Κύπρος: Στήνεται σκηνικό συνομιλιών…
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Κώστα Βενιζέλου
Στήνεται σιγά-σιγά το σκηνικό των διαπραγματεύσεων, παρά το γεγονός ότι σήμερα κανείς δεν είναι σίγουρος πότε θα ξεκινήσουν, αν και στο τελευταίο ψήφισμα υπάρχει ρητή αναφορά για τον Οκτώβριο. Οι βασικοί παίκτες του Κυπριακού έχουν διαμορφώσει την τακτική τους, απομένει τώρα να συμφωνήσουν όλοι την ημερομηνία εκκίνησης, μετά που θα προετοιμαστεί το έδαφος για τον νέο κύκλο συνομιλιών.
Η Άγκυρα κρατά «αναμμένη τη μηχανή» για την Αμμόχωστο, χωρίς να ανοίγει τα χαρτιά της, συντηρώντας ένα «καλό κλίμα» ενόψει της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων. Γνωρίζουν στην Τουρκία πως το θέμα αυτό, της Αμμοχώστου, δεν μπορεί να παίξει πριν την έναρξη της διαδικασίας, θέση με την οποία συμφωνεί και ο Αλεξάντερ Ντάουνερ.
Για το θέμα της Αμμοχώστου παραπέμπουν στη συζήτηση του εδαφικού, όμως, με διπλωματικό τρόπο δεν απορρίπτουν την ελληνοκυπριακή πρόταση. Την ίδια ώρα, εγείρεται από τουρκικής πλευράς και το θέμα των υδρογονανθράκων, ζητώντας παρασκηνιακά να περιληφθεί στην ατζέντα των συζητήσεων, ακόμη και συνδέοντάς το με το θέμα της Αμμοχώστου. Να υπάρξει, δηλαδή, παράλληλη συζήτηση, στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων.
Πληροφορίες αναφέρουν πως η Άγκυρα, χωρίς να αγχώνεται ιδιαίτερα για την έναρξη της διαδικασίας στο Κυπριακό, επιλέγει χαμηλούς τόνους και προπαντός αποφεύγει τις τοποθετήσεις που θα επηρεάσουν τις προετοιμασίες για έναρξη των διαπραγματεύσεων.
«Εμάς μας ενδιαφέρει να ξεκινήσει η διαδικασία το συντομότερο», φέρεται να είπε στον Ντάουνερ ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στην Άγκυρα. Είναι ένα προσφιλές παιχνίδι της Άγκυρας για τη δημιουργία «καλής εικόνας» στη λογική του «βρισκόμαστε ένα βήμα μπροστά από τους Ελληνοκύπριους».
Την ίδια ώρα, ο κατοχικός ηγέτης, Ντερβίς Έρογλου, παρουσιάζεται ως ο «κακός» της παρέας, προβάλλοντας τις γνωστές θέσεις για λύση δυο κρατών. Παρά το γεγονός ότι αποδέχεται το έγγραφο συγκλίσεων του Ντάουνερ ως βάση διαπραγμάτευσης, ωστόσο, την ίδια ώρα προβάλλει τη θέση για δυο οντότητες που θα συνεργασθούν υπό μια ομπρέλα. Ο Έρογλου έχει να αντιμετωπίσει και τα εσωτερικά πολιτικά προβλήματα και την Άγκυρα, που δεν τον καλοβλέπει.
Στη Λευκωσία, το πλαίσιο των κινήσεων και προθέσεων περιλαμβάνεται στις επιστολές που έστειλε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης στον Γ.Γ. ΟΗΕ, τον Πρόεδρο της Ε.Ε., της Κομισιόν και του Ευρωκοινοβουλίου. Σημειώνοντας και στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις πως δεν θα ξεκινήσει η διαπραγμάτευση χωρίς προετοιμασία, στις επιστολές Αναστασιάδη περιγράφεται η βάση των συνομιλιών. Δηλαδή, τα ψηφίσματα, οι συμφωνίες υψηλού επιπέδου, η συμφωνία της 8ης Ιουλίου, ενώ παραπέμπει και στο κοινοτικό κεκτημένο. Αναφέρεται και στο Πρωτόκολλο 10 της συνθήκης ένταξής μας στην Ε.Ε., σύμφωνα με το οποίο μετά τη λύση του Κυπριακού η εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου θα επεκταθεί σε ολόκληρη την επικράτεια της χώρας.
Στα Ηνωμένα Έθνη, ο σχεδιασμός περιλαμβάνει και μια διαδικασία-εξπρές, που θα διαρκέσει μερικούς μήνες. Το αποτέλεσμα, είτε λύση είτε μη, θα αξιολογηθεί στο τέλος της διαδρομής. Παράλληλα, στο παιχνίδι μπαίνουν και οι Αμερικανοί, τους οποίους αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να υπάρξει σταθερότητα στην περιοχή και οι εξελίξεις στο Κυπριακό να μην επηρεάσουν αρνητικά τα διαδραματιζόμενα στο πεδίο της ενέργειας.
Η Ουάσινγκτον, που φέρεται να είναι ενοχλημένη με κάποιες τουρκικές κινήσεις, στηρίζει τους σχεδιασμούς του Τελ Αβίβ και τούτοι σε αυτή τη φάση αγγίζουν και την Κύπρο. Δεν φαίνεται να τους ενδιαφέρει ιδιαίτερα το περιεχόμενο μίας συμφωνίας στο Κυπριακό, ενώ και στην περίπτωση που δεν λυθεί, αυτό που προέχει για τους Αμερικανούς, είναι να μην υπάρξουν περιπλοκές, εντάσεις και αρνητικές επιδράσεις στους σχεδιασμούς τους στην περιοχή.
ΓΕΦΥΡΕΣ ΜΕ ΤΟ ΕΒΡΑΙΚΟ ΛΟΜΠΙ
Η Λευκωσία φαίνεται να αναζητεί τρόπους ώστε η συνεργασία με το εβραϊκό λόμπι στις Ηνωμένες Πολιτείες να περάσει από τη φραστική αλληλοϋποστήριξη στην πράξη. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, αυτή την εβδομάδα θα πραγματοποιηθεί σειρά συναντήσεων του Προέδρου της Δημοκρατίας και του υπουργού Εξωτερικών στη Νέα Υόρκη με παράγοντες του εβραϊκού λόμπι (σήμερα είναι προγραμματισμένη συνάντηση του Νίκου Αναστασιάδη με τον Πρόεδρο και την αντιπροσωπεία του American Israel Public Affairs Committee και την Πέμπτη γεύμα με μέλη του American Jewish Committee).
Αυτό που επιδιώκεται είναι να βρεθεί ο τρόπος για να γίνουν πρακτικά βήματα σε αυτή τη συνεργασία. Συνδετικός κρίκος στην προσπάθεια αυτή θα είναι η ομογένεια και οι διπλωματικές αποστολές της χώρας σε Νέα Υόρκη και Ουάσινγκτον. Είναι προφανές πως υπάρχει εκατέρωθεν διάθεση για να προχωρήσει η συνεργασία, ενώ ήδη από το εβραϊκό λόμπι έγιναν κάποιες κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση, που αφορούν στο συντονισμό ενεργειών. Αυτό που ενδιαφέρει τη Λευκωσία είναι μέσα από τη συνεργασία που θα υπάρξει, να αξιοποιηθούν οι μεγάλες δυνατότητες που διαθέτει το εβραϊκό λόμπι στα κέντρα λήψης αποφάσεων στις ΗΠΑ.
* Αύριο ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα συναντηθεί με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, και την Τρίτη με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ. Η Λευκωσία θεωρεί τη Μόσχα τον πιο σημαντικό σύμμαχο στο Κυπριακό.
ΕΡΧΕΤΑΙ Ο ΡΟΜΠΑΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ
Επίσκεψη στην Κύπρο θα πραγματοποιήσει ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Χέρμαν βαν Ρομπάι, στις 15 Οκτωβρίου. Στη Λευκωσία η κυβέρνηση θεωρεί ως σημαντική ευκαιρία, λόγω και της χρονικής συγκυρίας που θα πραγματοποιηθεί η επίσκεψη του Ευρωπαίου αξιωματούχου, για να αναδείξει κάποια ζητήματα (παραμονές ενδεχομένως της έναρξης της διαδικασίας των συνομιλιών). Ζητήματα που αφορούν στο Κυπριακό και την εμπλοκή της Ε.Ε. στην επικείμενη έναρξη της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων, αλλά και θέματα που συνδέονται με την οικονομία. Είναι σαφές πως στη Λευκωσία θεωρούν πως ο Ρομπάι μπορεί να βοηθήσει και στα δυο ζητήματα.
Photo: Greek American News Photo Agency – DIMITRIOS S. PANAGOS: Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας με τον ανταποκριτή του ΑΠΕ Πανίκο Παναγιώτου