Ο κόσμος μέσα από τα μάτια του Τζόν Μπόλτον: Πως θα δράσει για την Ε.Ε., το Ιράν, τη Β. Κορέα…
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Καθώς πλησιάζει η ημέρα της επίσημης ανάληψης καθηκόντων από τον Τζόν Μπόλτον, ως Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τράμπ, είναι εξαιρετικά χρήσιμο, να γνωρίζουμε όσο καλύτερα γίνεται την οπτική με την οποία αντιμετωπίζει τον υπόλοιπο κόσμο, τους διεθνείς και τους υπερεθνικούς οργανισμούς.
Και είναι απαραίτητο διότι χωρίς αμφιβολία, ο Τζόν Μπόλτον, θα είναι μετά τον Πρόεδρο, η καθοριστική προσωπικότητα στην διαμόρφωση της στρατηγικής εθνικής ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών.
Για κάποιον ο οποίος έχει περάσει περίπου τριάντα χρόνια στην αμερικανική πρωτεύουσα, ο κ. Μπόλτον παραμένει εντυπωσιακά ο ίδιος, από την εποχή που υπηρετούσε στην κυβέρνηση Ρέηγκαν. Έχει τις ίδιες κρυστάλλινες απόψεις που είχε για τον υπόλοιπο κόσμο, όπως και τότε.
Παραμένει σφοδρός επικριτής των υπερεθνικών οργανισμών, των διεθνών συμφωνιών, και της διπλωματίας των σαλονιών, διότι πολύ απλά πιστεύει ακράδαντα ότι δεν εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ.
Έχοντας διαβάσει τα απομνημονεύματα που είχε δημοσιεύσει το 2007, με τίτλο, “Η Παράδοση δεν Αποτελεί Επιλογή: Υπερασπιζόμενος την Αμερική στα Ηνωμένα Έθνη”, στα οποία εξιστορεί το διάστημα που πέρασε ως πρέσβης των ΗΠΑ, στον ΟΗΕ, και τις μάχες του εναντίον, όπως ο ίδιος λέει, των παγκόσμιων αλλά και αμερικανικών γραφειοκρατιών, πιστεύω ότι μπορώ να δώσω, στους αναγνώστε του Hellas Journal, μια πρώτη αίσθηση του τι έρχεται πολύ σύντομα στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ.
Στο βιβλίο του ο κ. Μπόλτον, περιγράφει την ενασχόλησή του στις δυο κυβερνήσεις του Προέδρου, Τζόρτζ Μπούς του νεότερου, με θέματα όπως η Ρωσία, το Ιράν, και η Βόρεια Κορέα, και πολλά άλλα. Όλα αυτά αποτελούν θέματα πρώτης γραμμής στην ατζέντα διεθνούς πολιτικής σήμερα. Περιγράφει πολιτικές που πιστεύει ότι είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ, και την αντίθεσή του σε πολιτικές που προωθούσαν σύμμαχοι των ΗΠΑ, όπως η ΕΕ, η Μεγάλη Βρετανία, και η Νότια Κορέα.
Ας δούμε λοιπόν τις θέσεις του νέου Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας στα μεγάλα θέματα και της βασικές οντότητες του διεθνούς συστήματος.
Ευρωπαϊκή Ένωση…
Μια οντότητα που ο Τζόν Μπόλτον, απεχθάνεται περισσότερο και από τα Ηνωμένα Έθνη, είναι η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο βιβλίο του αναφερόμενος στην ΕΕ σημειώνει, “Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την τάση της ΕΕ να αποφεύγει να αντιμετωπίζει και στην ουσία να επιλύει προβλήματα, προτιμώντας αντ ‘αυτού την ατελείωτη διαδικασία διπλωματικής αναμάσησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτή η προσέγγιση μπορεί να έχει τις χρήσεις της, αλλά για την ΕΕ, είναι ουσιαστικά, τώρα, η λύση τους σε όλα “.
Ο Μπόλτον πιστεύει ότι η ΕΕ εμπλέκεται σε υπεράσπιση των «κανόνων», αναφέρεται στους διπλωμάτες της ΕΕ ως «EUroids», και δήλωνει ότι «μαζί με τη μόνιμη γραφειοκρατία του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών (Στέητ Ντιπάρτμεντ)”, μοιράζονται, “την ασθένεια των εκλεπτυσμένων” .
Εδώ, με βάση όλα αυτά που συμβαίνουν με την Τουρκία στο Αιγαίο, τους δυο Έλληνες στρατιωτικούς, την Κυπριακή ΑΟΖ, και το τραγικό αστείο στη συνάντηση των Ευρωπαίων με τον κ. Ερντογάν, προχθές στη Βάρνα, να κάνω μια ρητορική ερώτηση. Έχει άδικο ο νέος Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Προέδρου Τράμπ;
Ιράν…
“Κατά τη διάρκεια της Προεδρίας του Τζόρτζ W. Μπούς, οι φιλοδοξίες πυρηνικών όπλων του Ιράν, ήταν μόνιμο πρόβλημα. Οι στόχοι του Ιράν, δεν άλλαξαν ποτέ, αλλά οι στόχοι της αμερικανικής κυβέρνησης ήταν συχνά ευμετάβλητοι, και δεν επιδιώχθηκαν με συνέπεια και αμείλικτα όπως θα έπρεπε”, αναφέρει στο βιβλίο του ο Μπόλτον. Θεωρεί υπεύθυνη, κυρίως την ΕΕ, τους Αμερικανούς διπλωμάτες, και την κυβέρνηση Μπούς, για το ότι δεν κρατήθηκε σκληρή στάση απέναντι στο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.
Όπως αναφέρει η κριτική για την επέμβαση στο Ιράκ, έπεισε τον Πρόεδρο Μπούς να τηρήσει μια πιο χαλαρή στάση απέναντι στο Ιράν. Η άποψη του αυτή είναι βαρύνουσας σημασίας διότι μέσα στο Μάϊο, ο Πρόεδρος Τράμπ, θα αποφασίσει έναν οι ΗΠΑ θα παραμείνουν ή θα αποχωρήσουν από τη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Πιστεύω η παραπάνω άποψή του, δίνει μια γεύση του τι έρχεται.
Βόρεια Κορέα…
“Η Λαϊκή Δημοκρατία της Βόρειας Κορέας (DPRK), δεν πρόκειται ποτέ να εγκαταλείψει εθελοντικά τα πυρηνικά όπλα”, αναφέρει στο βιβλίο του για την κρίση στη Χερσόνησο της Κορέας. Ο κ. Μπόλτον, ήταν μέλος της κυβέρνησης Μπούς όταν το Συμφωνηθέν Πλαίσιο, η συμφωνία της κυβέρνησης Κλίντον με τη Βόρεια Κορέα για το πυρηνικό της πρόγραμμα, κατέρρευσε.
Ο κ. Μπόλτον, δηλώνει υπερήφανος για τη συμβολή του στην κατάρρευση, διότι πιστεύει ότι η Βόρεια Κορέα, έκλεβε στις υποχρεώσεις που είχε αναλάβει βάση της συμφωνίας, και θα συνέχιζε να εξαπατά. Η συμβολή του κ. Μπόλτον ως Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας, στην στρατηγική της Ουάσιγκτον στην πορεία προς τη συνάντηση Τράμπ – Κίμ, θα είναι καθοριστική, και από τα παραπάνω είναι σαφές ότι τα πράγματα δεν θα είναι καθόλου εύκολα για τη Βόρεια Κορέα.
