Δεν νίπτουμε τας χείρας μας στο θέμα των δύο στρατιωτικών, λέει ο Αμερικανός πρέσβης Πάιατ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Οι «τροχονόμοι» της χούντας που πούλησαν την Κύπρο: Δεν δικάστηκαν ποτέ για την προδοσία κατά της Μεγαλονήσου, ο Καραμανλής δεν ήθελε να εκθέσει τους Δυτικούς συμμάχους
Οι περίπου 1000 Αμερικανοί στρατιώτες που βρίσκονται στον Νίγηρα αποχωρούν: Συμφωνία Κάμπελ με το στρατιωτικό καθεστώτος της Νιαμέι, μεταδίδει το Reuters
“Δεν νίπτουμε τας χείρας μας” στο θέμα των δύο στρατιωτικών που εξακολουθούν να παραμένουν έγκλειστοι στις τουρκικές φυλακές, τονίζει ο πρέσβης των ΗΠΑ Τζέφρι Πάιατ, μιλώντας στο News 24/7 και στην Αλεξία Τασούλη, διαψεύδει ότι οι ΗΠΑ ζήτησαν από την Ελλάδα να τα βρει μόνη της με την Τουρκία και υπογραμμίζει τον γεωστρατηγικό ρόλο της χώρας μας στην περιοχή.
“Δεν νίπτουμε τας χείρας στην υπόθεση αυτή. Το αντίθετο”, λέει ο κ. Πάιατ, ενώ μιλώντας για τις τουρκικές προκλήσεις, σημειώνει χαρακτηριστικά ότι “οι ΗΠΑ δεν είναι διαιτητής. Δεν έχουμε μια κίτρινη κάρτα που μπορούμε να τραβήξουμε ανά πάσα ώρα και στιγμή».
Για το Σκοπιανό και τη σημερινή επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά στην ΠΓΔΜ, εκτιμά ότι «τώρα είναι ανοιχτό το παράθυρο ευκαιρίας για λύση», σημειώνοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση επιθυμεί το αίσιο τέλος των διαπραγματεύσεων και ότι αυτό ανέφερε ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Γουες Μίτσελ κατά τη συνάντηση που είχε με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών.
Σε ό,τι αφορά την οικονομία, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα δηλώνει βέβαιος ότι το 2018 θα είναι η χρόνια που η Ελλάδα θα βγει από την κρίση και επιβεβαιώνει το ενδιαφέρον αμερικανικών εταιρειών να επενδύσουν στην χώρα μας.
- H τύχη των δύο Ελλήνων στρατιωτών που κρατούνται στην Τουρκία είναι ακόμη άγνωστη. Μπορείτε να σχολιάσετε δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία ο κ. Μίτσελ είπε στον Έλληνα Υπουργό Εθνικής Άμυνας ότι η Ελλάδα και η Τουρκία πρέπει να λύσουν το θέμα μόνοι τους;
Ξαφνιάστηκα με αυτά τα δημοσιεύματα διότι πραγματικά δεν αποτυπώνουν τη φύση της αμερικανικής εμπλοκής. Η Ουάσινγκτον έχει ασχοληθεί ενεργά με αυτό το ζήτημα από τις πρώτες ώρες. Υποστηρίζουμε την προσέγγιση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, δίνοντας έμφαση στο να διατηρήσουμε τα κανάλια επικοινωνίας με την Άγκυρα, τα κανάλια μεταξύ του πρωθυπουργού με άλλους Έλληνες ηγέτες και με τους Τούρκους ομόλογούς τους, και με την ελπίδα ότι θα πετύχουμε τη γρήγορη επιστροφή των δύο στρατιωτών στο σπίτι τους. Οπότε τίποτα δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια από την υπόνοια ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες νίπτουν τα χείρας τους από το ζήτημα. Αντίθετα, μιλάμε για δύο συμμάχους του ΝΑΤΟ και είναι έντονο το ενδιαφέρον μας για την επίλυση του θέματος.
- Αναφερθήκατε στο ΝΑΤΟ, αλλά έχει συζητηθεί πολύ το γεγονός ότι το ΝΑΤΟ κρατά πάντα ίσες αποστάσεις από την Ελλάδα και την Τουρκία και η θέση του αυτή δεν βοηθά τους Έλληνες στρατιώτες να γυρίσουν στην πατρίδα.
Έχω διαφορετική αντίληψη πάνω σ’ αυτό. Το πιο σημαντικό πράγμα να θυμάται κανείς εδώ, είναι ότι η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κοινά ενδιαφέροντα σχετικά με την Τουρκία. Αυτό φάνηκε καθαρά όταν ο πρωθυπουργός κύριος Τσίπρας βρέθηκε στην Ουάσινγκτον και ρωτήθηκε από Αμερικανούς συναδέλφους σας για το αν η Τουρκία θα έπρεπε να είναι μέλος του NATO, εάν είναι δημοκρατία. Και ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι το συμφέρον της Ελλάδας που είναι το ίδιο με το δικό μας, είναι να παραμείνει η Τουρκία συνδεδεμένη με τη Δύση, συνδεδεμένη με το ΝΑΤΟ, επικεντρωμένη στους ευρωατλαντικούς θεσμούς. Πιστεύω πως όσο κοιτάμε το μέλλον, έχουμε να κερδίσουμε πολλά από τη διατήρηση πολύ στενών επικοινωνιακών σχέσεων μεταξύ μας, μεταξύ της Ελλάδας και των ΗΠΑ, όσο αναπτύσσουμε τα προγράμματά μας σε σχέση με την Τουρκία.
Αυτό ήταν μεγάλο μέρος της συζήτησης του υφυπουργού είχε με τον υπουργό κύριο Κοτζιά για παράδειγμα. Θα πρέπει επίσης να τονίσω και το έχω κάνει και στο παρελθόν ότι ένα από τα πράγματα που με έχουν εντυπωσιάσει στον 1,5 χρόνο που βρίσκομαι εδώ στην Ελλάδα, είναι η σημαντική άσκηση επιρροής που έχει η Ελλάδα στην Τουρκία. Όταν ταξιδεύω στο ανατολικό Αιγαίο, όταν ήμουν στη Χίο, στη Λέσβο, στη Ρόδο, όλα τα λιμάνια ήταν γεμάτα ιστιοπλοϊκά με τουρκικές σημαίες, όλα τα εστιατόρια έχουν τους καταλόγους τους στα τουρκικά. Ο τουρισμός από την Τουρκία είναι πολύ σημαντικός για κάποια από αυτά τα νησιά, όπως και οι επενδύσεις της Τουρκίας έχουν αυξηθεί σημαντικά όσον αφορά την ακίνητη περιουσία εδώ στην Αθήνα ή σε μεγάλα πρότζεκτ στη Θεσσαλονίκη.
Αυτές είναι οι πλευρές της σχέσης που ευελπιστώ ότι μακροπρόθεσμα θα διαμορφώσουν τις γραμμές μεταξύ της Άγκυρας και της Αθήνας. Αυτά είναι ζητήματα που η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να χειριστεί, η Αμερική δεν είναι ο διαιτητής, δεν έχουμε μια κίτρινη κάρτα που μπορούμε να τραβήξουμε ανά πάσα ώρα και στιγμή. Αλλά προφανώς και υποστηρίζουμε τις προσπάθειες που έχει κάνει ο πρωθυπουργός κύριος Τσίπρας σε σχέση με την ιστορική του πρόσκληση στον Πρόεδρο Ερντογάν τον περασμένο Σεπτέμβριο και τις προσπάθειες που έχουν γίνει από τότε για επικοινωνία. Γιατί όσο δύσκολο κι αν είναι αυτό για σας, και όσο δύσκολο κι αν είναι για μας, δεν υπάρχει καλύτερη εναλλακτική.
- Από την επίσκεψη του Ερντογάν τον περασμένο Σεπτέμβριο όμως, έχει υπάρξει ένταση στο Αιγαίο που προκλήθηκε από την Τουρκία, ειδικά σε σχέση με την Κύπρο και την ΑΟΖ.
Θα πω δύο πράγματα πάνω σ’ αυτό, Αλεξία. Κατά τη διάρκεια της καριέρα μου στη διπλωματία, έχω μάθει να μην προσπαθώ να γίνω μελλοντολόγος. Γιατί όταν προβλέπω το μέλλον συνήθως αποτυγχάνω. Οπότε θα αφήσω κάποια υποθετικά σενάρια. Αυτό που θα πω σε σχέση με την Κύπρο και τους ενεργειακούς πόρους είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχει υπάρξει ξεκάθαρη στις απόψεις της περί του δικαιώματος των ανθρώπων της Κύπρου να αναπτύξουν εύκολα τις ενεργειακές πηγές της χώρας τους.
- Ο Υπουργός Εξωτερικών πετά για τα Σκόπια για να συζητήσει τις προτάσεις του, ενώ την ίδια στιγμή γίνονται διαδηλώσεις ενάντια μιας λύσης που περιλαμβάνει τον όρο Μακεδονία στη Βόρεια Ελλάδα κυρίως, εστάλη μια σφαίρα στο γραφείο του Υπουργού κυρίου Κοτζιά και βουλευτές λαμβάνουν απειλές για τη ζωή τους. Πώς πιστεύετε ότι θα εξελιχθεί το θέμα;
Θα πω δύο πράγματα. Πρώτον, φυσικά όλο αυτό ήταν ουσιαστικό μέρος της συζήτησης του υφυπουργού Μίτσελ που είχε εδώ στην Αθήνα. Μπόρεσε να μοιραστεί κάποιες από τις εντυπώσεις του από τις συζητήσεις που είχε στα Σκόπια. O ειδικός διαμεσολαβητής του ΟΗΕ είναι ο πρέσβης Νίμιτς. Θέλουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να στηρίξουμε τις προσπάθειες των οποίων ηγείται ως διαπραγματευτής των Ηνωμένων Πολιτειών. Προφανώς και μας ενδιαφέρει να δούμε τις δύο πλευρές να εκμεταλλεύονται την ευκαιρία που έχει παρουσιαστεί. Είναι ξεκάθαρο για τις Ηνωμένες Πολιτείες και ήταν σίγουρα ξεκάθαρο στον υφυπουργό Μίτσελ όταν μιλούσε με τον Υπουργό κ. Κοτζιά ότι η ελληνική κυβέρνηση θα ήθελε να βρει μια λύση.
Οι ειδικοί μας στα Σκόπια έχουν παρόμοιες εκτιμήσεις για την πολιτική εκεί. Αλλά ο καλύτερος τρόπος για να στηρίξουμε τον Νίμιτς και τη διπλωματία αυτή τη στιγμή, είναι να μην κάνουμε δηλώσεις ή υποθέσεις για το πώς θα εξελιχθούν οι διαπραγματεύσεις, αλλά αντίθετα να υπογραμμίσουμε την οπτική των Ηνωμένων Πολιτειών ότι τώρα είναι ευκαιρία να μπει αυτό το ζήτημα στο παρελθόν με έναν τρόπο καλό για την Ελλάδα, καλό για τους ανθρώπους στα Σκόπια, αλλά και καλό για την ευρύτερη περιοχή. Η Βόρεια Ελλάδα ειδικά έχει έναν ιστορικό δεσμό στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Σε διαφορετικές χρονικές περιόδους έχουν υπάρξει τεχνητοί φραγμοί που χτίστηκαν εκεί. Ένα εμπόδιο ήταν φυσικά ο Ψυχρός Πόλεμος κατά τη διάρκεια του οποίου υπήρχε ένα γεωπολιτικό εμπόδιο. Αλλά τώρα με την πρόοδο σε ζητήματα σχετικά με τις σχέσεις Αθήνας και Σκοπίων, με την πρόοδο στα ζητήματα της Αλβανίας, υπάρχει μια πραγματική ευκαιρία για την Ελλάδα για να ανοίξει τα κανάλια της επικοινωνίας και της οικονομικής συνεργασίας.
Ήταν συναρπαστικό για μένα στα Γιάννενα, αρχικά το να ανακαλύπτω πόσο κοντά είναι τα Τίρανα και να βλέπω τον τουρισμό, την πολιτιστική ανταλλαγή και την εμπορική ανταλλαγή. Το να λυθεί το θέμα της ονομασίας είναι το κλειδί που θα ξεκλειδώσει την ευρύτερη διαδικασία συνεργασίας μας.