Πολιτικές αγκυλώσεις της σύγχρονης κυπριακής ιστορίας
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Κοσσυφοπέδιο: Η τραγική προσωπικότητα της κ. Μπακογιάννη και η Ελληνική Κυβέρνηση ως θεματοφύλακας της μεγάλης Αλβανίας, και της “κοσοβοποίησης” της Θράκης και της Κύπρου
Καλά νέα για νέους και φοιτητές: Στα σκαριά σχέδιο για ελεύθερη κινητικότητα μεταξύ Ηνωμένου Βασίλείου και ΕΕ* Θα επαναφέρει τα δίδακτρα στα βρετανικά πανεπιστήμια στην προ Brexit εποχή
Του Πέτρου Σαββίδη – www.philenews.com
Δεκατέσσερα ολόκληρα χρόνια μετά την έλευση του 21ου Αιώνα, η Σύγχρονη Κυπριακή Ιστορία εξακολουθεί να ταλανίζεται από πολιτικές παραμορφώσεις και να χαρακτηρίζεται από ιδεολογηματικές προσεγγίσεις, όμοιες με αυτές που παρατηρούνται σε τριτοκοσμικές χώρες.
Ενώ στον διεθνή χώρο η επιστημονική διερεύνηση της Ιστορίας προέρχεται αυτονόητα διαμέσου της ακαδημαϊκής παιδείας -συνήθως μετά από επίπονη δεκαετή φοίτηση για την απόκτηση του ανάλογου διδακτορικού τίτλου- στην ταλαιπωρημένη μεγαλόνησο, η Ιστορία της τυγχάνει ακόμα ιδιοτελούς εκμετάλλευσης που αποσκοπεί, είτε στην εξυπηρέτηση προσωπικών φιλοδοξιών ή κυρίως πολιτικών σκοπιμοτήτων.
Χωρίς την ανάλογη ακαδημαϊκή παιδεία, τη γνώση και τον σεβασμό της επιστημονικής δεοντολογίας, τις αυστηρές διαδικασίες ενδοπανεπιστημιακής και εξωτερικής αξιολόγησης, χωρίς τις άκρως απαιτητικές γραπτές εξετάσεις ή τις προφορικές αξιολογήσεις από μεικτές επιτροπές καθηγητών, αλλά και τη δίωρη τελική προφορική εξέταση (viva) κατά την οποία ο εξεταζόμενος υποψήφιος καλείται να υπερασπιστεί την εγκυρότητα, την αντικειμενικότητα, την ακρίβεια, και την αυθεντικότητα της έρευνάς του, η παραποίηση της Ιστορίας μπορεί, με τη μεγαλύτερη ευκολία, να τύχει χειραγώγησης και κυρίως πολιτικής εκμετάλλευσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε υποψήφιος διδάκτορας στον Ηνωμένο Βασίλειο δεσμεύεται υποχρεωτικά από πολύ αυστηρούς κώδικες ακαδημαϊκής δεοντολογίας (όπως π.χ. ο 15σέλιδος CodeofPracticeforResearch του UniversityofBirmingham), από επιτροπές αξιολόγησης ηθικής πρακτικής (EthicalReviewCommittees), και πληθώρα πρωτοκόλλων, νομοθεσιών και κανονισμών, όπως το VancouverProtocolofDeterminingAuthorship, το Copyright, DesignandPatentsAct 1988, και το ResearchCouncilUK (RCUK) CodeofConductontheGovernanceofGoodResearchContact.
H απουσία της αναγκαίας ακαδημαϊκής γνώσης και συνεπακόλουθα η άγνοια της επιστημονικής δεοντολογίας επιτρέπει σε διάφορους ιστορικούς συγγραφείς την αυθαίρετη ερμηνεία της Ιστορίας αναλόγως των προσωπικών τους αντιλήψεων αλλά και των πολιτικών τους πεποιθήσεων. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι δραματικές ιστορικές «αποκαλύψεις» και κραυγές αγωνίας για την «ιστορική αλήθεια», παρατηρούνται συνήθως, τόσο από επίδοξους συγγραφείς της αριστεράς όσο και της δεξιάς, αλλά και ορισμένων που κινούνται επιλεκτικά μεταξύ των δύο πόλων. Η εμφανής πολιτικοποίηση της Ιστορίας και ειδικά ο κομματικός παρεμβατισμός στη συγγραφή της έχουν ως αποτέλεσμα την ενθάρρυνση των αγκυλώσεων και την ιδιοτελή συντήρηση ανακριβειών και «ιστορικών μύθων» που διατηρούν παρασιτικά την αντιπαράθεση αριστεράς-δεξιάς, μακαριακών-γριβικών, ανεξαρτησιακών-ενωτικών, ομοσπονδιακών-αντιομοσπονδιακών, κοκ, εις βάρος φυσικά των πραγματικών συμφερόντων της Κυπριακής Δημοκρατίας και του κυπριακού Ελληνισμού.
Μερικοί συγγραφείς, υπό τον μανδύα της διερευνητικής δημοσιογραφίας (investigativejournalism), εμφανίζονται ως προφήτες της Κυπριακής Ιστορίας, στην προσπάθειά τους να μιμηθούν τις πολύχρονες και σημαντικές ερευνητικές προσπάθειες συγγραφέων όπως ο LaurenceStern, ο ChristopherHitchens, ο Μιχάλης Ιγνατίου και ο Κώστας Βενιζέλος
Η προβολή και υποστήριξη τέτοιων εκδόσεων από πολιτικούς ή κομματικούς παράγοντες, και ειδικά η αδιαφάνια για τις πηγές χρηματοδότησης ορισμένων «ερευνητικών» εργασιών, προδιαθέτει τον αναγνώστη για τις ανάλογες πολιτικές αγκυλώσεις του συγγραφέα εις βάρος της αντικειμενικής καταγραφής και υπεύθυνης ανάλυσης της Ιστορίας. Θλιβερή όμως θα πρέπει να θεωρείται η συνεισφορά του ιδίου του κράτους στη διατήρηση αυτής της κατάστασης που δηλητηριάζει, από ιδρύσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας, το δικαίωμα των πολιτών για αντικειμενική ενημέρωση και άπλετη γνώση της ιστορικής αλήθειας. H προβολή τέτοιων εκδόσεων από τον ίδιο τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, υπουργούς ή άλλους κρατικούς λειτουργούς, και η χρησιμοποίηση των κρατικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων (ΠΚ και ΤΕΠΑΚ), και του ημικρατικού ΡΙΚ, για επιλεκτική ανάδειξη ορισμένων τέτοιων εκδόσεων είναι προκλητική. Επιεικώς άτυχες, και κάθε άλλο παρά αθώο και τυχαίο, μπορεί, επίσης, να χαρακτηριστεί το ενδιαφέρον ορισμένων ξένων διπλωματικών αντιπροσωπειών για τέτοιου είδους εκδόσεις, που σπέρνουν την εθνική διχόνοια, συντηρούν την εσωτερική πολιτική αντιπαλότητα και κυρίως διαβρώνουν τις εθνικές αξίες ενός λαού που έχυσε αγόγγυστα το αίμα του για την Ελευθερία.
*Ο Πέτρος Σαββίδης είναι Ιστορικός ερευνητής, PhDcand. Modern History (Birmingham), MPhil History (Glasgow)