Από το Virtual Reality στην Ώρα Ευθύνης…




Του Δημήτρη Γ. Απόκη

Διαβάζοντας το άρθρο του έμπειρου και έγκυρου συναδέλφου, Αλέξη Παπαχελά, στην «Καθημερινή» με τίτλο «Εφιάλτης» και αναλογιζόμενος τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, δεν μπόρεσα παρά να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι βρισκόμαστε ως χώρα και ως λαός σε ένα κομβικό σημείο όσο αφορά το μέλλον μας. Όπως περιγράφει γλαφυρά μια φράση που συνηθίζαμε στις Ηνωμένες Πολιτείες, ως Ελλάδα και ως Ελληνικός Λαός βρισκόμαστε σε σημείο, “make it or brake it.”

Θυμάμαι τα χρόνια που ζούσα στην Αμερική και είχα την πολυτέλεια να βλέπω τα τεκταινόμενα στην πατρίδα από έξω και χωρίς καμία συναισθηματική φόρτιση, ότι ένα από τα πιο συνηθισμένα αντικείμενα συζήτησης ήταν οι παθογένειες της Ελλάδας και το τι μπορεί να στοιχίσουν σε όλους μας κάποια στιγμή. Έχει επίσης ανεξίτηλα γραφτεί στη μνήμη μου η τοποθέτηση ενός αδελφικού και με χρόνια εμπειρία φίλου, ο οποίος σε μια συζήτηση στην Ουάσινγκτον, αναφερόμενος στην Ελλάδα, και μιλάμε για δεκαπέντε χρόνια πριν, την είχε χαρακτηρίσει, “Virtual Reality Country”.

Για δεκαετίες η πατρίδα μας ζούσε σε ένα κόσμο αγγελικά πλασμένο, με δανεικά, και με μια νοοτροπία ότι υπάρχει μόνο το σήμερα και αύριο βλέπουμε. Το γεγονός ότι η διεθνής οικονομική συγκυρία μας επέτρεπε να δανειζόμαστε και να έχουμε την πολυτέλεια να ζούμε σε αυτή την εικονική πραγματικότητα, διόγκωσε το πρόβλημα της χώρας σε απίστευτα μεγέθη. Η διεθνής οικονομική κρίση που ήρθε ξαφνικά το 2008 κατέστησε αδύνατο να συνεχιστεί αυτή η εικονική πραγματικότητα και δυστυχώς βρήκε τη χώρα ανέτοιμη να αντιμετωπίσει το νέο περιβάλλον.

Το χειρότερο από όλα είναι ότι αυτή η εικονική πραγματικότητα είχε εμφυτευτεί τόσο βαθιά μέσα σε όλους μας, που αρνούμαστε να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες. Ξαφνικά έγινε απαραίτητο να αλλάξουμε και να το κάνουμε με τρόπο αιματηρό και σε χρόνους άμεσους. Αυτόματα, και κανείς δεν μπορεί να το χαρακτηρίσει μη φυσιολογικό, επικράτησε το αίσθημα άρνησης και μάλιστα έντονης. Αυτό το συναίσθημα οδήγησε στη διόγκωση ακραίων απόψεων και σχηματισμών, που μαζί με την λυσσαλέα προσπάθεια του γαλουχημένου στην εικονική πραγματικότητα πολιτικού και κοινωνικού συστήματος της χώρας, πίεσαν αφάνταστα τις αντοχές του Ελληνικού Κράτους, οδηγώντας το στο σημείο “make it or brake it”.

Αυτά που ζούμε τις τελευταίες ημέρες δεν μπορούν παρά να θορυβήσουν έντονα, οποιονδήποτε σκέφτεται λογικά και πονάει αυτό τον τόπο.

Βέβαια πολύ είναι εκείνοι που θα πουν καλά όλα αυτά, τώρα τι γίνεται; Η απάντηση που με την ταπεινή μου σκέψη μπορώ να δώσω είναι ότι για όλους μας σε αυτόν εδώ τον πανέμορφο τόπο που  λέγεται Ελλάδα, είναι ώρα ευθύνης.

Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι τα τελευταία τρία χρόνια ο Ελληνικός λαός έχει υποστεί πάρα πολλά σε οικονομικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο αξιοπρέπειας. Την ίδια στιγμή όμως κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει επίσης, ότι ήρθε η ώρα αλλαγής νοοτροπίας για όλους μας. Έχει έρθει η ώρα για ριζική μεταρρύθμιση σε όλα τα επίπεδα.

Παρόλα αυτά ο τρόπος προς την υλοποίηση αυτής της ανάγκης δεν είναι η τιμωρία μέσω τόνωσης ακραίων και ανεγκέφαλων φαινομένων. Αλλά, ούτε και η δαιμονοποίηση προσπαθειών με ταυτόχρονη ακατάσχετη και ανεύθυνη υποσχεσιολογία.

Για δεκαετίες σε αυτόν τον τόπο επιδιδόμαστε σε μια δαιμονοποίηση των απέξω, αποτυγχάνοντας να κοιτάξουμε στον καθρέπτη. Για χρόνια για όλα έφταιγαν οι Αμερικάνοι, σήμερα για όλα φταίνε οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο. Σίγουρα, κανείς από αυτούς δεν είναι άμοιρος ευθυνών και στο παρελθόν και σήμερα για μια σειρά θεμάτων και γεγονότων. Παρόλα αυτά το ίδιο και μεγαλύτερο βάρος ευθύνης έχουμε και εμείς όλοι.

Και για να επανέλθουμε στο παρόν και στις κρίσιμες ώρες που διανύουμε, δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς ότι το τελευταίο διάστημα έχουν γίνει σημαντικά βήματα σε επίπεδο διαρθρωτικών αλλαγών οι οποίες έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και χρόνια. Τα λάθη σε τέτοιες επίπονες λόγω νοοτροπίας και δεδομένων αλλαγές είναι αναμενόμενα και θα πρέπει να τύχουν κατανόησης.

Εκείνο που δεν είναι κατανοητό και υγιές για μια χώρα, είναι ότι εκεί που θα έπρεπε να υπάρχει εποικοδομητική και ουσιαστική κριτική επί των λαθών, υπάρχει ένας διαρκής αναθεματισμός και ανεύθυνες υποσχέσεις για ολική επαναφορά στην κατάσταση που οδήγησε τη χώρα εδώ που είναι σήμερα.

Σε λίγα εικοσιτετράωρα ο Έλληνας Πρωθυπουργός, κ. Αντώνης Σαμαράς, αναχωρεί για ένα σημαντικό ταξίδι στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε τρείς μόλις μήνες από σήμερα η χώρα αναλαμβάνει την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ήδη συμμετέχει στην αποκαλούμενη εντός της ΕΕ, «Τρόικα», όχι την δαιμονοποιημένη που διαβάζουμε κάθε ημέρα, αλλά ένα άτυπο όργανο της χώρας που κατέχει την Προεδρία, μαζί με την προηγούμενη και την επόμενη.

Σε μια τέτοια στιγμή που η χώρα έχει τη δυνατότητα να είναι παρών στα κέντρα των αποφάσεων, το ερώτημα που μπαίνει είναι αμείλικτο και άμεσο. Θα επικρατήσει ο θερμοκεφαλισμός και η ανευθυνότητα στο βωμό της προσέλκυσης ενός εφήμερου πολιτικού κέρδους ή για όλους μας θα είναι μια «‘Ώρα Ευθύνης» για τη σωτηρία και την έξοδο από την κρίση της πατρίδας που όλοι μας αγαπάμε;

Μήπως αντί να οδηγούμε τη χώρα σε περιπέτειες είναι ώρα να σταθούμε αρωγοί στην προσπάθεια που γίνεται και να δώσουμε τη δυνατότητα στον Πρωθυπουργό, κατά την παρουσία του στη Νέα Υόρκη και την Ουάσινγκτον, να μεταφέρει ένα μήνυμα σταθερότητας και αποφασιστικότητας για έξοδο από την κρίση.

Η ώρα της πολιτικής αντιπαράθεσης είναι και θα πρέπει να είναι πολύ παρακάτω. Κριτική ναι, ανευθυνότητα όχι. Προτάσεις ναι, ανεδαφικές υποσχέσεις όχι. Ας αποδείξουμε όλοι μας ότι έχουμε το σθένος και τη λογική να εξέλθουμε από τον “Virtual Reality” κόσμο στον οποίο για δεκαετίες ζούμε, και ότι δεν είμαστε αυτοί που οι ίδιοι θα πυροβολήσουμε τα πόδια μας και θα οδηγήσουμε την πατρίδα μας σε μια κατάσταση που με γλαφυρό και έντονα δραματικό τρόπο περιγράφει στο άρθρο του ο συνάδελφος, Αλέξης Παπαχελάς. Είναι στο χέρι όλων μας.

* Ο Δημήτρης Απόκης, είναι Δημοσιογράφος και Διεθνολόγος

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: