Παρασκήνιο και στη μέση Αμμόχωστος – Προχωρά η Λευκωσία, επιφυλάξεις από ΟΗΕ και Βρετανία




Του ΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

Το θέμα της Αμμοχώστου θα βρεθεί στη μέση διεργασιών ενόψει εξελίξεων στο Κυπριακό και τα ευρωτουρκικά, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι η πρόταση της Λευκωσίας ή μια άλλη ιδέα που θα αφορά την κλειστή κατεχόμενη πόλη θα προχωρήσει. Εκείνο το οποίο είναι δεδομένο, είναι πως το θέμα συζητείται σε διάφορα επίπεδα και η κυπριακή Κυβέρνηση, διά του υπουργού Εξωτερικών, θα επιχειρήσει να θέσει το ζήτημα τούτο στην ατζέντα διεθνών και διμερών επαφών.

Η πρόταση έχει διαμορφωθεί, την περασμένη εβδομάδα τέθηκε και ενώπιον του προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος έδωσε το πράσινο φως για να προωθηθεί σε διπλωματικό επίπεδο. Η πρόταση αφορά το άνοιγμα της κλειστής περιοχής και τη συνλειτουργία του λιμανιού, αν και υπάρχει προετοιμασία για να αντιμετωπισθούν οποιεσδήποτε άλλες ιδέες που ενδεχομένως να τεθούν. Καθίσταται ξεκάθαρο πως η Λευκωσία δεν συνδέει το θέμα της Αμμοχώστου με τη λειτουργία του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου.

Η κυπριακή Κυβέρνηση γνωρίζει πως η Άγκυρα είναι αρνητική. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, έχει πει σε ξένο συνομιλητή του, ο οποίος τον βολιδοσκόπησε, πως «όταν τεθεί θα το δούμε». Τοποθέτηση που θεωρήθηκε ότι ανοίγει ανοικτό παράθυρο για συζήτηση. Την ίδια ώρα ο λαλίστατος υπουργός Ευρώπης, Εγκεμέν Μπαγίς, έχει αναφέρει και στον πρόεδρο της Δημοκρατίας, κατά τη διάρκεια της ολιγόλεπτης συζήτησης που είχαν στο Ζάγκρεπ, πως «είναι πολύ μεγάλο θέμα» και τον παρέπεμψε στη συνολική λύση.

Στη Λευκωσία θεωρούν πώς έχουν τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ εκτιμούν θετική και τη στάση των Αμερικανών. Δεδομένη θεωρείται η στήριξη από Ρωσία, Γαλλία και Κίνα. Στις Βρυξέλλες ο επίτροπος για τη Διεύρυνση, Στέφαν Φούλε, έχει αποδεχθεί να μεταφέρει την πρόταση για την Αμμόχωστο στην τουρκική Κυβέρνηση, παρόλο που έχει προκαταρκτικά συζητήσει το θέμα με τους Τούρκους και δεν βρήκε πρόσφορο έδαφος. Το θέμα είναι, πάντως, ο Στέφαν Φούλε να μη θεωρήσει εαυτόν ως μεσολαβητή και να επανέλθει στο τέλος με συμβιβαστική πρόταση της ΕΕ, δυσκολεύοντας ουσιαστικά τη Λευκωσία (στις Βρυξέλλες καλοβλέπουν το θέμα της Τύμπου).

Οι Αμερικανοί, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, δεν είναι αρνητικοί στην πρόταση. Στην  Ουάσιγκτον τους ενδιαφέρει η σταθερότητα και όχι κατ’ ανάγκη η συνολική λύση του Κυπριακού. Επικεντρώνοντας την προσοχή τους στο φυσικό αέριο και την αξιοποίησή του, στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ βλέπουν πως το θέμα της Αμμοχώστου μπορεί να προσφέρει μια δυναμική, χωρίς να μπαίνουν σε μια προσπάθεια για συμφωνία στο Κυπριακό. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ενημερωμένη πηγή, οι Αμερικανοί ασχολούνται πρωτίστως με το αέριο, θέλουν να διασφαλίσουν την αξιοποίησή του σε ένα ήρεμο και σταθερό περιβάλλον και δεν «κολλούν» στο θέμα της λύσης του Κυπριακού.

