Ο Τραμπ προκάλεσε σύγχιση: Τα ελληνικά σχέδια για την αναβάθμιση των μαχητικών F-16
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Τεράστια σύγχυση και δικαιολογημένες μέχρι ενός σημείο εικασίες, αλλά και εμπλοκή τους στο εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι, προκάλεσαν οι αναφορές του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ στο πρόγραμμα αναβάθμισης των ελληνικών μαχητικών αεροσκαφών F-16, με την κατάσταση να γίνεται ακόμα πιο περίπλοκη με την παρέμβαση του υπουργού Άμυνας Πάνου Καμμένου μέσω Twitter.
Ας τα ξεκαθαρίσουμε λίγο με όσα στοιχεία προέκυψαν από το ρεπορτάζ. Ο Τραμπ είπε ότι το κόστος του προγράμματος θα ανέλθει στα 2,4 δισεκατομμύρια, εννοώντας δολάρια ΗΠΑ, άρα το κόστος ανέρχεται γύρω στα 2 δισεκατομμύρια ευρώ με βάση την τρέχουσα ισοτιμία ευρώ/δολαρίου.
Η Ελλάδα δια του υπουργού Εθνικής Άμυνας, μέσω παρέμβασης στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Twitter, ανέφερε ότι στον προϋπολογισμό έχουν προβλεφθεί 1,1 δισεκατομμύρια ευρώ και τα υπόλοιπα είναι… αντισταθμιστικά (offsets) και πρόγραμμα βοήθειας. Αυτό που κατάφερε μόνο είναι να περιπλέξει την εικόνα περισσότερο.
Όπως έγραψε η ιστοσελίδα Defence Point, προφανώς επεδίωξε να απορροφήσει τους κραδασμούς από την αναφορά Τραμπ που είχαν ήδη αρχίσει να προκύπτουν στην Ελλάδα δια των μέσων ενημέρωσης, αν και η υπομονή είναι η πιο σοφή συμβουλή για πολιτικούς, καθώς επίσης και η πάση θυσία αντιμετώπιση παρορμητικών αναφορών, καθότι φέρνουν τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που επιδιώκονται.
Πάμε όμως στην ουσία να δούμε τι ισχύει και τι όχι. Το πρώτο συμπέρασμα που εξάγεται και μας εξέπληξε είναι το πόσο επιρρεπής είναι και ο Αμερικανός πρόεδρος σε αναφορές προσαρμοσμένες να εξυπηρετήσουν τις εσωτερικές πολιτικές ανάγκες, μόνο που κατάφερε να μας «ανακατέψει» αρκούντως!
Το πρώτο σημείο εξαιρετικού ενδιαφέροντος, είναι ότι η αμερικανική πλευρά έθεσε προς έγκριση το μάξιμουμ των ελληνικών δυνητικών απαιτήσεων, ώστε να ξεμπερδέψει από το τυπικό – και συνάμα ουσιαστικό μέρος – του προγράμματος αναβάθμισης, το οποίο αφορά την παροχή έγκρισης από τις αρμόδιες αμερικανικές αρχές, το State Department και το Κογκρέσο.
Κατά συνέπεια, η σωστή διατύπωση είναι ότι το ελληνικό πρόγραμμα αναβάθμισης των μαχητικών αεροσκαφών F-16 μπορεί να ανέλθει μέχρι του ποσού των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ, εάν στο σύνολο των μαχητικών αεροσκαφών που αφορά, θα ενσωματωθεί αυτούσιος ο κατάλογος των συστημάτων που συμπεριλαμβάνει το «πακέτο». Δεν είναι όμως έτσι.
Τα χρήματα που διαθέτει η ελληνική πλευρά είναι σαφώς λιγότερα από αυτά που απαιτούνται, ενώ δεν έχει ενταχθεί κανένα απολύτως ποσό στον προϋπολογισμό. Το άλλο πρόβλημα είναι ότι στην Ελλάδα απαγορεύεται λόγω μνημονιακών υποχρεώσεων να προγραμματίζει προγράμματα προμηθειών με αποπληρωμή σε διάστημα μεγαλύτερο των τριών ετών.
Το πρόβλημα αυτό χρήζει πολιτικής διαχείρισης, αν και το πιθανότερο είναι να υλοποιηθεί τμηματικά ώστε να εγγράφονται σε ετήσια βάση τα απαραίτητα κονδύλια. Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί σε ένα θέμα που άπτεται του σκληρού πυρήνα της κρατικής κυριαρχίας να επιτραπεί στον οποιονδήποτε να το μπλοκάρει, εφόσον η χώρα βρίσκει τον τρόπο να τηρεί τις υποχρεώσεις της.
Στο φλέγον θέμα της αμυντικής βιομηχανίας μας ξεκαθαρίστηκε σε όλους τους τόνους ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως πιθανότητα υλοποίησης του προγράμματος αναβάθμισης αλλού πέραν της ΕΑΒ με όσο το δυνατόν ευρύτερη εμπλοκή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας.
Άλλες πληροφορίες που σχετίζονται με το θέμα της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας αναφέρουν, ότι το θρυλούμενο ενδιαφέρον της αμερικανικής Lockheed Martin, κατασκευάστριας των F-16 που θα εκτελέσει το πρόγραμμα αναβάθμισης, ενώ έχει δώσει σημαντικό έργο εκατοντάδων εκατομμυρίων στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ) δεν ενδιαφέρεται, σε αυτή τη φάση τουλάχιστον να αγοράσει την EAB (ίσως λόγω της… τραυματικής για τους συμμετέχοντες διαδικασίας των αποκρατικοποιήσεων).
Πάμε κα στην ουσία της αναβάθμισης, δηλαδή το πώς θα εκτελεστεί στα ελληνικά μαχητικά F-16, κατά τρόπον που θα συρρικνώσει το κόστος το οποίο σε καμία περίπτωση δεν θα προσεγγίσει καν στην «οροφή» των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το «μυστικό» βρίσκεται στην ετερογένεια των ελληνικών F-16! Τι σημαίνει όμως αυτό;
Σημαίνει πρακτικά, ότι στο οπλοστάσιο υπάρχουν τα «απαρχαιωμένα» F-16 Block 30, Block 50, Block 52, Block 52 Plus,, Block 52+ Advanved! Αυτό σημαίνει ότι καθένας από τους τύπους αυτούς απέχει μικρότερη ή μεγαλύτερη «απόσταση» από το «όραμα», τη διαμόρφωση F-16V (Viper).
Άρα τα πλέον προηγμένα F-16 Block 52+ Advanced χρειάζονται λιγότερες αλλαγές για να φτάσουν στο «V», ενώ συστήματα που θα αφαιρεθούν από τα αεροσκάφη που θα αναβαθμίζονται, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αναβάθμιση F-16 που βρίσκονται σε κατώτερο επίπεδο, όπως τα F-16 Block 30, αλλά πολύ καλύτερο από αυτό που είναι σήμερα!
Οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΓΔΑΕΕ) και οι αρμόδιες επιτροπές της Πολεμικής Αεροπορίας εργάζονται νυχθημερόν για τον καθορισμό του ιδανικού για την ελληνική πλευρά σεναρίου / μείγματος αναβάθμισης, με γνώμονα την παράδοση όσο το δυνατόν ταχύτερα, όσο το δυνατόν πιο προηγμένων μαχητικών αεροσκαφών F-16.
Ένα από τα πλέον πιθανά σενάρια δράσης είναι το ακόλουθο: Να ξεκινήσει το πρόγραμμα με την αναβάθμιση των F-16 Block 50, καθώς έχουν μείνει αρκετά πίσω τεχνολογικά, χωρίς όμως να βρίσκονται στο τεχνολογικό επίπεδο των μαχητικών F-16 Block 30.
Οπότε, με δεδομένο ότι τα F-16 Block 52+ Advanced είναι ένα αξιοπρεπέστατο αεροσκάφος για τα δεδομένα του Αιγαίου, θα ξεκινήσει το πρόγραμμα αναβάθμισης με τέτοιον τρόπο ώστε κάθε αεροσκάφος που θα προστίθεται αναβαθμισμένο στον στόλο, θα προτίθεται στη «μαγιά» των προηγμένων αεροσκαφών, αναβαθμίζοντας τις επιχειρησιακές δυνατότητες της Πολεμικής Αεροπορίας. Γι’ αυτό συζητούν η εκκίνηση να γίνει με τα F-16 Block 50.
Επισημαίνουμε, ότι αυτό δεν είναι το μοναδικό σενάριο, καθώς σε τέτοιες περιπτώσεις καταγράφονται διάφορες «σχολές σκέψης», καθεμιά εκ των οποίων έχει τη δική της λογική, η οποία εξαρτάται από τις βασικές παραδοχές του σκεπτικού και ποιες λαμβάνει ως βασικές προτεραιότητες, επιχειρησιακές ή βιομηχανικές.
Σε αυτό το σημείο κρίνεται απαραίτητο να επισημανθεί, ότι σε τέτοια θέματα υψίστης σημασίας για την εθνική άμυνα, δεν υπάρχουν περιθώρια για άσκηση πραγματικά εποικοδομητικής αντιπολίτευσης. Οι πρώτες αντιδράσεις ήταν δικαιολογημένες, καθώς τόσο οι δηλώσεις του Τραμπ όσο και η «διευκρίνιση» Καμμένου «θόλωσαν» αντί να καθαρίζουν την εικόνα.
Θα πρέπει να πάψουμε όμως να ταυτίζουμε το υπουργείο Εθνικής Άμυνας και την Πολεμική Αεροπορία που έχει τεράστιες ανάγκες τις οποίες οφείλουμε ως κράτος να καλύψουμε το συντομότερο για το δικό μας καλό, με έναν πολιτικό ή μια ολόκληρη κυβέρνηση που μπορεί να μην συγκεντρώνει την εκτίμηση ή τη συμπάθειά μας.
Ας μη γινόμαστε αυτοκαταστροφικοί. Έχουν τα στελέχη να ζητήσουν πραγματική ενημέρωση και να ρίξουν τους τόνους. Θα είναι τραγικό να δείξει το Κοινοβούλιο σε μια συζήτηση με αυτό το αντικείμενο μια εικόνα που θα έχει διαξιφισμούς τραγικής γελοιότητας, κάτι το οποίο το μόνο που θα πετύχει θα είναι να αποδείξει για μια ακόμη φορά το επίπεδο του πολιτικού μας προσωπικού.