Φεύγει ο Ντράγκι: Ξεκίνησε η μάχη για τον «ανασχηματισμό» στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Πιερ Μπριανσόν (*)
Η μάχη για τη διαδοχή του Μάριο Ντράγκι άνοιξε πλέον επισήμως. Ο διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δεν θα αποχωρήσει από τη θέση του πριν από τις 21 Οκτωβρίου 2019, αλλά οι διαδικασίες για την ανάδειξη του διαδόχου του έχουν ξεκινήσει.
Όπως λέει ένας γάλλος κυβερνητικός αξιωματούχος, «ο ανασχηματισμός στην ΕΚΤ είναι το μόνο που μετράει αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη. Αυτός είναι ο μόνος λόγος που για πρώτη φορά δεν διεκδικήθηκε καθόλου η θέση του προέδρου του Eurogroup. Όλες οι κυβερνήσεις κάνουν οικονομία δυνάμεων για το ντέρμπι της ΕΚΤ.»
Όποιον υπουργό Οικονομικών, πρωθυπουργό ή τραπεζίτη της ευρωζώνης κι αν ρωτήσετε, θα σας πει ότι είναι πολύ νωρίς για την ανάδειξη του διαδόχου του Ντράγκι. Αυτό είναι και αλήθεια και ψέμα. Μπορεί πράγματι να συμβούν πάρα πολλά μέχρι το καλοκαίρι του 2019, οπότε θα ληφθούν οι αποφάσεις. Αντικρουόμενα πολιτικά συμφέροντα πρέπει να συμβιβαστούν μεταξύ τους, αναπόφευκτες συγκρούσεις μεταξύ προσωπικοτήτων πρέπει να αντιμετωπιστούν και η ανεπίσημη γεωγραφική ισορροπία στο διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας πρέπει να γίνει σεβαστή. Ήδη όμως έχει ξεκινήσει ένας προβληματισμός για το είδος του κεντρικού τραπεζίτη που χρειάζεται η ευρωζώνη.
Πρώτα απ’ όλα, οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης πρέπει να συμφωνήσουν στο πρόσωπο του αντιπροέδρου που θα πάρει τη θέση του Πορτογάλου Βίτορ Κονστάνσιο, του οποίου η θητεία λήγει τον Μάιο. Ήδη, ο νέος πρόεδρος του Eurogroup Μάριο Σεντένο ζήτησε από τους υπουργούς Οικονομικών να υποβάλουν τις προτάσεις τους μέχρι τις 8 Φεβρουαρίου, ώστε να έχουν καιρό οι ηγέτες των χωρών να λάβουν τις αποφάσεις τους μέχρι την άνοιξη.
Λόγω των σύνθετων κανόνων που διέπουν τη λειτουργία της ΕΚΤ, η επιλογή του αντιπροέδρου θα επηρεάσει όχι μόνο τη μελλοντική πολιτική ισορροπία στον διοικητικό μηχανισμό της τράπεζας, αλλά και την πολιτική που θα πρέπει να αναμένεται μετά το 2020.
Αν κάποιος έπρεπε να βάλει σήμερα στοίχημα για τη μάχη που ξεκινά, καλό θα ήταν να τοποθετήσει τα χρήματά του στον ισπανό υπουργό Οικονομίας Λουις ντε Γκίντος για τη θέση του αντιπροέδρου και στον διοικητή της Μπούντεσμπανκ Γενς Βάιντμαν για τη θέση του προέδρου.
Και αυτό για δύο λόγους.
Η Ισπανία πρέπει επιτέλους να αποκτήσει έναν εκπρόσωπο στο εξαμελές εκτελεστικό συμβούλιο της ΕΚΤ. Σύμφωνα με την παράδοση, οι τέσσερις μεγαλύτερες οικονομίες της ευρωζώνης ? η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία ? έχουν από έναν εκπρόσωπο, ενώ οι άλλες δύο θέσεις καταλαμβάνονται από μικρότερες δυνάμεις. Η Ισπανία έχασε όμως τη θέση της το 2012 λόγω των γερμανικών αντιρρήσεων για την κατάσταση του τραπεζικού της συστήματος.
Επιπλέον, όλοι πιστεύουν ότι «ήρθε η ώρα» να ηγηθεί της ΕΚΤ η Γερμανία. Και αυτό καθιστά τον Βάιντμαν φαβορί, κάτι που δεν είναι κατ’ ανάγκη καλό αν σκεφτεί κανείς τι συνέβη με τους δύο προηγούμενους προέδρους της ΕΚΤ. Ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ ήταν το φαβορί για να ηγηθεί της ΕΚΤ από την πρώτη ημέρα της ίδρυσής της, αλλά χρειάστηκε να περιμένει τέσσερα χρόνια λόγω των ανακρίσεων για την υπόθεση της Credit Lyonnais. Και ο Αξελ Βέμπερ ήταν το φαβορί για να τον διαδεχθεί, αλλά προσέκρουσε στις αντιρρήσεις του Νικολά Σαρκοζί και αναγκάστηκε να καταφύγει στον ιδιωτικό τομέα.
Υπάρχει επίσης ένα σενάριο, σύμφωνα με το οποίο θα τοποθετηθεί στην αντιπροεδρία ένας υποψήφιος από τον Βορρά, ώστε να μην μπορεί να διεκδικήσει στη συνέχεια η Γερμανία την προεδρία. «Αν ήμουν ο Μακρόν, αυτό θα έκανα», λέει ένας γάλλος αξιωματούχος. «Θα έδινα την αντιπροεδρία σε έναν Γερμανό ή έναν δορυφόρο του, και του χρόνου θα προωθούσα τον δικό μου άνθρωπο».
Σύμφωνα με έναν αξιωματούχο της Κομισιόν, ένας υποψήφιος για την αντιπροεδρία στην περίπτωση αυτή θα ήταν ο πρώην πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ. Το μειονέκτημα τόσο του Ντάισελμπλουμ όσο και του ντε Γκίντος είναι πως πρόκειται για πολιτικούς, κάτι που δεν συνηθίζεται στα ανώτατα κλιμάκια της ΕΚΤ.
Θα ακολουθήσει άραγε ο επόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ την πολιτική του Ντράγκι ή θα προσπαθήσει να οδηγήσει την τράπεζα στον δρόμο της οικονομικής ορθοδοξίας; «Αν δει κανείς τον απολογισμό του Ντράγκι, ή και του Τρισέ, καταλαβαίνει τη δύναμη που έχει ο κεντρικός τραπεζίτης, ό,τι κι αν λέει η Φραγκφούρτη», σημειώνει ένας σύμβουλος της γαλλικής κυβέρνησης. «Κι ύστερα αναρωτιέται: είναι πράγματι ο Βάιντμαν ο κατάλληλος άνθρωπος γι?αυτή τη θέση;»
- (*) Ο Πιερ Μπριανσόν είναι αρθρογράφος του POLITICO