Ρωσία…
Για τη Ρωσία του Πούτιν, ο Τζόν Μπόλτον γράφει, “ Η κυβέρνηση Μπούς έχασε κάθε αυταπάτη που είχε σχετικά με την κατεύθυνση της Ρωσίας του Πούτιν, και είναι σίγουρα δύσκολο τώρα να βρεθεί κάτι που να είναι ενθαρρυντικό στην κατεύθυνση της εσωτερικής ή της διεθνούς πολιτικής της Ρωσίας”. O κ. Μπόλτον συνεργάστηκε στενά με τη Ρωσία σε πολλά θέματα, συμπεριλαμβανομένου του θέματος της Συμφωνίας Αντι-Βαλλιστικών Πυραύλων.
Όπως αναφέρει στο βιβλίο του εκείνη την εποχή ο Πρόεδρος Μπούς, έβλεπε με συμπάθεια τον Πούτιν, και σαν μεταρρυθμιστή που πολεμούσε το στρατιωτικό κατεστημένο της Ρωσίας. Σήμερα ο Πούτιν και η Μόσχα αποτελούν αντίπαλο της Αμερικής σε μια σειρά θέματα και μέτωπα, όπως η Συρία, και η Ανατολική Ευρώπη. Υπάρχει και το θέμα της ρωσικής παρέμβασης στις προεδρικές εκλογές.
Ο Μπόλτον παραμένει σκληρός επικριτής της Μόσχας. Και εδώ είναι το μεγάλο ερωτηματικό. Πόσο, δηλαδή, θα καταφέρει να πείσει τον Πρόεδρο Τράμπ, να σκληρύνει τη στάση του έναντι της Ρωσίας.
Ηνωμένα Έθνη…
Ο νέος Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Προέδρου Τράμπ, όπως σημειώνει στο βιβλίο του, βλέπει τον ΟΗΕ, ως ένα “θορυβώδες συμβούλιο αντι-δυτικής και συγκεκριμένα αντι-αμερικανικής κριτικής”, και όπως αναφέρει, “θεωρείται στην Αμερική ως άκρως αποτελεσματικός, και αντίπαλος στα συμφέροντα των ΗΠΑ και βαθιά διεφθαρμένος στο χειρότερο”.
Ο κ. Μπόλτον, όπως ήδη ανέφερα, υπηρέτησε ως Πρέσβης τω ΗΠΑ, στα Ηνωμένα Έθνη, στην κυβέρνηση του Τζόρτζ W. Μπούς, και μαζί με πολλού άλλους στην Ουάσιγκτον επιθυμεί τη βαθιά μεταρρύθμιση του οργανισμού, λόγω της τεράστιας γραφειοκρατίας του. Αλλά στην καρδία της κριτικής του, έχει να κάνει με την πίστη του ότι οι πολυεθνικοί οργανισμοί και οι πολυεθνικές συμφωνίες, μειώνουν την ισχύ των ΗΠΑ σε παγκόσμια κλίμακα. Η άποψη αυτή είναι σε απόλυτη ευθυγράμμιση με την προτίμηση του Προέδρου Τράμπ, σε διμερείς συμφωνίες με γνώμονα το εθνικό συμφέρον των ΗΠΑ.
Το βιβλίο του νέου Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας του Αμερικανού Προέδρου, “Surrender is not an Option”, αποτελεί μια ακτινογραφία των απόψεων του για τον υπόλοιπο κόσμο, τους διεθνείς οργανισμούς και τα κρίσιμα θέματα των ημερών μας, είτε συμφωνεί είτε διαφωνεί κανείς μαζι του, αποτελεί ένα πρόσωπο που δύσκολα μπορεί να αγνοήσει κανείς και καλό θα είναι όλοι να τον μελετήσουν και να ετοιμαστούν να τον αντιμετωπίσουν.
- Ο Δημήτρης Απόκης, είναι Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, Απόφοιτος του The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University, μέλος του The International Institute of Strategic Studies, και διετέλεσε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, το Στέητ Ντιπάρτμεντ, και το Πεντάγωνο, στην Ουάσιγκτον.