Η ισλαμική Τουρκία δοκιμάζει τις αντοχές και τις …ανοχές μας στο Αιγαίο και την Κύπρο
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΚΑΦΙΔΑ
Αποφασισμένος να δοκιμάσει τις ελληνικές αλλά και διεθνείς αν(τ)οχές ξεκινώντας δικές του έρευνες για υδρογονάνθρακες στην κυπριακή ΑΟΖ, εμφανίζεται πλέον ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Μιλώντας στο πλαίσιο ειδικής εκδήλωσης με θέμα τα ενεργειακά στο προεδρικό μέγαρο στην Άγκυρα, ο Τούρκος πρόεδρος ανακοίνωσε ότι πρόκειται να στείλει «σύντομα» δικό του ερευνητικό πλοίο για γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Ερντογάν υποστήριξε, συγκεκριμένα, ότι τουρκικό ερευνητικό πλοίο πλάτους 36 μέτρων και βάρους 51 τόνων πρόκειται να αναλάβει δράση πέριξ της Κύπρου.
Ο λόγος για το αγορασμένο από τη Νότιο Κορέα έναντι 200 εκατ. δολ. πλοίο «Deeepsea Metro 2», το οποίο βρίσκεται εδώ και κάποιους μήνες στην Κωνσταντινούπολη… και προετοιμάζεται.
Υπάρχει, όντως, φόβος ότι ο Ερντογάν θα μπορούσε κάποια στιγμή στο κοντινό μέλλον να στείλει το εν λόγω πλωτό γεωτρύπανο ενδεχομένως στο βόρειο τμήμα του οικοπέδου 6 της κυπριακής ΑΟΖ, όχι απαραιτήτως για να πραγματοποιήσει εκεί γεωτρήσεις αλλά απλώς για να… υπάρχει και να προκαλεί με την παρουσία του.
Η Άγκυρα, άλλωστε, διεκδικεί μέρος του τεμαχίου 6, με το αιτιολογικό ότι αυτό είναι… τουρκικό (ούτε καν τουρκοκυπριακό).
- Ο ίδιος ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας και γαμπρός του Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, δήλωσε με νόημα μόλις το περασμένο Σάββατο, επικαλούμενος μάλιστα το διεθνές ναυτικό δίκαιο (international maritime law), ότι η Τουρκία ως ηπειρωτική χώρα έχει υφαλοκρηπίδα έως και 200 μίλια, ενώ τα νησιά (όπως είναι η Κύπρος) έχουν χωρικά ύδατα έως και 14 μίλια.
Αναφερόμενος ειδικότερα στην Κύπρο, ο πρόεδρος Ερντογάν διεμήνυσε ότι «Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι πρέπει να προχωρήσουν στη σύσταση κοινής επιτροπής για τις γεωτρήσεις» προκειμένου τα ενεργειακά αποθέματα του νησιού να μοιραστούν κατά τρόπο «δίκαιο» στις δύο κοινότητες «με βάση τον πληθυσμό τους».
Ο Τούρκος ηγέτης συνέχισε διακηρύσσοντας πως όποια βήματα γίνουν στο μέλλον στην κυπριακή ΑΟΖ (ακόμη και σε επίπεδο επενδύσεων) θα πρέπει να πραγματοποιηθούν από κοινού, με τη συμμετοχή και των Τουρκοκυπρίων. Ξεκαθάρισε δε, πως ό,τι συνέβη στην περίπτωση της ιταλικής ENI τον περασμένο Φεβρουάριο (την προγραμματισμένη γεώτρηση της οποίας είχαν παρεμποδίσει τουρκικά πολεμικά πλοία στο τεμάχιο 3 της κυπριακής ΑΟΖ), πρόκειται να ξανασυμβεί και στο μέλλον «εάν προκύψει ανάγκη».
Διόλου τυχαία, περίπου τα ίδια μηνύματα εξέπεμψε από την Άγκυρα και ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου, έχοντας στο πλευρό τον «υπουργό Εξωτερικών» του ψευδοκράτους Κουντρέτ Όζερσαϊ ο οποίος βρέθηκε για επίσκεψη στην τουρκική πρωτεύουσα.
