Σχέδιο Ανάν 13 χρόνια μετά: Μουσειακό έκθεμα ή όχημα λύσης; Τι πρέπει να αλλάξει στο Κυπριακό…




Του Κώστα Βενιζέλου
Δεκατρία χρόνια μετά το δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου 2004, το Κυπριακό βρίσκεται ξανά στο προσκήνιο μέσα από μια εν εξελίξει διαδικασία των συνομιλιών.

Οι συνομιλίες που διεξήχθηκαν την περίοδο 2008-2012 από τον τότε Πρόεδρο Χριστόφια με τους Ταλάτ και Έρογλου διαδοχικά δεν οδήγησαν σε λύση του Κυπριακού. Ούτε και οι συνομιλίες Αναστασιάδη- Έρογλου και Αναστασιάδη- Ακιντζί, που συνεχίζονται μέχρι σήμερα.

Μετά το αποτέλεσμα στο δημοψήφισμα το σχέδιο Ανάν δεν μπορεί να αποτελέσει βάση διαπραγμάτευση. Παραμένει, ωστόσο, ως σημείο αναφοράς και ως στοιχείο της μακράς πορείας του Κυπριακού. Χρησιμοποιούνται στοιχεία του και αποτελεί το κρυφό χαρτί των εν δυνάμει μεσολαβητών.

Το σχέδιο Ανάν δεν ήλθε από το πουθενά, αλλά αποτέλεσε τη διαχρονικά «συσσωρευμένη εμπειρία» στο Κυπριακό. Κοντολογίς τις υποχωρήσεις που έγιναν από την ελληνοκυπριακή πλευρά από το 1974 και εντεύθεν. Για το συγκεκριμένο σχέδιο, οι σχεδιασμοί που κορυφώθηκαν το 2004 είχαν ξεκινήσει, τουλάχιστον, από το 1999. Είχε, ωστόσο, στοιχεία και από το 1992, όταν παρουσιάσθηκαν οι Ιδέες Γκάλι «ως συμφωνημένες αντιλήψεις».

Αποτιμώντας λάθη και παραλείψεις της ελληνικής πλευράς, θα μπορούσε να καταγράψει κανείς μια σειρά από παράγοντες που διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των εξελίξεων.

Πρώτον, η υποχωρητικότητα που επέδειξε η τότε κυβέρνηση( 1998-2003) στο Κυπριακό στην προσπάθεια της να διασφαλίσει την ένταξη στην Ε.Ε.

Δεύτερον, η τακτική της αποδοχής των ιδεών και εισηγήσεων του ΟΗΕ και των αγγλοαμερικανών με τη λογική «ότι θα τις απορρίψει ο Ντενκτάς». Όταν το Φεβρουάριο του 2004 στη Νέα Υόρκη ο Ντενκτάς αποδέχθηκε τη διαδικαστική φόρμουλα, η ε/κ πλευρά αιφνιδιάστηκε και δεν είχε σχέδιο Β΄.

Τρίτο, η επιστολή Παπαδόπουλου του Δεκεμβρίου 2003 προς τον Γενικό Γραμματέα για την ανάληψη πρωτοβουλίας στο Κυπριακό. Την ώρα που η κατάρρευση της Χάγης πιστώθηκε στους Τούρκους, η επιλογή που υπήρχε ήταν μόνο η απρόσκοπτη πορεία προς την ένταξη στην Ε.Ε. την πρωτομαγιά του 2004.

Τέταρτο, η αποδοχή της επιδιαιτησίας το Φεβρουάριο του 2004, που εκ των πραγμάτων θα οδηγούσε σε ένα ετεροβαρές σχέδιο λύσης, όπως και έγινε.

Πέμπτο, η πίεση της Αθήνας για αποδοχή μιας διαδικασίας και ενός σχεδίου, πριν ακόμη υποβληθεί.

Έκτο, δεν αξιολογήθηκαν σωστά οι εξελίξεις στην Τουρκία και την τουρκοκυπριακή κοινότητα.με το οποίο θεωρούσε «ότι αντιμετωπίζει τις ανησυχίες των δύο πλευρών». Ο Γ.Γ. σημείωνε ότι θα ανέμενε τις αντιδράσεις τους μέχρι την επομένη το πρωί «και τότε θα τις αξιολογήσει και θα δει πού είναι απαραίτητες περαιτέρω προσαρμογές για οριστικοποίηση του κειμένου μέχρι την 31η Μαρτίου». Την Πρωταπριλιά του 2004 (στις 00.40) άρχισε η τελετή που οργάνωσαν τα ΗΕ στο Μπούργκενστοκ, στην παρουσία όλων των πλευρών, για ολοκλήρωση των συνομιλιών για το Κυπριακό. Ο Γενικός Γραμματέας επέδωσε στις εμπλεκόμενες πλευρές στο Κυπριακό το τελικό σχέδιο για συνολική λύση στο Κυπριακό, που θα υποβαλλόταν σε δημοψήφισμα στις 24 Απριλίου.

Η αυλαία έπεσε, ο Άλβαρο ντε Σότο στη συνέντευξη Τύπου εναπόθεσε τις ελπίδες του στους πολιτικούς ηγέτες και στο λαό.

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΕΔΩ

ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΓΚΟΥΜΑ
ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΓΚΟΥΜΑ

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: