Πλώρη για το Προεδρικό Μέγαρο έχει βάλει ο Ερντογάν




Του ΝΙΚΟΥ ΜΕΛΕΤΗ

Με επιτυχία, απρόσμενη για πολλούς, ο Ταγιπ Ερντογάν πέρασε τον δύσκολο κάβο των δημοτικών εκλογών και βάζει πλώρη για τις προεδρικές εκλογές του Αύγουστου, αλλά ακόμη και σε χώρες όπως η Τουρκία η επίτευξη μιας θριαμβευτικής εκλογικής νίκης είναι πολύ πιο εύκολη από την διαχείριση της.

Η μεγάλη παγίδα αλλά και πρόκληση για τον Ερντογαν είναι να υποκύψει στον πειρασμό, μετα την εξουδετέρωση του «Βαθέως κράτους» και την ολοκλήρωση του αγώνα  εναντίον του «Παραλλήλου κράτους», να εγκαθιδρύσει το «Ερντογανικό κράτος» στηριγμένος σε μια λανθασμένη ανάγνωση του αποτελέσματος των δημοτικών εκλογών που θα πυροδοτήσει την αλαζονεία και τον αυταρχισμό του.

Οι εκλογές πραγματοποιήθηκαν σε ένα πρωτόγνωρο ακόμη και για τα πολιτικά ήθη της Τουρκίας  πολωτικό και διχαστικό κλίμα, που ακολούθησε την σύγκρουση του Ερντογαν με την Κοινότητα του Φετουλάχ Γκιουλεν, εν μέσω διαρροών που αποκάλυπταν μια σειρά οικονομικά και πολιτικά σκάνδαλα στα οποία ενέχονταν κορυφαίοι παράγοντες του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ και ο ίδιος ο γιος του τούρκου πρωθυπουργού Μπιλαλ Ερντογαν.

Ο ίδιος γιος που βρέθηκε στο μπαλκόνι των γραφείων του ΑΚΡ το βράδυ των εκλογών στο πλευρό του πατερά του για να πανηγυρίσουν την εκλογική νίκη, που για τον Ερντογαν συνιστά και εντολή παραγραφής των όσων καταγγελιών για σκάνδαλα έχουν μείνει  στα αρχεία των εισαγγελέων (που μετατέθηκαν από την κυβέρνηση).

Η μεγάλη νίκη του κόμματος του στις δημοτικές εκλογές (από το 38,8%  στις Δημοτικές του 2009 και το σχεδόν 50% των βουλευτικών του 2011, το ΑΚΡ φαίνεται να συγκεντρώνει σχεδόν 44% στις δημοτικές της Κυριακής) προσέφερε την δυνατότητα στον Ταγίπ Ερντογαν να τραβήξει γραμμή στο παρελθόν και να κοιτάξει μπροστά. Να είναι συμφιλιωτικός να στραφεί προς το υπόλοιπο 56% του τουρκικού λάου που δεν τον έχει ψηφίσει, να  γεφυρώσει το ρήγμα με σημαντικά κοινωνικά στρώματα, να σεβαστεί την διαφορετικότητα και την ελευθερία έκφρασης των πολιτών, να αποδείξει ότι η ατζέντα του δεν είναι ισλαμική και δεν επιδιώκει την επανίδρυση  σε θρησκευτική βάση της Τουρκικής Δημοκρατίας.

Του προσφέρεται ακόμη η ευκαιρία να αποδείξει ότι τα μεγάλα έργα που πραγματοποιήθηκαν τα 12 χρόνια της διακυβέρνησης του και τα φαραωνικά έργα που έχουν εξαγγελθεί για το μέλλον, δεν γίνονται απλώς και μόνο για να καρπωθούν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια φιλικά προσκείμενοι επιχειρηματίες που μοιράζουν αφειδώς μίζες στα στελέχη του ΑΚΡ και στους γιους των υπουργών της κυβέρνησης.

Ο Ερντογάν το βράδυ των εκλογών δεν έδειξε να κινείται σε αυτό το κλίμα. Αντίθετα υποσχέθηκε ότι θα τιμωρήσει όσους βρέθηκαν απέναντι του και ουσιαστικά στοχοποιεί ως εχθρούς της Τουρκίας και εκείνους που κατά την γνώμη του υπονομευσαν τον ίδιο με τις αποκαλύψεις των υποκλοπών αλλά και όλους τους πολιτικούς αντιπάλους του.

Το κυνήγι μαγισσών που κορυφώθηκε με την απαγόρευση του twitter και του YouTube και συνεχιστηκε με τις προσαγωγές αντιπολιτευόμενων δημοσιογράφων την παραμονή των εκλογών, μάλλον είναι πρακτική που θα συνεχίσει.

Ο Ταγιπ Ερντογαν πέτυχε μια σχετικά προβλέψιμη νίκη. Η δαιμονοποίηση του Γκιουλεν και της αντιπολίτευσης απευθυνόταν σε ένα κοινό συντηρητικό και θρησκευόμενο το οποίο έχει εκπαιδευθεί σχεδόν δυο δεκαετίες τώρα, να πιστεύει τον Ερντογαν.

Οι διαρροές των τηλεφωνικών υποκλοπών και η διακίνηση των πληροφοριών για τα  σκάνδαλα, δεν άγγιξαν αυτούς τους πολίτες  οι οποίοι μάλιστα (ιδίως εκείνα τα συντηρητικά στρώματα στις αγροτικές περιοχές) είδαν την τελευταία εξαετία να αυξάνονται εντυπωσιακά τα πενιχρά εισοδήματα τους και να βελτιώνεται το επίπεδο ζωής τους. Αυτά τα εκατομμύρια των ψηφοφόρων, δεν κατάλαβαν τι ακριβώς είναι η απαγόρευση του twitter και δεν έχουν ακούσει ποτέ τίποτα περί YouTube…

Ο Ερντογαν έχει πλέον ένα πολύ ισχυρό υπόβαθρο για να οργανώσει τις κινήσεις του το επόμενο πεντάμηνο ώστε να διεκδικήσει την εκλογή του στην θέση του (πρώτου εκλεγμένου απευθείας από τον λαό) Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας.

Φλερτάρει ακόμη με την ιδέα να μπορέσει να πετύχει και πάλι τα ποσοστά του 2011  ώστε να εκλεγεί από τον πρώτο κιόλας  γύρο. Διαφορετικά ένας δεύτερος γύρος στις Προεδρικές εκλογές του Αυγούστου ίσως να αποδειχθεί δύσκολη δοκιμασία για τον Ερντογαν, εάν απέναντι του έχει ως αντίπαλο κάποιον που θα συσπειρώσει πίσω του όλη την αντιπολίτευση και ένα μέρος τουλάχιστον των Κούρδων.

Μέχρι τότε όμως πολλά θα κριθούν από το πώς θα πολιτευθεί ο κ. Ερντογαν και πως θα διαχειρισθεί την νίκη του.

Ένα από τα σημαντικά μέτωπα που πρέπει να αντιμετωπίσει είναι η «ειρηνευτική διαδικασία» με το ΡΚΚ, που έχει αποτελματωθεί, με τους κούρδους να θεωρούν ότι η κυβέρνηση εσκεμμένα χρονοτριβεί και δεν εκπληρώνει βασικές δεσμεύσεις της. τόσο για την υιοθέτηση νέου συντάγματος, όσο και για την αναγνώριση των κουρδικών δομών στις Νοτιοανατολικές επαρχίες. Κυρίως όμως αποτελεί ερωτηματικό το πώς θα κινηθεί ο κ. Ερντογαν έναντι του Οτσαλαν και του πιεστικού αιτήματος για απελευθέρωση του ή μετατροπή της ποινής του σε κατ’ οίκον περιορισμό.

Ο Οτσαλαν μέχρι στιγμής και με δημόσιες παρεμβάσεις του στήριξε τον Ερντογαν έναντι του Γκιουλεν, αλλά η ολοένα και  μεγαλύτερη ριζοσπαστικοποίηση των κούρδων στην Νοτιοανατολική Τουρκία, στην Βόρεια Συρία και στο Βόρειο Ιράκ, δεν θα  επιτρέψουν στον κ. Ερντογάν να παραπέμψει  στο αδιόρατο μέλλον τις συνομιλίες για το κουρδικό.

Συγχρόνως ο κ. Ερντογαν θα πρέπει να διαχειρισθεί την κρίση στην Συρία όπου η Τουρκία έχει βρεθεί σε πραγματικό αδιέξοδο, καθώς το πρόβλημα στρατηγικής δεν λύνεται με την εντολή κατάρρευσης ενός συριακού αεροσκάφους.

Ο τούρκος πρωθυπουργός, αγαπημένο παιδί της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών, θα πρέπει να  επιχειρήσει να αποκαταστήσει  την εικόνα της Τουρκίας αλλά και του προσώπου του στους εταίρους και συμμάχους και να αποδείξει ότι είναι και πάλι αξιόπιστος  συνομιλητής.

Δεν ειναι ακατορθωτα οσα πρεπει να πραξει το επομενο διαστημα ο Ταγιπ Ερντογαν. Το πρωτο όμως  δεν είναι άλλο από το να αντιμετωπίσει τον κακο εαυτο του. Οι αποκαλύψεις έχουν τραυματίσει βαθύτατα την Τουρκία και την κυβέρνηση Ερντογαν.