Σύμφωνα με πληροφορίες, τα Ηνωμένα Έθνη δεν αντιμετωπίζουν θετικά την πρόταση για την Αμμόχωστο καθώς θεωρούν πως «θα αποσπάσει την προσοχή από την ουσία των διαπραγματεύσεων». Ενημερωμένη πηγή ανέφερε πως αυτή ήταν η εξαρχής τοποθέτηση του Αλεξάντερ Ντάουνερ, ο οποίος με το ζόρι μετέφερε (αν τελικά τη μετέφερε) στην Άγκυρα την πρόταση όταν του το ζήτησε η Λευκωσία. Η θέση αυτή του Ντάουνερ τυγχάνει στήριξης πλέον και από τη Γραμματεία του διεθνούς οργανισμού, όπως και από την ειδική αντιπρόσωπο του ΟΗΕ στο νησί, Λίζα Μπάντενχαϊμ, η οποία βρίσκεται αυτές τις ημέρες στη Νέα Υόρκη για να ενημερώσει αύριο το Συμβούλιο Ασφαλείας για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ.

Οι Βρετανοί κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος με τη Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών, παρουσιάζονται επιφυλακτικοί ενώ, για να μην κλείσουν εντελώς την πόρτα στην κυπριακή πρόταση, υποδεικνύουν πως εάν η διαδικασία των διαπραγματεύσεων δεν προχωρήσει τότε μπορεί να τεθεί το θέμα της Αμμοχώστου.

ΔΕΝ ΘΑ ΚΑΨΟΥΝ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΤΟΥΣ ΧΑΡΤΙ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ

Η Τουρκία θεωρούσε πάντα την Αμμόχωστο ως ένα από τα τελευταία χαρτιά που θα παίξει στο Κυπριακό. Αυτό ισχύει και σήμερα. Αυτά που ανέφερε ο Εγκεμέν Μπαγίς στον πρόεδρο Αναστασιάδη στο Ζάγκρεπ, όταν είχαν βγει για τσιγάρο σε ένα διάλειμμα των εκδηλώσεων για την ένταξη της Κροατίας στην ΕΕ, είναι χαρακτηριστικά των τουρκικών προθέσεων.

Η Τουρκία δεν συζητά το θέμα της Αμμοχώστου, εκτός μόνο στα πλαίσια συνολικής λύσης. Κι αυτό γιατί η Άγκυρα δεν θεωρεί πως σε μια συμφωνία θα επιστρέψει πολύ περισσότερα εδάφη πέρα από την Αμμόχωστο. Εάν, λοιπόν, στα πλαίσια ενός πακέτου μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης επιστραφεί η κλειστή περιοχή της Αμμοχώστου, τότε, σύμφωνα με την τουρκική λογική, «τι θα δοθεί σε ό,τι αφορά το εδαφικό σε μια συνολική λύση»; Αυτό το ερώτημα οι Τούρκοι φαίνεται να το έχουν απαντήσει.

Η Αμμόχωστος και ενδεχομένως μερικές άλλες περιοχές (νεκρή ζώνη και κάποια χωριά), θα αποτελούν  μέρος των «εδαφικών αναπροσαρμογών» και γι’ αυτό και «δεν θα κάψουν από τώρα το μεγάλο τους χαρτί», δηλαδή την Αμμόχωστο.

Εάν ο Αχμέτ Νταβούτογλου θέλει για κάποιους λόγους να συντηρεί το θέμα της συζήτησης της πρότασης της Αμμοχώστου, αυτό είναι ένα ζήτημα που δεν πρέπει ενδεχομένως να παρασύρει τη Λευκωσία στη διαμόρφωση κινήσεων στη βάση αυτής της προσέγγισης. Αυτό που έχει σημασία είναι οι πραγματικές προθέσεις της Άγκυρας στο Κυπριακό γενικότερα και στο θέμα της Αμμοχώστου ειδικότερα.

ΕΡΧΕΤΑΙ Ο ΝΤΑΟΥΝΕΡ

Την τελευταία εβδομάδα του Ιούλη και για δεκαπέντε περίπου ημέρες θα επισκεφθεί την Κύπρο ο ειδικός σύμβουλος του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αλεξάντερ Ντάουνερ. Ο Αυστραλός αξιωματούχος του διεθνούς οργανισμού, έχει για το ταξίδι του αυτό συγκεκριμένες αποστολές να πραγματοποιήσει.

Όπως ανέφερε στον «Φ» ενημερωμένη πηγή, πρώτος στόχος είναι να συναντηθεί και να μιλήσει εκτενώς με τον πρέσβη Ανδρέα Μαυρογιάννη, ο οποίος θα αναλάβει από αυτή την εβδομάδα ρόλο συνομιλητή. Παράλληλα θα επιχειρήσει να αξιολογήσει την ελληνοκυπριακή θέση έναντι του εγγράφου με τις συγκλίσεις που κατέθεσε ο ΟΗΕ και καλύπτει τις συνομιλίες 2008-2012.

Θα είναι το τελευταίο του ταξίδι πριν οι προσπάθειες εισέλθουν στην τελική ευθεία για την επανέναρξη των συνομιλιών, που χρονικά τοποθετείται τον ερχόμενο Οκτώβριο.

Πηγή: www.philenews.com

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: