Των Dorian Jones, Δημήτρης Μανής
Το τουρκικό κοινοβούλιο ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα νέους αυστηρότερους κανονισμούς, όσον αφορά στην κατανάλωση και εμπορία αλκοολούχων ποτών. Μεταξύ των κανονισμών αυτών είναι η απαγόρευση στη διαφήμιση αλκοολούχων ποτών, η μη εμφάνιση τους σε τηλεοπτικές και κινηματογραφικές παραγωγές, καθώς επίσης και αυστηρότεροι έλεγχοι στην αδειοδότηση καταστημάτων εμπορίας αλκοολούχων ποτών.
Επικριτές του μέτρου κατηγορούν την Τουρκική κυβέρνηση ότι προσπαθεί να επιβάλλει θρησκευτικούς περιορισμούς στην καθημερινότητα των πολιτών. Η κυβέρνηση από την πλευρά της απορρίπτει τις κατηγορίες και υποστηρίζει ότι απλά προσπαθεί να προστατέψει τους νέους.
Ένα από τα πιο επίμαχα σημεία του νέου νομοσχεδίου είναι η απαγόρευση αλκοολούχων ποτών σε απόσταση 100 μέτρων από σχολεία ή τεμένη. Πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η εφαρμογή αυτού του μέτρου θα έχει πολύ σημαντικές συνέπειες σε πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη, που έχει περισσότερα από 6.000 σχολεία και τεμένη και είναι ένας από τους βασικότερους τουριστικούς προορισμούς της χώρας.
Ο Φερίτ Τουργκούτ, είναι ιδιοκτήτης εστιατορίου στην Κωνσταντινούπολη που προσφέρει μεζέδες με την συνοδεία κρασιού, μπύρας ή ρακής. Τα μαγαζιά αυτά είναι σημείο αναφοράς για την χώρα και εμφανίστηκαν μετά το 1923, όταν η Τουρκία υιοθέτησε τον κοσμικό χαρακτήρα λειτουργίας του κράτους.
Όπως τονίζει, είναι πολύ πιθανό το κατάστημα του να κλείσει σύντομα καθώς σε απόσταση λίγων μέτρων απ’ αυτόν βρίσκεται ένα τέμενος, ενώ επισημαίνει ότι ούτως ή άλλως ήταν αντιμέτωπος με την χρεοκοπία εξαιτίας της αυξημένης φορολογίας που έχει επιβάλλει η παρούσα κυβέρνηση στην πώληση αλκοολούχων ποτών. Η φορολόγηση του αλκοόλ την τελευταία δεκαετία στην Τουρκία έχει αυξηθεί στο 100%.
Η ρακή ήταν το αγαπημένο ποτό του Κεμάλ Ατατούρκ, ιδρυτή του σύγχρονου τουρκικού κράτους, και θεωρούνταν από πολύ κόσμο ως το «εθνικό τους ποτό», μέχρι που ο νυν Πρωθυπουργός, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ανακοίνωσε ότι το «εθνικό ποτό» της χώρας θα είναι από εδώ και στο εξής το Αϊράν, ένα ρόφημα που παρασκευάζεται από γιαούρτι.
Η νέα νομοθεσία έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας. Ο κ. Ερντογάν κατηγορείται ότι προωθεί μια έντονα ισλαμική πολιτική στην λειτουργία του κράτους, ωστόσο, ο ίδιος τονίζει ότι το κίνητρο του για την προώθηση του νομοσχεδίου αυτού ήταν η προστασία της υγείας των πολιτών και όχι τα θρησκευτικά του πιστεύω.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε «Τέτοιου είδους περιορισμοί ισχύουν σε πολλές χώρες του κόσμου, ακόμα και σε δυτικά κράτη» και προσθέτει ότι «οι νέοι θα πρέπει να προστατευθούν από τις κακές συνήθειες». Ο Καντρί Γκουρσέλ όμως, αρθρογράφος της τουρκικής εφημερίδας «Μιλιέτ» υποστηρίζει ότι κατά την τελευταία δεκαετία που ηγείται της χώρας ο κ. Ερντογάν, το αλκοόλ συστηματικά οδηγείται στο περιθώριο.
«Υπάρχει μια διαμάχη στην Τουρκία σχετικά με την κατανάλωση αλκοόλ», υποστηρίζει ο κ. Γκουρσέλ «Οι περιοχές όπου μπορεί κάποιος να απολαύσει ένα ποτήρι κρασί περιορίζονται συνεχώς. Σχεδόν σε ολόκληρη την κεντρική Τουρκία απαγορεύεται το αλκοόλ και οι λόγοι είναι καθαρά θρησκευτικοί, δεν έχει σε τίποτα να κάνει με την δημόσια υγεία».
Σε αντίστοιχο άρθρο των New “York Times” αναφέρεται ότι οι νέοι περιορισμοί που ενέκρινε το τουρκικό κοινοβούλιο δεν έχουν στόχο την προστασία της δημόσιας υγείας, καθώς αυτοί που θέλουν να πιούν θα έχουν την δυνατότητα να το κάνουν. Αυτό που προσπαθεί να κάνει η τουρκική κυβέρνηση, επισημαίνει χαρακτηριστικά ο συντάκτης του άρθρου, Άντριου Φίνκελ, είναι να «Πετάξει ένα κόκκαλο για να ικανοποιήσει την εκλογική βάση του κόμματος, που είναι οι συντηρητικοί ψηφοφόροι».
Οι “Financial Times” από την άλλη πλευρά υποστηρίζουν, μεταξύ άλλων, ότι η πολιτική του κ. Ερντογάν απέναντι στο αλκοόλ σε αυτή την φάση πραγματοποιείται στο πλαίσιο της τακτικής αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης που εφαρμόζει η τουρκική κυβέρνηση, προκειμένου να αποσπάσει την προσοχή του κόσμου από τις μη δημοφιλείς πρωτοβουλίες που λαμβάνει η χώρα για την αντιμετώπιση της συριακής κρίσης.
Διεθνείς αναλυτές προειδοποιούν ότι η διαμάχη που έχει ξεσπάσει στην Τουρκία αναφορικά με την κατανάλωση αλκοόλ, αποκαλύπτει πόσο έντονα πολωμένη είναι η χώρα σχετικά με την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσει και τονίζουν ότι όσο θα πλησιάζει η προεκλογική περίοδος, η πόλωση αυτή θα βαθαίνει.
Φωτογραφία Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης