Η σχέση του Σπύρου Μουστακλή με την Κύπρο




Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ, ΚΥΠΕ-CNA

Κάθε χρόνο η Χριστίνα Μουστακλή-Δημητρακάκη, κάνει 2 μνημόσυνα. Το ένα στις 27 Απριλίου προς τιμήν του άνδρα της Σπύρου Μουστακλή, αξιωματικού του ελληνικού στρατού, με έντονη αντιδικτατορική δράση, που πέθανε το 1986. Και το άλλο στις 20 Ιουλίου, «που χάθηκε η μισή μας Κύπρος».

Η χήρα του Σπύρου Μουστακλή – ο οποίος για 13 ολόκληρα χρόνια, στο σύνολο της ζωής του, υπέστη σκληρότατα βασανιστήρια, τα οποία τον εξόντωσαν σωματικά και τον άφησαν παράλυτο – ήταν ανάμεσα στα πρόσωπα που τίμησε φέτος η Ελληνική Δημοκρατία, διότι «δίπλα του πάντα και συνεχώς, με την γενναιοδωρία της, την δύναμη ψυχής, την αλληλεγγύη προς τον σύντροφό της και το θάρρος της, αναδείχθηκε σε πρόσωπο μαρτυρικό και ηρωικό».

Με την ευκαιρία της θλιβερής επετείου των 40 χρόνων από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, το ΚΥΠΕ συνομίλησε με την Χριστίνα Μουστακλή η οποία, όπως και ο ηρωικός σύντροφός της, δηλώνει «για μένα Κύπρος και Ελλάδα είναι το ίδιο πράγμα».

Η σχέση τους με την Κύπρο πάει πίσω στο 1964 όταν ο Σπύρος Μουστακλής, απόφοιτος πια της Σχολής Ευελπίδων, κατατάσσεται εθελοντής στον νεοσύστατο ελληνικό στρατό στην Κύπρο, και το 1965 γίνεται διοικητής στρατιωτικής βάσης στο Μπογάζι, κοντά στην Αμμόχωστο.

«Ήταν, θυμάμαι, το 206 τάγμα. Τον λένε θρύλο στη Κύπρο, γιατί είχε δουλέψει πάρα πολύ, στον νεοσύστατο στρατό, και εκεί είδε να δημιουργείται ο κυπριακός στρατός στο Μπογάζι».

«Γιατί επέλεξε να πάει εθελοντής στη Κύπρο;»

 «Έλεγε πάντοτε, και το πίστευε βαθιά, ότι η Κύπρος είναι ένα κομμάτι της Ελλάδος, αλλά και η Ελλάδα ένα κομμάτι της Κύπρου.»

 «Εσάς, ως σύντροφός του, τι σας έμεινε από το σύντομο πέρασμά σας στο νησί;»

 «Φιλίες για μια ζωή. Όταν έγινε η εισβολή εκείνο το καταραμένο 1974, όλοι οι φίλοι μας που έμεναν τότε στο Μπογάζι και στην Αμμόχωστο έγιναν πρόσφυγες και σκόρπισαν σε άλλα μέρη της Κύπρου. Είχαμε όμως προλάβει να συνδεθούμε πολύ και η σχέση μας είναι άρρηκτη έκτοτε».

«Τι σας έλεγε ο Σπύρος Μουστακλής για την εισβολή των Τούρκων στη Κύπρο;»

«Ότι το νησί πουλήθηκε. Τον πείραζε όμως πολύ να μιλά γι’ αυτό. Δεν το χωρούσε ο νους του αυτό που έγινε».

Ο Μιχάλης Βαρδάνης, αντιστράτηγος ε.α. που βασανίστηκε επίσης από τους στρατιωτικούς όπως κι ο Μουστακλής, γνωρίστηκε μαζί του στο Μπογάζι το 1965, υπίλαρχος αυτός, διοικητής τάγματος ο Μουστακλής.

«Ήμασταν εθελοντές στην Κύπρο από το 1964, αλλά ο Ιούνιος του ’65 μύριζε κινδύνους ανωμαλίας. Ο παλιός αντάρτης οσφραινόταν περισσότερο τον κίνδυνο που ερχόταν. Τον είδα ανήσυχο με τις αθρόες αφίξεις αξιωματικών γνωστών για τις ακροδεξιές τοποθετήσεις τους και προσκείμενων στις τότε βασιλικές ίντριγκες. Δεν έκαναν τίποτε άλλο, παρά να παρακολουθούν τους δημοκρατικούς αξιωματικούς και να ετοιμάζουν λίστες υπογραφών», είπε σε εκδήλωση που έγινε το 2006 για το πραξικόπημα του 1967 στην Ελλάδα.

