Τεχνοκράτες στην πολιτική: Η περίπτωση του πρώην υπουργού Δημήτρη Παπαδημητρίου




Του Ηλία Στεφανάκου

Συνηθίζεται να λέμε ότι κάποιος που εμπλέκεται ενεργά με την πολιτική αξιολογείται στη βάση δύο βαθμολογιών. Η πρώτη είναι η άποψη που έχει ο κάθε πολίτης για τους πολιτικούς στόχους που θα πρέπει να τεθούν στη διοίκηση, ας πούμε ενός υπουργείου. Η δεύτερη είναι η άποψη που έχει ο ίδιος ο πολιτικός για τους στόχους αυτούς.

Οι βαθμολογίες αυτές είθισται να γίνονται πιο αυστηρές στις περιπτώσεις τεχνοκρατών, που δεν προέρχονται από κάποιο κομματικό πυρήνα και ούτε διεκδικούν κάποια βουλευτική έδρα. Οι λεγόμενοι τεχνοκράτες, ωστόσο, καλούνται να πετύχουν τους στόχους που οι ίδιοι συχνά έχουν θέσει πριν καν αναλάβουν πολιτικό ρόλο. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η συζήτηση που αναπτύχθηκε το τελευταίο διάστημα για τον απελθόντα υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης Δημήτρη Παπαδημητρίου.

Ο πρώην υπουργός Οικονομίας ήρθε στην Ελλάδα από τις ΗΠΑ με στόχο να ηγηθεί μιας συνολικής προσπάθειας προσέλκυσης επενδύσεων, ενίσχυσης των εξαγωγών και διάσωσης επιχειρήσεων Αποχώρησε μέσα σε έναν ορυμαγδό αρνητικής κριτικής που δεν σχετιζόταν με το έργο που ανέλαβε να διεκπεραιώσει. Στους δεκάξι μήνες που παρέμεινε στον θώκο του υπουργείου Οικονομίας, η παρουσία του εκεί συγχρονίστηκε με τις καλύτερες επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας στους αναπτυξιακούς τομείς τα τελευταία δέκα χρόνια. Οι παραγωγικές επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 10%, οι ξένες άμεσες επενδύσεις κατά 30% και οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών κατά 7%. Παράλληλα, ο δείκτης υπεύθυνων προμηθειών βιομηχανίας (PMI) αυξήθηκε κατά 16,1%, ενώ ο δείκτης οικονομικού κλίματος επίσης αυξήθηκε κατά 12,2%.

Ναι, μεν, υπάρχει μια πολύ θετική εικόνα για την ελληνική οικονομία για διάφορους λόγους, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι η ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας κάθε φορά δεν συμμετέχει καθοριστικά στην εικόνα που εξάγεται για την χώρα.

Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου εμφανίστηκε στα δημόσια πράγματα της Ελλάδας σχεδόν από το πουθενά. Ανέλαβε το υπουργείο Οικονομίας σε μια στιγμή που το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο βρισκόταν εκτός ραντάρ πολλών πολιτικών προσώπων. Με τη δράση του απέδειξε πως όχι μόνο μπορεί να ασκήσει εξωτερική οικονομική πολιτική, αλλά αυτή μπορεί να έχει και συγκεκριμένα αποτελέσματα. Εδώ εννοούμε μετρήσιμα αποτελέσματα, όχι δημοσίων σχέσεων.

Θα αρκούσε να κάνουμε λόγο μόνο για τις σχέσεις που αναπτύχθηκαν στον τομέα τον οικονομικών επαφών με την αμερικανική πλευρά. Από την πρώτη στιγμή ανέλαβε την επικοινωνία με την διοίκηση Τραμπ, ο οποίος είχε μόλις εκλεγεί. Για πρώτη φορά στην ιστορία των ελληνοαμερικανικών σχέσεων συγκροτήθηκε ομάδα συνεργασίας για τις οικονομικές σχέσεις των δύο πλευρών. Η συνάντηση των δύο χωρών στον οικονομικό τομέα με θεσμικό κυβερνητικό τρόπο, άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία των ελληνοαμερικανικών οικονομικών σχέσεων. Ενδεικτικές είναι οι αναφορές Αμερικανών αξιωματούχων για το πρόσωπό του, είτε δημόσια, είτε ιδιωτικά, όπως η περίπτωση του πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα, κ. Πάιατ.

Στην ελληνική πολιτική και οικονομική ζωή υπάρχει η κουλτούρα να παραγνωρίζονται οι επιδόσεις των πρωταγωνιστών μπροστά σε ένα στραβοπάτημα. Η «μοίρα» αυτή είναι σίγουρα πιο βαριά για τους τεχνοκράτες που τόλμησαν να βγουν έξω από το νερό μιας επιτυχημένης ακαδημαϊκής ή επιχειρηματικής καριέρας. Η περίπτωση του κ. Παπαδημητρίου δεν είναι η πρώτη και, δυστυχώς, πιθανότατα ούτε η τελευταία.

  • Τώρα που έπεσε η σκόνη της επικαιρότητας αξίζει να αναρωτηθούμε γιατί δυσκολεύονται διαχρονικά άνθρωποι με διεθνή καριέρα και καλή γνώση των διεθνών αγορών να εμπλακούν ενεργά στον στίβο που λέγεται ελληνική πολιτική ζωή. Οι περισσότερες ιστορίες όσων το τόλμησαν λειτουργούν αποτρεπτικά για όσους δυνητικά θα το αποφάσιζαν, και αντί να δεχθούν να βοηθήσουν μια ευρύτερη πολιτική προσπάθεια αναλαμβάνοντας πολιτικές ευθύνες, το πιθανότερο είναι να φύγουν τρέχοντας.

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: