To Aκκουγιού γίνεται περισσότερο επικίνδυνο: Η “Φουκοσίμα” στη δική μας γειτονιά…
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Μετά από μια «Φουκοσίμα» στη δική μας γειτονιά, η επετειακή ημερομηνία θα μνημονεύεται σε όλα τα σχολεία της Κύπρου χωρίς επιφυλάξεις ή αντιρρήσεις…
του Κυριάκου Τσιμίλλη *
Δεν ξέρουμε αν μπορούν πια να εκφραστούν οι αντιδράσεις των κατοίκων στην ευρύτερη περιοχή του Ακκουγιού όπου το εργοτάξιο για την κατασκευή του σταθμού πυρηνικής ενέργειας επανενεργοποιείται.
Δεν μιλούμε γι΄αυτούς που δελεάστηκαν στην προοπτική μιας πιθανής εργοδότησης, δικής τους ή των παιδιών τους, και δεν πήραν μέρος στις μαζικές εκδηλώσεις ενάντια στη δημιουργία του σταθμού δίπλα στις πόλεις και τα χωριά τους. Αρκετοί επηρεάστηκαν από μια άνευ προηγουμένου διαφήμιση της όλης επένδυσης.
Οι εκπρόσωποι τόσο του τουρκικού κράτους όσο και της ρωσικής κατασκευάστριας εταιρείας Rosatom οργώνουν την περιοχή και με ενημερωτικές ομιλίες, προβολές, αφίσες και κάθε μορφής διαφημιστικό υλικό προπαγανδίζουν το μεγαλεπήβολο έργο και τα (δήθεν) πολλαπλά οφέλη των κατοίκων στην περιοχή της άμεσης «ραδιενεργού ομπρέλας» του σταθμού. Για τους υπόλοιπους, αυτές τις δεκάδες χιλιάδες πολιτών που διαδήλωναν ενάντια στα σχέδια κατασκευής του σταθμού, δεν ξέρουμε αν έχουν τέτοια δυνατότητα μετά την καταστολή του «πραξικοπήματος» του περασμένου Ιούλη.
Το συνολικό πυρηνικό πρόγραμμα της Τουρκίας στον τομέα της παραγωγής πυρηνικής ενέργειας είναι ομολογουμένως φιλόδοξο και λόγω τούτου επικίνδυνο, για τους πολίτες της ίδιας της Τουρκίας αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Ξεκινώντας από το Ακκουγιού όπου θα κατασκευαστεί ο πρώτος σταθμός από την (κρατική) ρωσική εταιρία σε τέσσερις φάσεις, με έναρξη των έργων από το 2018 και ανά έτος, με έναρξη λειτουργίας το 2023 και αντίστοιχα τα διαδοχικά επόμενα χρόνια. Παράλληλα θα ξεκινήσουν οι εργασίες κατασκευής του δεύτερου σταθμού στη Σινώπη (στη Μαύρη Θάλασσα) με Γαλλο-Ιαπωνική σύμπραξη και θα ακολουθήσει το τρίτο έργο, πάλι σε τέσσερις φάσεις, από Κινέζους και με αμερικανική τεχνολογία, στην Αδριανούπολη. Πολλοί οι εμπλεκόμενοι – τελικά «είναι πολλά τα λεφτά». Και οι κίνδυνοι ακόμα μεγαλύτεροι…
Στις 11 του Μάρτη συμπληρώθηκαν έξι χρόνια από το πυρηνικό ατύχημα (μετά τον σεισμό και το τσουνάμι) στον σταθμό παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στη Φουκοσίμα (για ειρηνική χρήση κι εκείνος!), με τις πολλαπλές καταστροφικές επιπτώσεις του σε ανθρώπινες ζωές, τον ίδιο τον σταθμό, τις υποδομές, τα σπίτια και τις περιουσίες των ανθρώπων σε μια τεράστια απόσταση. Τίποτε δεν είναι όπως παλιά στην περιοχή, ούτε μπορεί να επανέλθει. Κι ας γύρισαν, μόλις πρόσφατα, εθελοντικά (μια και ούτε οι επιστημονικές μετρήσεις και εκτιμήσεις δεν παρέχουν ασφάλεια) οι κάτοικοι που υποχρεωτικά μετακινήθηκαν μετά το ατύχημα.
Το βράδυ της ίδιας μέρας, οι τηλεοπτικές ειδήσεις έδειχναν εικόνες από τη θερμή συνάντηση Πούτιν-Ερντογάν στη Μόσχα. Ανάμεσα σε άλλες αποφάσεις τους ήταν και η επιτάχυνση των έργων κατασκευής της πρώτης φάσης του σταθμού στο Ακκουγιού. Φαίνεται πως μέχρι τώρα μόνο προπαρασκευαστικές εργασίες έχουν γίνει στον χώρο κάτι που μπορεί να σημαίνει πως, υπό προϋποθέσεις, ακόμα και τώρα, ο σχεδιασμός είναι δυνατόν να ανατραπεί ή, τουλάχιστον, να διαφοροποιηθεί.
Λίγες μέρες μετά (στις 15 Μαρτίου), εκπρόσωποι της κατασκευάστριας εταιρείας επισκέφτηκαν τον Πρόεδρο της Βουλής. Να πρόκειται άραγε για επίσκεψη φιλοφρονητική, για προσπάθεια απάμβλυνσης της διακηρυγμένης αντίθεσης της Βουλής στην κατασκευή του σταθμού για πολύ τεκμηριωμένους λόγους και για επιχειρηματολογία πως ο σταθμός θα είναι ασφαλής; Πάντως, αυτή τη φορά δεν έγινε απόπειρα ενημέρωσης τεχνοκρατών του δημόσιου τομέα (όπως το 2015) για τα …καλά ενός (ή, και πολλών μικρών) πυρηνικών σταθμών στην Κύπρο! Χρήσιμη και η άρνηση του προέδρου της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος για συνάντησή της με τους περιοδεύοντες εκπροσώπους της εταιρείας.
Πληροφορίες στον τουρκικό τύπο για τις προοπτικές του έργου, αναφέρονται και στα συζητιούνται: Είτε θα παραμένουν στην Τουρκία (πού, πώς και για πόσο – και με ποια ασφάλεια;) είτε θα μεταφέρονται στη Ρωσία (πώς και με ποια ασφάλεια;). Την ίδια ώρα παραμένουν (και εντείνονται) οι ανησυχίες από το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει υπογράψει βασικές διεθνείς συνθήκες και έτσι δεν δεσμεύεται από τις αντίστοιχες πρόνοιες που, χωρίς να είναι επαρκείς (όπως έχει αποδειχτεί στα διαδοχικά πυρηνικά ατυχήματα), παρέχουν κάποιο βαθμό προστασίας. Βέβαια, ακόμα και αν τις είχε υπογράψει, δεν είναι σίγουρο ότι θα τις σεβόταν…
Η πρόκληση για όλους, τις χώρες της περιοχής και ολόκληρης της Ευρώπης, τις κυβερνήσεις, τους φορείς, τους πολίτες, είναι σαφής: Είναι λογικό να ανεγερθούν τέτοιοι σταθμοί σε περιοχή έντονα σεισμογενή, έντονα ασταθή πολιτικά, με έντονη τρομοκρατική δράση και με ένα σουλτάνο που, αν μείνει στην εξουσία άλλα σαράντα χρόνια (όσα και η κατ΄ελάχιστον προγραμματιζόμενη λειτουργία του σταθμού), θα έχει αξιοποιήσει και διευρύνει την τεχνογνωσία και σε άλλους, μη ειρηνικούς σκοπούς; Το σίγουρο (και θλιβερό) είναι πως μετά από μια «Φουκοσίμα» στη δική μας γειτονιά, η όποια επετειακή ημερομηνία θα μνημονεύεται σε όλα τα σχολεία της τότε Κύπρου χωρίς επιφυλάξεις ή αντιρρήσεις…