Πέντε χρόνια μετά, τίποτε δεν άλλαξε: Η ήττα του ενδιάμεσου και η αριστερή υποχώρηση
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Συμμαχία του ΔΗΣΥ με το ΔΗΚΟ για οικειοθελή παραίτηση αξιωματούχων από πολλαπλές συντάξεις: Κατέθεσαν πρόταση νόμου, οι νομικοί σκόπελοι
Σοκ στην Αθήνα από την αντίδραση της Τουρκίας για τα θαλάσσια πάρκα: Το πρόβλημα είναι πραγματικό και τεράστιο και δυστυχώς θα το βρίσκει πάντα μπροστά της η Ελλάδα
Του Κώστα Βενιζέλου
Αυτή η νίκη, τούτη τη φορά, δεν ανήκε στο ΔΗΚΟ, το οποίο στο παρελθόν είχε πάντα τον τρόπο να είναι μόνιμα, ως έπιπλο, στην εξέδρα των νικητών. Ανήκε στον Πρόεδρο Αναστασιάδη, στις αδυναμίες των αντιπάλων του, την πλειοψηφούσα κοινωνική τάση που επιλέγει την πεπατημένη αποφεύγοντας τις αλλαγές, στη μεγάλη σιωπηρή αποχή των πολιτών.
Τώρα, όμως, που σιγά-σιγά η σκόνη θα καθαρίσει και τα ζητήματα θα τεθούν πιο νηφάλια, θα πρέπει να ειπωθούν μια σειρά από διαπιστώσεις. Είναι προφανές πως βιώσαμε το ίδιο σκηνικό του 2013, καταγράφηκαν περίπου τα ίδια ποσοστά, αν και τα δεδομένα ήταν σαφώς διαφορετικά, τότε και τώρα. Πώς κωδικοποιείται η επόμενη ημέρα των εκλογών σε συνάρτηση με τα αποτελέσματα;
Πρώτο, χωρίς να υποβαθμίζει κανείς την εκλογική επιτυχία του Νίκου Αναστασιάδη, είναι προφανές πως η νίκη του ήταν άνετη και ισχυρή και τον καθιστά κυρίαρχο του πολιτικού σκηνικού. Η νίκη του, όμως, έχει να κάνει και με το γεγονός ότι οι πολίτες δεν εμπιστεύονται τους υπόλοιπους. Την ίδια ώρα, είναι προφανές πως ο κ. Αναστασιάδης έχει αξιοποιήσει την τάση που κυριαρχεί στην κοινωνία, που θέλει τους πολίτες να μην ρισκάρουν, να μην επιλέγουν οτιδήποτε μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητά τους.
Δεύτερο, είναι σαφές πως η ηγεσία του ΑΚΕΛ διεσώθη από τα ποσοστά που εξασφάλισε ο Σταύρος Μαλάς. Ήταν το κόμμα έτοιμο να κυβερνήσει ξανά ή ο στόχος αυτών των εκλογών ήταν να περάσει ο υποψήφιος στον δεύτερο γύρο; Απάντηση σε αυτό το ερώτημα σαφώς και υπάρχει στα υψηλά δώματα του κόμματος, αν και η εκτίμηση στην κοινωνία είναι σαφής. Την ίδια ώρα, η ηγεσία του ΑΚΕΛ επιχείρησε να φορτώσει την εκλογική αποτυχία στους ενδιάμεσους. Μια προσφιλή μέθοδος προηγούμενων δεκαετιών. Η αποποίηση ευθυνών για επιλογές (η πρώτη ήταν από τον χώρο του βαθέως κεφαλαίου) και υιοθέτηση της γνωστής προσέγγισης ότι «φταίνε οι άλλοι». Αυτό το παραμύθι καλλιεργείται για να μην δώσουν εξηγήσεις στην εκλογική βάση.
Τρίτο, οι λεγόμενοι ενδιάμεσοι ηττήθηκαν και στους δυο γύρους των εκλογών. Στον πρώτο γύρο γιατί δεν πέρασαν στον δεύτερο, περιορίζοντας το ποσοστό τους στο 26% αν και η αριθμητική από τα ποσοστά των κομμάτων της συνεργασίας ήταν περίπου 32%. Στον δεύτερο γύρο ηττήθηκαν καθώς η απόφαση «ούτε Αναστασιάδη ούτε Μαλά» δεν ακολουθήθηκε από τους ψηφοφόρους τους. Αυτό που έγινε τελικά, σύμφωνα με τον εκλογολόγο του Άλφα, Θωμά Γεράκη, ήταν πως οι ψηφοφόροι επέλεξαν «είτε τον ένα είτε τον άλλο». Οι ψηφοφόροι του λεγόμενου ενδιάμεσου τριχοτομήθηκαν σε Αναστασιάδη, Μαλά και αποχή κι αυτό πρέπει να προβληματίσει.
Τέταρτο, είναι προφανές πως ο κομματικός χάρτης θα αλλάξει. Αυτό είναι αναπόφευκτο μετά το εκλογικό αποτέλεσμα. Για τους νικητές, οι όποιες εσωκομματικές αμφισβητήσεις δεν θα βρουν έδαφος. Ο Νίκος Αναστασιάδης και στις δυο ομιλίες του το βράδυ της Κυριακής, καθόρισε –για όσους διαβάζουν πίσω από τις γραμμές– και το τοπίο στον ΔΗΣΥ και έκλεισε τις όποιες σκέψεις μπορεί να υπήρχαν (και υπήρχαν, κάποιοι, καραούλι περιμένοντας). Για τους ηττημένους τα δεδομένα είναι διαφορετικά. Όσοι δεν «αγγίξουν» τις πραγματικότητες και κρύψουν τα προβλήματα κάτω από το χαλί, θα βρουν πιο έντονα τα προβλήματα στις επόμενες εκλογές, ίσως και νωρίτερα.
Πέμπτο, το σκηνικό που στήθηκε προεκλογικά επιβεβαιώνει μια παραδοξότητα. Μια χώρα που πέρασε από Μνημόνιο, δεν ξεπέρασε την οικονομική κρίση, δεν είχε στις εκλογές –ενώπιον των πολιτών– μια αριστερή πρόταση.