Ο Σπύρος Μουστακλής έλαβε μέρος στον εμφύλιο πόλεμο στην Ελλάδα (1946-49) και συμμετείχε στο Κίνημα του Ναυτικού με σκοπό την ανατροπή της Χούντας των Συνταγματαρχών το 1973.

Το κίνημα θα εκδηλωνόταν τις πρώτες πρωινές ώρες της 23ης Μαίου εκείνης της χρονιάς, με αποκλεισμό του Πειραιά και άλλων μεγάλων λιμανιών και την κατάληψη της Σύρου, που θα ήταν το ορμητήριό τους. Στο νησί υπήρχε η Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών του Στρατού, την οποία αφού καταλάμβαναν, θα τον τοποθετούσαν ως διοικητή και θα σχημάτιζαν εκεί «εθνική κυβέρνηση».

Όμως, το Κίνημα του Ναυτικού προδόθηκε πριν από την εκδήλωσή του, με αποτέλεσμα μεταξύ των αξιωματικών να συλληφθεί και ο ίδιος (22 Μαΐου 1973). Κρατήθηκε στα κρατητήρια του ΕΑΤ-ΕΣΑ για σαράντα επτά ημέρες όπου βασανίστηκε άγρια. Κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων ένα βίαιο χτύπημα στην καρωτίδα προκάλεσε εγκεφαλικό, με αποτέλεσμα να διακομιστεί στο ΚΑΤ. Εκεί παρέμεινε δύο χρόνια. Το εγκεφαλικό του προκάλεσε ολική παραλυσία των δεξιών του άνω και κάτω άκρων.

Παρέμεινε περίπου 2 χρόνια σε νοσοκομείο υποβαλλόμενος σε εντατικές φυσικοθεραπείες. Με την βοήθεια των γιατρών, και με την δική του μεγάλη θέληση για ζωή, μπόρεσε να σταθεί όρθιος και να περπατήσει, όχι όμως και να ξαναμιλήσει.

«Μόλις βεβαιώθηκε ότι μπορεί να περπατήσει, μου είπε με νοήματα και γραπτώς ότι το πρώτο μέρος που θέλει να πατήσει τα πόδια του είναι η Κύπρος. Δεν θα ξεχάσω όσο ζω εκείνο το ταξίδι. Τον υποδέχτηκαν ως ήρωα και όλοι έλεγαν: να ο Σπύρος μας. Κι έτσι, κατά κάποιον τρόπο, νιώθω ότι ανήκω και εγώ σε αυτούς τους ανθρώπους».

Για τους Κυπρίους, λέει η Χριστίνα Μουστακλή, ο Σπύρος Μουστακλής προσωποποιεί από τις λίγες εστίες αντίστασης που εκδηλώθηκαν στην Ελλάδα κατά της χούντας.

Την ρώτησα: Βλέποντάς σας στο Προεδρικό της Αθήνας να λαμβάνετε από τον κ. Παπούλια την ύψιστη τιμητική διάκριση της Ελληνικής Δημοκρατίας, αναρωτήθηκα αν αισθανθήκατε εκείνη τη στιγμή πώς ήταν δίπλα σας κι ο σύντροφός σας;»

«Μα δεν έχει φύγει ποτέ από κοντά μου, ούτε μέρα δεν περνά που να μην τον σκέφτομαι. Αυτές δε τις ημέρες, τις μαύρες για την Κύπρο μας, νιώθω ακριβώς όπως το 1974 που έγινε η εισβολή, και το 1986 που έφυγε ο Σπύρος. Μια οδύνη, που με τίποτα δεν περιγράφεται».

«Πιστεύετε ότι μπορεί να λυθεί το Κυπριακό στη διάρκεια του δικού μας βίου;»

«Δεν ξέρω αν το πιστεύω. Το εύχομαι όμως με όλη τη καρδιά μου».

Η τραγική κατάληξη του Μουστακλή, αλλά και η ηρωική του στάση παραμένουν ακόμη σύμβολα αντιδικτατορικής δράσης. Πέθανε στις 27 Απριλίου 1986 και κηδεύτηκε στο Μεσολόγγι με τιμές ήρωα.

Έκτοτε, η χήρα του Χριστίνα, και η κόρη του Ναταλία, που τότε ήταν νήπιο, ζουν με την βαριά κληρονομιά ενός ανθρώπου που αγάπησε την Ελλάδα και την Κύπρο πιο πολύ απ’ οτιδήποτε άλλο στον κόσμο.

ΠΗΓΗ: www.cna.org.cy

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: