Χάλασε η συνταγή λόγω Τουρκίας – Κινήσεις στη Νέα Υόρκη υπό την αίρεση των εξελίξεων στην Άγκυρα
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Κώστα Βενιζέλου
Κρίσιμο θα είναι το επόμενο δεκαπενθήμερο για το Κυπριακό ενόψει και των διεργασιών που αρχίζουν στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, στη Νέα Υόρκη. Οι εξελίξεις, ωστόσο, στην Τουρκία δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για ανατροπές σε όσους κινούνται παρασκηνιακά καθώς στην Άγκυρα δεν ασχολούνται τώρα σε ψηλό επίπεδο με το Κυπριακό.
Μετά την επίσημη απόρριψη από τουρκικής πλευράς της πρότασης που υπέβαλε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης στα μέσα Δεκεμβρίου, είναι σαφές πως πρόθεση των Τούρκων είναι να τερματίσουν τις συζητήσεις. Γι αυτό και δεν υπέβαλαν νέα πρόταση, αφήνοντας ως τελευταία πράξη την απόρριψη και όχι το διάλογο.
Τα Ηνωμένα Έθνη, ωστόσο, σε συνεννόηση με τους αγγλοαμερικανούς θεωρούν πως θα πρέπει να γίνει μια ακόμη κίνηση ώστε να προλάβουν τα χρονοδιαγράμματα που έχουν θέσει, αν και έχουν χάσει ήδη αρκετό έδαφος. Μέσα στα πλαίσια των σχεδιασμών τους αυτών, έχουν μεταθέσει την έγκριση του ψηφίσματος για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ για το τέλος Ιανουαρίου, ώστε να δοθεί χρόνος για νέα προσπάθεια για επίτευξη συμφωνίας στο περιεχόμενο κοινού ανακοινωθέντος.
Οι Βρετανοί έχουν διαμηνύσει πως θέλουν να περιληφθεί στο ψήφισμα αναφορά στο κοινό ανακοινωθέν είτε αυτό συμφωνηθεί είτε όχι, αφήνοντας να αιωρείται στην ατμόσφαιρα μια προειδοποίηση για απόδοση ευθυνών, αν και αυτό θα τερμάτιζε τις προσπάθειες. Πληροφορίες αναφέρουν ότι μέσα από το ψήφισμα, εάν μέχρι τότε δεν υπάρχει εξέλιξη στο κοινό ανακοινωθέν, θα καλούνται οι ηγέτες για να συνεχίσουν τις προσπάθειες ενώ προωθείται και η ιδέα για δήλωση του Προέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας για το Κυπριακό. Αυτό θα γίνει, ώστε να αναγκάσει τους εμπλεκόμενους να επαναρχίσουν τις συζητήσεις.
Ο Αλεξάντερ Ντάουνερ θα επιδιώξει να έλθει στην Κύπρο τις επόμενες ημέρες ( ακόμη δεν υπήρξε ενημέρωση αν και γίνεται λόγος για τις 12 Ιανουαρίου) και πριν ενημερώσει το Συμβούλιο Ασφαλείας. Είναι σαφές πως οι Αμερικανοί που είχαν αναλάβει να συζητήσουν με τους Τούρκους το Κυπριακό ώστε να γίνουν κινήσεις, δεν μπορούν σήμερα να το πράξουν, μετά και τα όσα καταλογίζει ο Ερντογάν στον πρέσβη των ΗΠΑ στην Άγκυρα για εμπλοκή του στη «συνωμοσία σε βάρος του».
Η κατάσταση στην Τουρκία, μπορεί να έχει παγώσει τις εξελίξεις στο Κυπριακό, εκτιμάται ωστόσο ότι δεν αποκλείεται η Άγκυρα να εξωτερικεύσει την κρίση και το πιο ευάλωτο υποψήφιο θύμα είναι η Κύπρος, σημείωνε έμπειρος ξένος διπλωμάτης, που παρακολουθεί για χρόνια το Κυπριακό. Αυτό είναι ένα ζήτημα, το οποίο αναμένεται ότι θα απασχολήσει και τη Λευκωσία ενόψει και της συνεδρίασης, την ερχόμενη Τετάρτη, του Εθνικού Συμβουλίου.
Τα δεδομένα που διαμορφώνονται στην Τουρκία δυσκολεύουν τους χειρισμούς των τρίτων να κινηθούν, ωστόσο, φαίνεται πως θα ενεργοποιήσουν κι άλλα σενάρια, ώστε να κατορθώσουν την επανέναρξη των συνομιλιών. Για τα Ηνωμένα Έθνη το στοίχημα είναι να συμφωνηθεί έναρξη των συνομιλιών τις επόμενες εβδομάδες, διαφορετικά οι εξελίξεις θα μετατεθούν για πολύ αργότερα. Ήδη γίνεται λόγος για συμφωνία σε ένα σύντομο περιεκτικό κοινό ανακοινωθέν, το οποίο να περιγράφει τη βάση της λύσης. Αυτό φαίνεται να το συζητά η Λευκωσία, το ευνοούν τα Ηνωμένα Έθνη ενώ δεν είναι γνωστή η θέση των Τούρκων.
Έκλεισε τον κύκλο της η διαδικασία
Το Εθνικό Συμβούλιο με βάση και την τελευταία εξέλιξη, της απόρριψης δηλαδή, της ε/κ πρότασης από την τουρκοκυπριακή πλευρά, αναμένεται να εξετάσει μια σειρά από εναλλακτικά σενάρια, τα οποία αφορούν τη διαχείριση της επόμενης ημέρας. Είναι σαφές, χωρίς αυτό ωστόσο να θεωρείται δεδομένο, ότι θα συζητηθεί την Τετάρτη, ότι η ακολουθούμενη διαδικασία έχει κάνει τον κύκλο της και πως δεν μπορεί να οδηγήσει σε λύση του Κυπριακού.
«Δεν είμαι βέβαιος ότι είναι σοφό να πορευόμαστε ευλαβικά την πεπατημένη οδό και να μην αναζητούμε και άλλες μεθόδους και διαδικασίες για λύση του προβλήματος μας», είχε πει στη συνέντευξη του στο «Φ», ο πρέσβης Τάσος Τζιωνής, στην έκδοση της πρωτοχρονιάς.
Ο πρέσβης εξέφρασε προσωπικές σκέψεις, ωστόσο, τα ζητήματα που έθεσε, έχουν προβληματίσει, συζητούνται και δίνουν τροφή για σκέψη, σε μια περίοδο που το Κυπριακό κινδυνεύει να περιπέσει σε μακρά περίοδο ακινησίας. Το ζητούμενο είναι κατά πόσο οι συζητήσεις στο Εθνικό Συμβούλιο θα κινηθούν στα γνωστά πλαίσια, αυτά της πεπατημένης, που όπως αποδείχθηκε, δεν οδηγούν σε λύση του Κυπριακού.
Ο Νταβούτογλου είπε στον Βενιζέλο για λύση μέχρι τον Μάρτιο
Διπλωματικές πηγές σημείωναν στο «Φ», πως ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, έβλεπε τον περασμένο Δεκέμβριο σενάριο για λύση του Κυπριακού μέχρι το Μάρτιο. Ένα σενάριο που είχε δει πολλές φορές το φως της δημοσιότητας, ωστόσο, είναι ενδιαφέρον πως ο Νταβούτογλου αναφέρθηκε σε αυτό και στη διάρκεια της συζήτησης που είχε με τον Ευάγγελο Βενιζέλο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, κατά την επίσκεψη του στην Αθήνα, στις 13 Δεκεμβρίου 2013, ανέφερε στον Έλληνα ομόλογό του, Ευάγγελο Βενιζέλο, ότι το Κυπριακό «εάν θα λυθεί αυτό θα πρέπει να γίνει μέχρι το Μάρτιο». Κι αυτό επειδή, όπως εξήγησε, μετά το Μάρτιο, λόγω των εκλογικών αναμετρήσεων στην Τουρκία «κανείς δεν θα ασχολείται».
Ο Αχμέτ Νταβούτογλου, όταν εννοεί «να λυθεί το Κυπριακό» εννοεί στη βάση μιας μορφής συνομοσπονδίας. «Είναι πλέον καιρός να ενεργοποιήσουμε μια λύση βασισμένη στην αντίληψη της κυριαρχίας που θα εκπορεύεται από τη βούληση των δύο ιδρυτικών κρατών», είναι η θέση που διατύπωσε στην Αθήνα, αλλά και στα κατεχόμενα, όταν είδε την ηγεσία του κατοχικού καθεστώτος και τον ειδικό σύμβουλο του Γενικού Γραμματέα, Αλεξάντερ Ντάουνερ.
Η στρατηγική αυτή επιδίωξη ισχύει, το θέμα όμως είναι πως οι εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία θα επηρεάσουν στην εφαρμογή της. Αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται να κινείται οτιδήποτε.