Έκθεση της Μαρίας Ρηγούτσου, στη Νάπολη για το προσφυγικό και την οικονομική κρίση
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Εγκαινιάστηκε την Παρασκευή στη Νάπολη, η έκθεση New Icons της ζωγράφου και δημοσιογράφου Μαρίας Ρηγούτσου. Η έκθεση φιλοξενείται στους χώρους της γκαλερί P.R.A.C. Piero Renna Arte Contemporanea, με την επιμέλεια του Βίλκο ‘Αoυστερμαν, και το κοινό θα μπορεί να την επισκεφθεί κατά τις επόμενες εννέα εβδομάδες, μέχρι τις 28 Ιουλίου.
Η Ελληνίδα εικαστικός μαθήτευσε επί πέντε χρόνια στο πλευρό του Γιάννη Κουνέλλη, στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Ντίσελντορφ. Τα έργα που παρουσιάζονται εμπνέονται από τις βυζαντινές εικόνες, αλλά με άμεση και καθοριστική επιρροή της σύγχρονης καθημερινότητας. Το προσφυγικό και η οικονομική κρίση κυριαρχούν ως θεματολογία στα συγκεκριμένα έργα, με σκηνές που η ζωγράφος έχει εντοπίσει στο διαδίκτυο, στις εφημερίδες ή που η ίδια φωτογράφησε. Σκηνές, τις οποίες, στη συνέχεια, επεξεργάζεται στους πίνακές της.
Πίνακες με στοιχεία από το απόλυτο μπλε της Μεσογείου, σύμβολο ελπίδας αλλά και τραγικού θανάτου χιλιάδων «απελπισμένων της Θάλασσας». Με την Παναγιά, «Madonna» του εικοστού πρώτου αιώνα, η οποία δεν μπορεί παρά να είναι μια ταλαιπωρημένη μάνα από την Συρία με το κοριτσάκι της στην αγκαλιά, ως ύμνο στην ζωή και όχι ως υπέρτατη θυσία. Αλλά και με τους ναυαγούς – μετανάστες και πρόσφυγες- οι οποίοι, σε μια φουσκωτή λέμβο ψάχνουν τον παράδεισο, «looking for paradise», όπως μας λέει και ο τίτλος του έργου της.
«Από την μαθητεία μου στο πλευρό του Γιάννη Κουνέλλη, έχω συγκρατήσει, πάνω απ’ όλα, τη σιωπή του γεμάτη νόημα μέσα στην τάξη. Ο σπουδαίος αυτός άνθρωπος μας δίδαξε την εντιμότητα απέναντι στην τέχνη. Του αφιερώνω την έκθεση ως ελάχιστο φόρο τιμής και ως ένα μεγάλο ευχαριστώ που μου άνοιξε με γενναιοδωρία ένα παράθυρο σε έναν κόσμο που ήθελα να γνωρίσω καλύτερα, τον κόσμο της τέχνης» δήλωσε η Μαρία Ρηγούτσου στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Εκτός από διακεκριμένη εικαστικός, η Μαρία Ρηγούτσου εργάζεται εδώ και είκοσι χρόνια ως δημοσιογράφος, είναι μια από τις φωνές που καθημερινά, μας παρουσιάζουν το αναλυτικό δελτίο διεθνών ειδήσεων της ελληνικής εκπομπής της Deutsche Welle από την Βόννη. Ομολογεί πως οι δύο της ιδιότητες συνδέονται άμεσα, τόσο που τείνει να μην τις ξεχωρίζει. Η αρχική της έμπνευση βρίσκεται πράγματι, πολύ συχνά, στις ειδήσεις των διεθνών πρακτορείων, αλλά πρόκειται για ένα «work in progress», που ούτε η ίδια γνωρίζει πότε και πως θα ολοκληρωθεί. Πλέον, υπάρχει μόνον ότι βλέπουμε στα μίντια, η τηλεοπτική εικόνα έχει καταφέρει να αποκτήσει σχεδόν θρησκευτικό χαρακτήρα. Κάτι που μπορεί να διακρίνει κάποιος, με απόλυτη σαφήνεια, στο έργο αυτής της Ελληνίδας ζωγράφου, με γαλλική παιδεία και μόνιμο τόπο κατοικίας την Γερμανία.
Και με τις δυο τις επαγγελματικές ιδιότητες η Μαρία Ρηγούτσου θέλει να πετύχει μια ισχυρή και άμεση επικοινωνία. Να γίνουν τα έργα της αιτία προβληματισμού και ουσιαστικής συζήτησης. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη πριν από τα εγκαίνια, η έκθεσή της έχει τραβήξει την προσοχή των ιταλικών μέσων ενημέρωσης. Εκείνο που ζητά η καλλιτέχνιδα, από τον, άκρως συχνά, ελιτίστικο χώρο της τέχνης, είναι «να καταλάβει ότι πρέπει να γίνει λιγότερο αυτοαναφορικός», διότι, διαφορετικά, «είναι πολύ πιθανό, ο κόσμος, να του γυρίσει οριστικά την πλάτη».
Τη διαπίστωση, άλλωστε, ότι χρειάζεται απλότητα και «καθαρότητα», ότι ο θεατής και πολίτης πρέπει να είναι κοινωνός και μέτοχος της καλλιτεχνικής δημιουργίας, την είχε μοιραστεί, πρώτα απ΄όλα, με τον ίδιο τον δάσκαλό της, με τον Γιάννη Κουνέλλη.
Του αφιερώνει την έκθεσή της, και σε μια προσωπική και πηγαία μαρτυρία για την σχέση με τον δάσκαλό της, η Μαρία Ρηγούτσου γράφει:
«Κάποτε τον ρώτησα, αν για παράδειγμα σ’ ένα ζωγράφο δεν θα έπρεπε να του διδάσκει τα σχετικά γύρω από τη φωτοσκίαση. Μου απάντησε ότι όποιος χρειάζεται τις σκιές θα ψάξει να τις βρει.
Ίσως να πίστευε πως αυτή η ματιά, η ”κάθετη” για την οποία μιλούσε και την οποία διέθετε και ο ίδιος… θα ήταν πιο δύσκολο να βρούμε και όχι η διδασκαλία της τεχνικής αρτιότητας.
Βαθιά πολιτικά και κοινωνικά σκεπτόμενος, μας προσέφερε ένα καταφύγιο εντιμότητας, ποίησης και αληθινής ενασχόλησης με την τέχνη. Πράγματα που μετά τα χρόνια της Ακαδημίας δεν θα συναντούσαμε πια εύκολα».
Ένα καταφύγιο εντιμότητας και ποίησης το οποίο την βοηθά, σήμερα, να προσεγγίζει και να παρουσιάζει με δυνατό και καθαρό τρόπο, θέματα σκληρά, αλλά και άκρως ανθρώπινα, όπως είναι η ατέλειωτη δοκιμασία των μεταναστών, των ανυπεράσπιστων προσφύγων, και οι συνέπειες της κοινωνικής και οικονομικής κρίσης.
Θ. Ανδρεάδης -Συγγελάκης , ΑΠΕ-ΜΠΕ