Αποδείχθηκε ότι το υποτιθέμενο πανίσχυρο και άτρωτο τουρκικό κράτος κάθε άλλο παρά είναι τέτοιο. Σε κάθε σπιθαμή κρατικής εξουσίας υπήρχαν και υπάρχουν  κρατικοί λειτουργοί που βάζουν το προσωπικό ή το κομματικό συμφέρον πάνω από το εθνικό το οποίο όπως σε πολλές τριτοκοσμικές χώρες συμβαίνει ταυτίζεται με εκείνο του «Ηγέτη» και του κυβερνώντος κόμματος.

Οι αποκαλύψεις έφεραν στο φως ένα ευρύτατο κύκλωμα διαφθοράς που ξεκινούσε από τον πρωθυπουργικό περίγυρο. Το κύκλωμα αυτό, ο τρόπος με τον οποίο αλώθηκε το κράτος και οι άνθρωποι της εξουσίας καταχράστηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ,δεν είναι κάτι που μπορεί να θαφτεί κάτω από την οποιαδήποτε εκλογική απόδοση του Ερντογαν.

Οι υποκλοπές όμως ανέδειξαν ορισμένα ακόμη θέματα: η «πανίσχυρη» Τουρκία υποχρεώνονταν να υποβάλλει αίτημα στον αρχηγό των μυστικών υπηρεσιών του Ιράν  προκειμένου να μεσολαβεί στην Σιιτικη κυβέρνηση του Ιράκ και να επιτρέψει την μετάβαση του Τούρκου υπουργού ενεργείας Τανερ Γιλντιζ στην κουρδική αυτόνομη περιοχή του Αρμπίλ.

Αυτό όμως που έβαλε πραγματικά την σφραγίδα του στις αποκαλύψεις ήταν  η αδίστακτη συνομωσία που εξύφαινε  το τουρκικό κράτος σε αγαστή συνεργασία του καθεστώτος Ερντογαν με την γραφειοκρατία του ΥΠΕΞ  και τον Στρατό, για να νομιμοποιηθεί  μια στρατιωτική παρέμβαση στην Συρία τις παραμονές των εκλογών.

Η προβοκάτσια που προσφέρθηκε να υλοποιήσει η ΜΙΤ,  είτε με την οργάνωση επίθεσης με πυραύλους από το Συριακό έδαφος εναντίον μη κατοικημένης  περιοχής της Τουρκίας, ειτε με την προκληση επίθεσης από «αγνωστους» εναντίον του ιστορικού τουρκικου μνημείου του Μαυσωλείου του Σουλεϊμάν Σαχ στην Βοριεο Συρία, αφήνουν σοβαρά εκτεθειμένη την Τουρκία και την κατατάσσουν στην κατηγορία εκείνων των χώρων που ασκούν ένα είδος (κρατικής) τρομοκρατίας.

Το μνημείο του Σουλεϊμάν Σαχ (1178-1227)  είναι σημαντικό για την Τουρκία καθώς αφορά τον προπάππου του Οσμάν, ιδρυτή της οθωμανικής αυτοκρατορίας που πέθανε συμφώνα με τον μύθο την ώρα που διέσχιζε τον Ευφράτη και θάφτηκε στο Κάστρο Τζαμπερ σε μια νησίδα του πόταμου. Το Μαυσωλείο του  κτίστηκε πολύ αργότερα  τον 15ο αιώνα όταν κατέλαβε τα εδάφη αυτά ο Σουλτάνος  Σελίμ Α΄και το Μαυσωλείο έμεινε εντος συριακών συνόρων (25 χιλιόμετρα από την μεθόριο με την Τουρκία)  αλλά στην συμφωνία του 1921 με τους Γάλλους η νησίδα παραχωρήθηκε στην Τουρκία.

Το μαυσωλείο φρουρούνταν από μονάδα 15 τούρκων στρατιωτών με έναν υπαξιωματικό, αλλά  πριν δυο μήνες η φρουρά διπλασιάστηκε  και επικεφαλής τέθηκε αξιωματικός καθώς η ισλαμική ISIL απείλησε ότι θα επιτεθεί στο Μαυσωλείο για να απομακρύνει την τουρκική φρουρά.

Το σενάριο είχε προετοιμάσει και με δηλώσεις του Αμντ. Γκιουλ και του Αχμέτ Νταβουτογλου είχε  απευθυνθεί προειδοποίηση ότι η Τουρκία θα παρέμβει για να προστατευσει το Μαυσωλείο. Οι εφημερίδες μάλιστα ανέφεραν ότι μόλις εκδηλωθεί απειλή θα απογειωθούν τα F 16 που σταθμεύουν σε ετοιμότητα 15΄ για να βομβαρδίσουν θέσεις των ισλαμιστών ανταρτών, ενώ τούρκοι καταδρομείς θα φθαρούν στο μαυσωλείο με ελικόπτερα…

ΠΗΓΗ: Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΕΠΙΚΑΙΡΑ την Πέμπτη 3 Απριλιου 2014 – www.epikaira.gr

Στη φωτογραφία: ο αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας με τον πρωθυπουργό Ερντογάν

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: