Του Κώστα Βενιζέλου
Για την έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, πολλά θα ειπωθούν στο εσωτερικό μέτωπο. Ο καθένας από την οπτική του γωνία θα ανακαλύψει θετικά και αρνητικά, θα δώσει ερμηνείες. Με βάση όσα έχουν μεταδοθεί, η έκθεση που προδήλως έχει τα έντονα αποτυπώματα του τέως Ειδικού Σύμβουλου, Έσπεν Μπαρθ Άιντα, περιέχει ουσιαστικά στοιχεία για τα όσα διαδραματίσθηκαν αλλά και για το τι μέλλει γενέσθαι. Είναι προφανές πως η διαδικασία συμφωνημένα πλέον αλλάζει.
Άμεσος στόχος δεν είναι τώρα η συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, αλλά η επίτευξη στρατηγικής συμφωνίας. Δηλαδή μια ενδιάμεση συμφωνία. Κοντολογίς, αυτό που εν πολλοίς σημαίνει η αναφορά σε «στρατηγική συμφωνίας», είναι να καταλήξουν οι εμπλεκόμενοι σε ένα περίγραμμα λύσης και ένα οδικό χάρτη για την επεξεργασία του τελικού σχεδίου, που θα τεθεί σε χωριστά ταυτόχρονα δημοψηφίσματα. Από την επίτευξη στρατηγικής συμφωνίας μέχρι τα χωριστά δημοψηφίσματα θα διεξάγονται συζητήσεις συμπλήρωσης των κενών και οι πολίτες, που θα κληθούν να επικυρώσουν ή να απορρίψουν, θα βρίσκονται ενώπιον ενός τετελεσμένου. Θα τεθούν ενώπιον διλημμάτων, ως απόρροια της ενδιάμεσης συμφωνίας. Μιας συμφωνίας, που η τελική της μορφής ενδεχομένως να είναι πολύ διαφορετική και θα γίνει γνωστή μετά το δημοψήφισμα! Παράλληλα δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο Γενικός Γραμματέας αναφέρεται στην ανάγκη εμπλοκής της κοινής γνώμης και ενημέρωσής της.
Ο Γενικός Γραμματέας με τις περιγραφές που κάνει ως προς τα επόμενα βήματα, ηλεκτρισμό, τηλεφωνία, άνοιγμα οδοφραγμάτων, επαναλειτουργία τεχνικών επιτροπών, ομάδων εργασίας κλπ, παραπέμπει όχι στην «επανένωση» όπως την χαρακτηρίζει, αλλά στην ομαλοποίηση της κατοχής, στη βάση της οποίας να οικοδομηθεί η λύση.
Η έκθεση, ανεξαρτήτως πώς θα προσεγγιστεί, ποιες αναλύσεις… υψηλού επιπέδου θα γίνουν, επιβεβαιώνει την αποτυχία μιας στρατηγικής. Την αποτυχία της πεπατημένης και της τακτικής των δωρεάν υποχωρήσεων. Η έκθεση, πίσω από τις γραμμές, επιβεβαιώνει πως μετά τις προεδρικές εκλογές θα επιχειρηθεί «μια νέα προσπάθεια από το σημείο που έχουν σταματήσει στο Κραν Μοντάνα». Με όλες τις υποχωρήσεις που περιέχονται στις προτάσεις Αναστασιάδη. Υποχωρήσεις που δεσμεύουν τον ίδιον και από τις οποίες ως ο δώσας δεν μπορεί να αποδεσμευτεί χωρίς σοβαρό πολιτικό κόστος για την χώρα. Είναι, ίσως, γι αυτό που πρέπει, μετά και την έκθεση, να επανεξετάσει την απόφαση του να επαναδιεκδικήσει την προεδρία.
Στο Κυπριακό απέτυχε (η έκθεση περιγράφει παραστατικά την αποτυχία). Το σοβαρότερο, όμως, είναι πως σε περίπτωση που επανεκλεγεί θα δώσει συνέχεια. Κι η συνέχεια της διαδικασίας θα έχει τέλος την ασυνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, με μια λύση όπως αυτήν που άφησε ανολοκλήρωτη για λόγους τακτικής (εκλογές, επανεκλογή) στο Κραν Μοντάνα.