United Nations
#Tags:
Συμβούλιο ΑσφαλείαςΚύπροςκατοχικό καθεστώςΤουρκίαΚυπριακόΟΗΕΜπαν κι ΜουνέκθεσηΟ Μπαν κι Μουν εισηγείται στρατιωτικά μέτρα εμπιστοσύνης για Κύπρο
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Αποστόλη Ζουπανιώτη, www.greeknewsonline.com
Τεχνικού χαρακτήρα και χωρίς εκπλήξεις τόσο στα ζητήματα που αφορούν την αποστολή των καλών υπηρεσιών όσο και στα θέματα των αρμοδιοτήτων της ειρηνευτικής του ΟΗΕ στην Κύπρο, είναι η έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, που επιδόθηκε χθες αργά το βράδυ ανεπισήμως στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ο Μπαν γκι-Μουν εκτιμώντας ότι η ΟΥΝΦΙΚΥΠ συνεχίζει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο νησί ασκώντας εξουσία στη νεκρή ζώνη και συμβάλλοντας στη διατήρηση της ηρεμίας και στην επίλυση διαφόρων θεμάτων που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των πολιτών και στις δύο κοινότητες, εισηγείται στο Σ.Α. την ανανέωση της θητείας της για ακόμη έξι μήνες, μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2015.
Παράλληλα με αφορμή την ανανεωμένη προσπάθεια, εισηγείται εκ νέου κάποια στρατιωτικά μέτρα εμπιστοσύνης, όπως η οριοθέτηση της γραμμής αντιπαράταξης κι η αποναρκοθέτηση.
Η συνεδρίαση του Σ.Α. στην οποία θα υιοθετηθεί το ψήφισμα για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥ έχει οριστεί για τις 30 Ιουλίου. Ο αριθμός του στρατιωτικού προσωπικού ανέρχεται σε 858 άνδρες και γυναίκες και της αστυνομίας σε 62.
Η έκθεση ξεκινά με τις εξελίξεις στο κυπριακό, μετά την συμφωνία στο κείμενο του κοινού ανακοινωθέντος, τις οποίες περιγράφει επιγραμματικά και χωρίς πολλά σχόλια.
«Στις 11 Φεβρουαρίου 2014, μετά από πέντε μήνες εντατικών συζητήσεων, ο Ε/Κ ηγέτης, Νίκος Αναστασιάδης και ο Τ/Κ ηγέτης, Ντερβίς Έρογλου, κατέληξαν σε κοινή διακήρυξη, σηματοδοτώντας την επίσημη επανέναρξη των διαπραγματεύσεων υψηλού επιπέδου για μια ολοκληρωμένη διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος. Με την ευκαιρία αυτή, έγραψα στους δύο ηγέτες αναγνωρίζοντας τη συμφωνία για την κοινή διακήρυξη και την επανέναρξη ολοκληρωμένων διαπραγματεύσεων. Τον Απρίλιο του 2014, είχα διμερείς συναντήσεις και με τους δύο ηγέτες και εξέφρασα την ενθάρρυνση για τη συνεχιζόμενη δέσμευσή τους στη διαδικασία».
Ο Μπαν γκι-Μουν αναφέρει πως μετά την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων υψηλού επιπέδου, οι πλευρές έχουν εμπλακεί τακτικά σε συζητήσεις, τόσο σε επίπεδο ηγετών, όσο και διαπραγματευτών. Για τις δύο συναντήσεις των ηγετών στις 31 Μαρτίου και στις 2 Ιουνίου 2014, γράφει ότι προέβησαν σε ανασκόπηση των εργασιών που διεξήχθησαν από τους διαπραγματευτές τους και επανέλαβαν τη δέσμευσή τους να συνεχίσουν προχωρούν τη διαδικασία προς τα εμπρός.
«Στις 22 Μαΐου 2014, οι ηγέτες συμφώνησαν να επιταχύνουν τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων προς μια ολοκληρωμένη διευθέτηση και να συνεδριάζουν τουλάχιστον δύο φορές το μήνα για το σκοπό αυτό. Κατά τη συνεδρίαση της 2ας Ιουνίου 2014, οι ηγέτες συζήτησαν επίσης την αναζωογόνηση των τεχνικών επιτροπών, πιθανά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και άλλα ουσιαστικά ζητήματα που σχετίζονται με διαφορετικά διαπραγματευτικά κεφάλαια».
Αναφέρεται στις επισκέψεις των δύο διαπραγματευτών σε Αγκυρα και Αθήνα αντίστοιχα, που είναι όπως γράφει, «η πρώτη ανταλλαγή αυτού του τύπου στις ειρηνευτικές συνομιλίες του κυπριακού» και τις οποίες οι διαπραγματευτές θεωρούν σημαντικό βήμα προς τα εμπρός και αρχή ενός χρήσιμου διαλόγου. Γράφει επίσης και για την επίσκεψή τους στη Νότια Αφρική, που είχε στόχο να συγκεντρώσουν διδάγματα και εμπειρίες από την διαδικασία διαμεσολάβησης της Νοτίου Αφρικής».
Στα συμπεράσματά του για τις συνομιλίες, ο ΓΓ του ΟΗΕ χαρακτηρίζει την κοινή δήλωση της 11ης Φεβρουαρίου ένα σημαντικό επίτευγμα.
«Χαιρετίζω την κοινή διακήρυξη ως ξεκάθαρη δήλωση κοινών αρχών κι από τους δύο ηγέτες και μια ανεκτίμητη βάση για την επανέναρξη των συνομιλιών και είμαι ενθαρρυμένος από τη δεδηλωμένη αποφασιστικότητά τους για να συνεχίσουν δομημένες διαπραγματεύσεις με προσανατολισμένο σε αποτελέσματα τρόπο, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Καθώς παίρνουν αυτή τη νέα διαδικασία προς τα εμπρός, θα ενθαρρύνω τους δύο ηγέτες να διατηρήσουν την τρέχουσα δυναμική, να οικοδομήσουν στις υφιστάμενες συμφωνίες και στα κέρδη που έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα και να εντείνουν τις προσπάθειες για την επίτευξη μιας συνολικής διευθέτησης βασισμένης στην κοινή διακήρυξη».
Παράλληλα επισημάνει και προς τις δύο πλευρές ότι θα πρέπει να απέχουν από την αρνητική ρητορική σχετικά με τη διαδικασία και μεταξύ τους, θα πρέπει να διατηρήσουν την εμπιστευτικότητα της διαδικασίας και να εργαστούν για την οικοδόμησης της υποστήριξης για μια συμφωνία διευθέτησης.
«Χαιρετίζω το καινοτόμο βήμα που έχει αναληφθεί από τις πλευρές να συμμετάσχουν σε αντίστοιχες επισκέψεις των διαπραγματευτών στην Τουρκία και την Ελλάδα. Ελπίζω ότι αυτές οι προσπάθειες θα διατηρηθούν στους ερχόμενους μήνες. Ενθαρρύνω τις πλευρές να διερευνήσουν περαιτέρω αμοιβαία αποδεκτά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, που μπορούν να συμβάλουν σε ένα ευνοϊκό περιβάλλον για μια διευθέτηση», γράφει η έκθεση.
Με αφορμή την συμπλήρωση 50 χρόνων από την καθιέρωση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, αλλά και ίσου χρονικού διαστήματος καλών υπηρεσιών των προκατόχων του και του ιδίου, ο κ. Μπαν εκφράζει την ελπίδα ότι η επέτειος αυτή θα διευρύνει περαιτέρω την ώθηση προς την κατεύθυνση της επανένωσης της νήσου.
«Εναπόκειται σ’ όλα τα μέρη να εργαστούν με αποφασιστικότητα προς την κατεύθυνση μιας ολοκληρωμένης διευθέτησης, στην οποία προσβλέπουν όλοι οι Κύπριοι, και η οποία θα αποτρέψει την ανάγκη για συνέχιση της παρουσίας ειρηνευτών».
Σε σχέση με τα καθήκοντα και τις λειτουργίες της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, υπάρχουν αναφορές στις προσπάθειες για αποναρκοθέτηση, στις κοινές δραστηριότητες των θρησκευτικών ηγετών της Κύπρου, την περιφορά του Επιταφίου στο Αγιο Γεώργιο Αμμοχώστου, τα εγκαίνια τεμένους στη Νότια Λευκωσίας και τη λειτουργία σε Αρμενικό Ναό της Θεοτόκου, αλλά και την παρεμπόδιση από τις τ/κ αρχές θρησκευτικής δραστηριότητας Μαρωνιτών στο ναό του Αγίου Αντωνίου.
Μικρή αναφορά υπάρχει και στις εκταφές για ταυτοποίηση αγνοουμένων, όπου καλεί σε αύξηση της συνεργασίας στην Επιτροπή.
Στα συμπεράσματά του, ο ΓΓ του ΟΗΕ δίδει βάρος στα στρατιωτικά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, όπως ο καθορισμός των γραμμών αντιπαράταξης και η αποναρκοθέτηση, ενώ καλεί τις τ/κ αρχές να σεβαστούν την ελεύθερη διακίνηση των ειρηνευτών.
«Λαμβάνοντας υπόψη την επανάληψη των διαπραγματεύσεων για την επανένωση της νήσου, καλώ όλες τις πλευρές να αναλάβουν συγκεκριμένα βήματα για μια σειρά μέτρων, ως ένδειξη της δέσμευσής τους στην ειρηνευτική διαδικασία. Ένα βήμα θα μπορούσε να είναι και για τις δύο αντιτιθέμενες δυνάμεις να εμπλακούν ενεργά με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ σε στρατιωτικά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει την επίσημη αποδοχή από τις δύο πλευρές του μνημονίου του 1989, φέρνοντας τέλος στην αμφισβήτηση της οριοθέτησης από τα Ηνωμένα Εθνη των γραμμών κατάπαυσης του πυρός. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, οι δύο πλευρές θα μπορούσαν επίσης να αντιμετωπίσουν την πρόσφατη αλλαγή στο στάτους κβο που προκύπτει από την τοποθέτηση των καμερών κλειστού κυκλώματος στη Λευκωσία, η οποία αύξησε άνευ λόγου τις εντάσεις και αυτό είναι λυπηρό».
Επίσης χαιρετίζει την τουρκοκυπριακή πρόταση για την επανάληψη των εργασιών αποναρκοθέτησης σε όλο το νησί, και καλεί τις πλευρές να φθάσουν συμφωνία σχετικά με τις λεπτομέρειες το συντομότερο δυνατό.
«Τα Ηνωμένα Έθνη είναι έτοιμα να βοηθήσουν περαιτέρω τα μέρη στην φιλοδοξία τους να επιτύχουν μια απαλλαγμένη από νάρκες Κύπρο».
Ο ΓΓ του ΟΗΕ εγείρει ακόμη θέμα αντιμετώπισης των προκλήσεων για την ασφάλεια στην παλιά Λευκωσία, μια – όπως γράφει – άκρως στρατιωτικοποιημένη περιοχή στο ενετικό τείχος, όπου η νεκρή ζώνη είναι πιο στενή.
«Επαναλαμβάνω την έκκλησή μου προς τις πλευρές, συμπεριλαμβανομένων των Ε/Κ και Τ/Κ δημάρχων και των δημοτικών αρχών της Λευκωσίας, όπως και το Ενιαίο Ρυθμιστικό Σχέδιο Λευκωσίας, σε συνεργασία με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ και το UNDP, να υιοθετήσουν μια ολιστική προσέγγιση για την αστική υποδομή της παλιάς πόλης μέσω κοινών έργων που θα μπορούσαν να προσελκύσουν επενδύσεις και ως εκ τούτου να μεταμορφώσουν την ευρύτερη περιοχή. Μια τέτοια προσέγγιση θα συμβάλει επίσης στην επιστροφή των κανονικών συνθηκών κατά τρόπο που να ενισχύει την ασφάλεια κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής και να προάγει την εμπιστοσύνη του κοινού στις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις».
Τέλος ταυτόσημες με την προηγούμενη έκθεση είναι οι αναφορές στα ενεργειακά.
«Όσον αφορά τους φυσικούς πόρους γύρω από την Κύπρο, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι οποιαδήποτε νέο-ανακαλυφθείς πλούτος θα ωφελήσει και τις δύο κοινότητες. Εμμένω στην άποψη ότι παρόμοιες εξελίξεις αποτελούν ένα ισχυρό κίνητρο για όλα τα μέρη να βρουν μια βιώσιμη λύση στο κυπριακό πρόβλημα και να προκαλέσουν βαθύτερη συνεργασία προς όφελος όλων των ενδιαφερομένων παικτών στην περιοχή».