλογή της Τουρκίας, δεν υπάρχει καμία εγγύηση. Και βέβαια να μην ξεχνούμε πως χωρίς λύση του κυπριακού, δεν υπάρχει περίπτωση να περάσει αγωγός από την Τουρκία».

Πάντως, εκ μέρους των Αμερικανών εκφράστηκε η άποψη πως όσο συνεχίζεται η ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο, οι επενδυτές θα διστάζουν να κάνουν μεγάλες επενδύσεις σε έργα υποδομής για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.

Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Νέας Ιερσέης, Σάββας Τσίβικος, δήλωσε πως στις συναντήσεις εκτέθηκαν οι ανησυχίες της Ομογένειας για τις εξελίξεις στην Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή, με αιχμή τις τελευταίες επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας και ζήτησαν να πιέσουν οι ΗΠΑ για την άμεση απόσυρση των τουρκικών πλοίων.

«Και η Υφυπουργός Εξωτερικών και τα μέλη του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας μας έδωσαν την εντύπωση ότι συμμερίζονται τις ανησυχίες μας και μας καθησύχασαν ότι εργάζονται προς γρήγορη αποκλιμάκωση της κρίσης, κινούμενοι στο παρασκήνιο και χωρίς δημόσιες δηλώσεις».

Ο κ. Τσίβικος ανέφερε ότι άκουσε τις ίδιες ανησυχίες κι από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το Λευκό Οίκο, σε σχέση με την εξελίξεις στην περιοχή και την απροθυμία της Τουρκίας να συμπλεύσει με την Ουάσιγκτον και άλλες χώρες της συμμαχίας. Παράλληλα παραδέχονται ότι η Κύπρος είναι καλός σύμμαχος των ΗΠΑ.

«Ξεκαθαρίσαμε ότι θεωρούμε απολύτως ορθή και επιβεβλημένη την απόφαση που έλαβε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ανέστειλε την συμμετοχή στις συνομιλίες. Ελπίζουμε ότι με το διάλογο που είχαμε μαζί τους στέλνουμε  τα σωστά μηνύματα”, κατέληξε.

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: