Το παρασκήνιο της πενταμερούς: Στο σκοτάδι η Αθήνα, ενημερώθηκε εκ των υστέρων από Αναστασιάδη
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
O Δημήτρης Κουτσούμπας από τη Λευκωσία δεν έκρυψε τα λόγια του: Ο “επώδυνος συμβιβασμός” εξελίσσεται σε διχοτομική λύση, οι απαράδεκτες διεκδικήσεις της Τουρκίας διαιωνίζουν την κατοχή
Ο Πρόεδρος της Κύπρου είναι «καταδικασμένος» να τολμήσει να προβεί σε διορθωτικές κινήσεις… Τώρα, όχι αύριο: Μπορεί και δεν θέλει; Ή θέλει και δεν μπορεί;
Του Κώστα Βενιζέλου
Από νωρίς προχθές το πρωί διαμορφωνόταν το σκηνικό για να βρεθεί μια φόρμουλα για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Εκτός από το πήγαινε-έλα του Ειδικού αντιπρόσωπου του Γ.Γ. του ΟΗΕ στο Κυπριακό, Έσπεν Μπαρθ Άιντα, την επιμονή της ελληνοκυπριακής πλευράς για να οργανωθεί δείπνο, διεξάγονταν σε διάφορα επίπεδα επαφές με κατάθεση ιδεών.
Παράλληλα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε τις τελευταίες ημέρες διάφορες συναντήσεις από πολιτικούς παράγοντες πρώην και νυν. Το σενάριο που ίσχυσε, που εν πολλοίς είναι η τουρκική θέση, δεν ήταν ανάμεσα στα επικρατέστερα που συζητήθηκαν προηγουμένως στην ε/κ πλευρά, ωστόσο στο δείπνο, έγινε αποδεκτό. Πληροφορίες αναφέρουν πως ο Ακιντζί κατά τη συζήτηση άφησε να εννοηθεί πως συζητά την επιστροφή της Μόρφου. Τούτο, ωστόσο, το είχε αναφέρει και στο Μοντ Πελεράν. Είχε πει πως εάν δεχόταν ο κ. Αναστασιάδης τον καθορισμό ημερομηνίας για πολυμερή θα μπορούσαν να συζητήσουν στη διάσκεψη θέμα Μόρφου. Τότε, στο Μοντ Πελεράν 2, οι διαβεβαιώσεις Ακιντζί δεν ικανοποιούσαν. Τι άλλαξε από τότε; Τα Ηνωμένα Έθνη, σύμφωνα με πληροφορίες, είχαν επίσης επεξεργασθεί διάφορες φόρμουλες όχι όμως αυτή που τελικά κατέληξαν οι δυο πλευρές.
Την ίδια ώρα, είναι σαφές πως η Λευκωσία άφησε στο σκοτάδι την Αθήνα. Η ελληνική κυβέρνηση ενημερώθηκε μετά τη συνάντηση για τη συμφωνία. Στην τηλεφωνική επικοινωνία Αναστασιάδη- Τσίπρα, που έγινε ουσιαστικά κατόπιν εορτής, ο Έλληνας Πρωθυπουργός υπέδειξε πως η Αθήνα θα προσέλθει στην πενταμερή μόνο εάν προηγηθεί συνεννόηση και συζήτηση του θέματος της Ασφάλειας με την Άγκυρα. Θέση στην οποία συμφώνησε και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, πλην όμως τούτο δεν διατυπώνεται στη συμφωνία του δείπνου. Περαιτέρω, η Αθήνα θεωρεί πως η σύγκληση πενταμερούς είναι υπό την αίρεση ότι θα εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις που θέτει. Όπως συναφώς πληροφορούμαστε, η Αθήνα θέλει να κρατήσει χαμηλούς τόνους όμως δεν πρόκειται να συρθεί σε μια διαδικασία που θα είναι εκτός των δικών της πλαισίων πολιτικής.
Σε ότι αφορά τη διάσκεψη, το ανακοινωθέν αναφέρει πως «από την 12η Ιανουαρίου θα συγκληθεί με την πρόσθετη συμμετοχή των εγγυητριών δυνάμεων και θα προσκληθούν όσα άλλα αρμόδια μέρη απαιτείται». Το πρώτο σκέλος μεταφράζεται δυο συν τρία μέρη ενώ για τα άλλα αρμόδια μέρη, προϋποθέτει συμφωνία των δυο κοινοτήτων. Όσον δε αφορά την Κυπριακή Δημοκρατία γίνεται λόγος για παρουσία του ΥΠΕΞ, Κασουλίδη στη διάσκεψη. Αυτό, όμως, εάν δεν διασφαλιστεί ότι θα βρίσκεται στο ίδιο τραπέζι με τους άλλους πέντε και όχι στον περιβάλλοντα χώρο, τότε δεν θα έχει καμία σημασία.
Πώς θα προχωρήσει εφεξής η διαδικασία; Ο Μουσταφά Ακιντζί είχε επισημάνει τον περασμένο Σεπτέμβριο πως μέχρι το τέλος του χρόνου θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μια νέα τριμερής, στο τέλος Οκτωβρίου, συζήτηση του εδαφικού εκτός Κύπρου, στην Ελβετία κατά προτίμηση και πενταμερής συνάντηση. Όσα θέματα θα εκκρεμούν και μετά την πενταμερή, θα παραπεμφθούν για συζήτηση, είχε αναφέρει. Πλήρης επιβεβαίωση Ακιντζί. Είναι προφανές πως μετά τον καθορισμό ημερομηνίας για πενταμερή η τουρκική πλευρά δεν θα έχει κανένα λόγο να συμφωνήσει οτιδήποτε πριν από τη διάσκεψη. Εκεί θέλει να τα παραπέμψει.
Προϋποθέσεις θέτει η ελληνική κυβέρνηση
Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος της Ελλάδος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, προέβη στην πιο κάτω δήλωση: «Χαιρετίζουμε την επανεκκίνηση των δικοινοτικών συνομιλιών για το Κυπριακό, που αποφασίστηκε χθες βράδυ στη Λευκωσία. Η Ελλάδα, σε σταθερό συντονισμό με την Κυπριακή Δημοκρατία, θα συνεχίσει να εργάζεται εντατικά, ώστε να εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες εξεύρεσης δίκαιης και βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό πρόβλημα.
Σε αυτή τη βάση θα εντείνει τις διπλωματικές ενέργειες, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να καταστεί εφικτή η σύγκλιση και στο κρίσιμο θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων στο οποίο εμπλέκεται και για το οποίο έχει επανειλημμένως καταστήσει σαφείς τις θέσεις της. Μόνο επί τη βάσει αυτής της συνεννόησης, στο πλαίσιο και διμερών ελληνοτουρκικών διαβουλεύσεων, μπορεί να πραγματοποιηθεί πολυμερής Διάσκεψη για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού σύμφωνα με τις Αποφάσεις του ΟΗΕ και της ιδιότητας της Κύπρου ως κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
«Η διμερής θα μετατραπεί σε πενταμερής»
Διαψεύδει τα περί πολυμερούς κι άλλα τινά για τη σύνθεση της διάσκεψης η τουρκική πλευρά. Ο εκπρόσωπος της “προεδρίας” στα κατεχόμενα, Μπαρίς Μπουρτζιού,σε γραπτή του ανακοίνωση αναφέρει ότι η διαπραγματευτική διαδικασία για το Κυπριακό που θα ξεκινήσει στην Ελβετία στις 9 Ιανουαρίου θα μετατραπεί σε διάσκεψη με την συμμετοχή των εγγυητριών δυνάμεων στις 12 Ιανουαρίου με στόχο την εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό.
Αφού ανέφερε ότι μεταδίδονται διάφορα σενάρια στα ε/κ ΜΜΕ σχετικά με τις συμμετοχές στη διάσκεψη, παρέπεμψε στην ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΟΗΕ στην Κύπρο.
Ο κ. Μπουρτιζού είπε ότι όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, η διαδικασία θα ξεκινήσει με συνάντηση των ηγετών στις 9 Ιανουαρίου στην Ελβετία η οποία θα μετατραπεί σε διάσκεψη στις 12 Ιανουαρίου με τη συμμετοχή εκπροσώπων από τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, Τουρκία, Ελλάδα και Βρετανία.