Και οι δώδεκα ήταν τελικά …Μάγκες! Υπόκλιση για την Εθνική Γυναικών στο Μπάσκετ

Η εθνική μπάσκετ των γυναικών επέστρεψε χωρίς μετάλλιο από το Ευρωμπάσκετ της Τσεχίας, αλλά με μία 4η θέση και πρόκριση στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ισπανίας (2018).

Η αρχηγός Εβίνα Μάλτση και οι συμπαίκτριές της κατέκτησαν πολύ περισσότερα, όμως με τις εμφανίσεις τους στην Πράγα: Έκαναν τον Έλληνα φίλαθλο να επιλέξει ΕΡΤ για να παρακολουθήσει τους αγώνες τους, να τις αποθεώσει με «τσουνάμι» αναρτήσεων στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, τον υφυπουργό Αθλητισμού, Γιώργο Βασιλειάδη, να τις υποδεχτεί και να τις συγχαρεί, έστω κι αν δεν ανέβηκαν στο βάθρο! Έβαλαν δηλαδή το γυναικείο μπάσκετ σε υψηλότερη θέση στη συνείδηση των Ελλήνων φιλάθλων!

«Οι γυναίκες δεν καρφώνουν, οι γυναίκες είναι αργές… Το μπάσκετ είναι ανδρικό άθλημα» είναι κάποιες φραστικές αποτυπώσεις των πατριαρχικών αντιλήψεων που επικρατούν στο χώρο του αθλητισμού. Σε έναν κόσμο ανδρών, με μύες και τσαμπουκά, οι δώδεκα Ελληνίδες διεθνείς μπασκετμπολίστριες «κλόνισαν» το σύστημα αξιών της ανδρικής υπεροχής, της γυναικείας κατωτερότητας. «Δεν καταλαβαίνω ρε, δεν καταλαβαίνω,» φώναξε μετά την πρόκριση επί της Ρωσίας, σφίγγοντας τις γροθιές της η Άρτεμις Σπανού και έριξε μια «απαλή» μπουνιά στον “sportscaster” της ΕΡΤ που κάλυψε ζωντανά τη διοργάνωση, Βαγγέλη Ιωάννου.

«Φάγατε και σήμερα απίστευτο ξύλο, βλέπω τα μαυρίσματα στα χέρια σας,» ήταν το σχόλιο του δημοσιογράφου που είχε προηγηθεί της αντίδρασης της βασικής σέντερ της εθνικής. Δεν προσδιορίζεται το «θηλυκό» και η «θηλυκότητα» ως αντίθετα του «αθλητή» και του «ανδρισμού», της «αρρενωπότητας»; Ένας κανόνας σεξιστικός και ετεροσεξιστικός! Η Σπανού, με τη φυσική αντίδρασή της, έστειλε μήνυμα: «Ναι! Οι γυναίκες παθιάζονται, εκφράζονται δυναμικά και αδιαφορούν για τις επιταγές του “comme il faut”».

Επιπλέον, ο αθλητισμός «γεννά» σύγχρονους ήρωες ως διασημότητες. Τα ΜΜΕ κατασκευάζουν έναν συμβολικό και φαντασιακό χώρο μιας πραγματικότητας λαϊκής κουλτούρας, με αθλητές πρότυπα/είδωλα για τα παιδιά σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Και δεν έγινε πράγματι «ηρωίδα» η αρχηγός αυτής της εθνικής, η Εβίνα Μάλτση; Κατ’ αρχάς παίζει ακόμη στα 39 χρόνια της! Όχι απλά παίζει, αλλά συμπεριλήφθηκε και στην κορυφαία πεντάδα του Ευρωμπάσκετ, έχοντας 16,1 πόντους, 6,6 ριμπάουντ και 4,1 ασίστ μέσο όρο. Θα αγωνίζεται και στα 40, του χρόνου, στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ισπανίας. «Αν ήταν να πεθάνω, θα ήθελα να πεθάνω μέσα στο παρκέ, με αυτή την εμφάνιση, με αυτό το εθνόσημο», δήλωσε η Εβίνα Μάλτση στο Αθηναϊκό Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ), πριν τον προημιτελικό με την Τουρκία. Η αυτοθυσία, η αγάπη για την πατρίδα, η εθνική υπεροχή σε έναν «πόλεμο δίχως σφαίρες»!

Ο αθλητισμός, αδιαμφισβήτητα, παράγει εθνικές νίκες και εθνικές απογοητεύσεις. Και προκύπτει το εύλογο ερώτημα; Οι Έλληνες «αγάπησαν» ξαφνικά το γυναικείο μπάσκετ ή οι εμφανίσεις των αθλητριών του Κώστα Κεραμιδά υπήρξαν απλά μια αχτίδα φωτός και ελπίδας στην τόσο μεγάλη ανάγκη μας για εθνική ανάταση λόγω της ανυποληψίας στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης; Αυτό θα φανεί με το χρόνο!

Διαχρονικά, η κάλυψη του γυναικείου αθλητισμού είναι ιδιαίτερα χαμηλή -σε μία ποσοστιαία σύγκριση με τον ανδρικό- στα αθλητικά ΜΜΕ παγκοσμίως, με αναμφισβήτητες ανισομέρειες, αλλά και προκαταλήψεις ανάμεσα στα δύο φύλα. Ο αθλητισμός είναι ένας πολιτιστικός θεσμός που βασίζεται στη διάκριση των δύο φύλων. Ένας έμφυλος θεσμός. Στην προ Social Media- και «Κοινωνίας των Πολιτών» εποχή, είδηση ήταν αυτό που θεωρούσε ο εκδότης, ο αθλητικός δημοσιογράφος και ο φίλαθλος/αναγνώστης ότι ήταν! Οι άνδρες αποφάσιζαν δηλαδή, λαμβάνοντας υπ’ όψη και το χαμηλό ποσοστό γυναικών αθλητικών συντακτών, πέραν της απειροελάχιστης εκπροσώπησης της γυναίκας στις κερκίδες. Όταν ο γυναικείος αθλητισμός μπαίνει στην αγορά, αυτό που μετράει είναι το τι πουλάει. Κι αυτή η εθνική γυναικών «πούλησε»! Τι άλλαξε και πούλησε πέρα από τις μεγάλες εμφανίσεις της εθνικής; Πρώτα απ΄ όλα, η ΕΡΤ κάλυψε ζωντανά, από την Πράγα, τους αγώνες της, στέλνοντας για σχολιαστή τον πλέον αναγνωρίσιμο αθλητικό «μπασκετικό» δημοσιογράφο της, τον Βαγγέλη Ιωάννου. Η ιστοσελίδα “agapotobasket.gr” που εξειδικεύεται στο γυναικείο μπάσκετ, ήταν επίσης στην Πράγμα, παρέχοντας και πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό από το «ταξίδι» της εθνικής, με γυναίκα αθλητική συντάκτρια μάλιστα, τη Σεβαστή Βρακατσέλη. Οι εκδηλώσεις αγάπης των Ελλήνων ομογενών που ταξίδεψαν από όλες της χώρες της κεντρικής Ευρώπης για να συμπαρασταθούν στην εθνική γυναικών έφτασαν στην Ελλάδα μέσα από τα Social Media, τα οποία, όπως παρατηρείται επηρεάζουν και τον τρόπο δημοσιογραφικής κάλυψης των γυναικείων αθλημάτων.

Η εθνική μπάσκετ των γυναικών μας υπενθύμισε, λοιπόν πως οι γυναίκες απολαμβάνουν το παιχνίδι, όπως ακριβώς οι άνδρες. Μάχονται, πορώνονται, προσφέρουν θέαμα, εκστασιάζονται, απογοητεύονται, «γεννούν» συναισθήματα και στον αθλητισμό. Oι γυναίκες μπορούν να καρφώνουν, ενίοτε να βρίζουν και είναι δίμετρες! Ή τουλάχιστον αρκετές γυναίκες. Και αν οι δώδεκα διεθνείς μας κατακτούσαν το χρυσό μετάλλιο… ίσως και να μας έβγαζαν στους δρόμους, όπως η εθνική μπάσκετ των ανδρών του 1987 και του 2005, η εθνική ποδοσφαίρου του Euro 2004! Μήπως έφτασε η εποχή που ο τίτλος «κορίτσια για φίλημα», για κάθε επιτυχία του ελληνικού γυναικείου αθλητισμού, προκαλεί την αίσθηση μιας άνοστης χιλιομασημένης τσίχλας; Μήπως η γυναίκα αθλήτρια αξίζει να την επαινούν επιτέλους για τον ιδρώτα που έχυσε, τη δέσμευσή της, για το ότι υπερέβη τον εαυτό της, για τις θυσίες που κάνει κάθε αθλητής ανεξαρτήτως φύλου… χωρίς κανέναν συνειρμό στην ομορφιά της, αυτό που προσελκύει το αντίθετο φύλο; Ισότητα δεν σημαίνει ομοιότητα, αλλά και διαφορά δεν σημαίνει κατωτερότητα!

Ασπασία Βελονάκη, ΑΠΕ-ΜΠΕ