- Η παρέμβαση Ερντογάν έρχεται σε μια εξαιρετικά κρίσιμη χρονική στιγμή, λίγες ημέρες μετά την αλλαγή φρουράς στην ηγεσία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ (με την έλευση του «σκληρού» Μάικ Πομπέο στη θέση του Ρεξ Τίλερσον) αλλά και λίγες ημέρες πριν την επίσκεψη του Βλ. Πούτιν στη Τουρκία (στις αρχές Απριλίου, με ατζέντα ενεργειακών συμφωνιών), ενώ στο μεσοδιάστημα αναμένεται και η συνάντηση Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας στη Βάρνα της Βουλγαρίας στις 26 Μαρτίου (που πρόκειται να επικεντρωθεί όμως κυρίως στο προσφυγικό).
Ο Ερντογάν βάζει την Κύπρο στο κάδρο των τουρκικών διεκδικήσεων, σε μια περίοδο κατά την οποία η Ουάσιγκτον και η Άγκυρα δείχνουν να έχουν πολλά να χωρίσουν.
Οι ΗΠΑ και η Τουρκία συγκρούονται επί του παρόντος (σε επίπεδο δηλώσεων) για όσα συμβαίνουν στα στρατιωτικά μέτωπα της βόρειας Συρίας (βλέπε Αφρίν). Την ίδια ώρα, δύο ερευνητικά πλοία του αμερικανικού ενεργειακού κολοσσού της ExxonMobil (τα Ocean Investigator και Med Surveyor) έχουν πάρει θέση στα ανοιχτά της Κύπρου, στο οικόπεδο 10, με αποστολή να προετοιμάσουν το έδαφος για τις γεωτρήσεις που είναι προγραμματισμένο να πραγματοποιηθούν εκεί το δεύτερο μισό του 2018. Στη Λεμεσό βρισκόταν όμως αγκυροβολημένο και το υπερσύγχρονο αμερικανικό αεροπλανοφόρο υποστήριξης αμφίβιων επιχειρήσεων «Iwo Jima».
- Το «Iwo Jima» έδεσε στην Κύπρο επιστρέφοντας από το Ισραήλ και τη στρατιωτική άσκηση «Juniper Cobra» στην οποία είχε πάρει μέρος στα μέσα Μαρτίου. Η παρουσία του εκεί στέλνει ηχηρά μηνύματα προς την πλευρά της Άγκυρας, ειδικά εάν συνδυαστεί και με την ταυτόχρονη παρουσία στην κυπριακή ΑΟΖ των δύο ερευνητικών πλοίων που έχει μισθώσει η ExxonMobil.
Ο Ερντογάν, ωστόσο, «παίζει» σε πολλά επίπεδα. Έχει ήδη αγοράσει από τη Νότιο Κορέα (έναντι 200 εκατ. δολαρίων) το πλωτό γεωτρύπανο «Deepsea Metro 2», με στόχο να πραγματοποιήσει γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο σε συνεργασία με το ωκεανογραφικό «Barbaros» που έχει αγοράσει από τη Νορβηγία και με το τουρκικό «MTA Oruç Reis».
Από τη μία πλευρά, απειλεί ανοιχτά την Κυπριακή Δημοκρατία και όσες εταιρείες συνεργάζονται με αυτήν, υπενθυμίζοντας το «προηγούμενο» που δημιούργησε η προσωρινή «ακύρωση» της γεώτρησης που είχε προγραμματίσει η ιταλική ENI στο οικόπεδο 3. Από την άλλη όμως, προτείνει τη σύσταση δικοινοτικής επιτροπής για τους ενεργειακούς σχεδιασμούς τους οποίους μάλιστα επιχειρεί να συνδέσει με την επανέναρξη των συνομιλιών για λύση στο Κυπριακό. Ο ΟΗΕ πάντως, δια της Ειδικής Αντιπρόσωπου του στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ, πιέζει κι εκείνος προς την κατεύθυνση της επανέναρξης.
- Στο ίδιο πλαίσιο, η Αμερικανίδα πρέσβης στην Κύπρο, Κάθλιν Ντόχερτι, είχε προ ημερών στείλει το μήνυμα ότι οι ενεργειακοί πόροι του νησιού θα πρέπει να καταμεριστούν δίκαια μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης της κυπριακής διένεξης.
ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΘΝΟΣ