Στις παθήσεις των αγγείων, περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων η Αποφρακτική Αρτηριακή Νόσος, το Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο, η Χρόνια Φλεβική Ανεπάρκεια -Λεμφοίδημα, η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος και το Ανεύρυσμα Κοιλιακής Αορτής.
Από την άλλη πλευρά, σήμερα οι ειδικοί ιατροί έχουν στη φαρέτρα τους νέες θεραπείες, όπως τα αγγειοδιασταλτικά, αντιπηκτικά και αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα, καθώς και τις αγγειοχειουργικές επεμβάσεις είτε με την κλασική είτε με την σύγχρονη ενδαγγειακή τεχνική. Οι νεότερες εξελίξεις όπως στην νανοϊατρική και αγγειακή υπερηχοτομογραφία, βοηθούν να αντιμετωπισθούν πιο αποτελεσματικά οι αγγειακές παθήσεις αυξάνοντας σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης και την ποιότητα ζωής των ασθενών όταν αυτές γίνονται πράξη.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν στη διάρκεια της επιστημονικής διημερίδας με θέμα “Αγγειακές Ημέρες ΑΧΕΠΑ: Διεπιστημονική Αγγειοχειρουργική” η οποία πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη.
Πρωτοποριακά στεντ με υλικά νανοτεχνολογίας
Οι νέες εξελίξεις τεχνολογικού χαρακτήρα, όπως οι πρωτοποριακοί νάρθηκες (τα γνωστά στεντ), που είναι κατασκευασμένοι με υλικά βασισμένα στην νανοτεχνολογία, ανοίγουν νέους δρόμους στην αντιμετώπιση της Αποφρακτικής Αρτηριακής Νόσου, επισημαίνει ο καθηγητής Αγγειοχειρουργικής ΑΠΘ Κυριάκο Κτενίδη.
Τα νέα αυτά στεντ έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, μειώνουν σημαντικά την αντίδραση των αγγείων του ανθρώπου και οι πιθανότητες να “αποφραχθούν” λόγω θρόμβωσης περιορίζονται σημαντικά. Ταυτόχρονα, οι ασθενείς παρουσιάζουν πολύ λιγότερες μετεγχειρητικές ανεπιθύμητες ενέργειες, γεγονός που βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα ζωής τους. Τα στεντ αυτά εξελίσσονται, σε συνεργασία με το Τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ και το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του καθήγητη Στέργιου Λογοθετίδη, μαζί με την υπεύθυνη της νανοϊατρικής, Βαρβάρα Καραγκιοζάκη.
Η Περιφερική Αποφρακτική Αρτηριοπάθεια
Η Περιφερική Αποφρακτική Αρτηριοπάθεια είναι μια αγγειακή νόσος, η οποία αποτελεί εκδήλωση της συστηματικής αθηροσκλήρυνσης (αθηρωμάτωσης) των αρτηριών του οργανισμού, που τροφοδοτούν με αίμα τα άκρα. Προσβάλλει το 10-15% των ατόμων του γενικού πληθυσμού. Επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι η νόσος είναι περισσότερο συχνή στους άνδρες και ο επιπολασμός της αυξάνεται σημαντικά μετά το 50ο έτος.
Αρχικά, η Περιφερική Αρτηριακή Νόσος (ΠΑΝ) είναι ασυμπτωματική, μπορεί δε να παραμείνει έτσι για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το συχνότερο σύμπτωμα της ΠΑΝ είναι ο πόνος στα κάτω άκρα κατά τη βάδιση, ο οποίος σταματά με την ανάπαυση και εμφανίζεται πάλι με την έναρξη της βάδισης (διαλείπουσα χωλότητα). Σε προχωρημένα στάδια της νόσου, ο ασθενής πονά και στην ανάπαυση (άλγος αναπαύσεως) ενώ μπορεί να εμφανίσει πληγές που δεν κλείνουν ή/και νέκρωση ιστών (γάγγραινα).
Λόγω της συστηματικής αρτηριακής βλάβης που προκαλεί, πρέπει ανεξάρτητα από την ανατομική εντόπιση των συγκεκριμένων κλινικών εκδηλώσεων της, να ακολουθεί συστηματικός έλεγχος και σε άλλες περιοχές, όπου δυνητικά μπορεί να πάσχουν οι αρτηρίες, πχ. στεφανιαίες αρτηρίες, ή στον τράχηλο, όπου μπορεί να συνυπάρχει στένωση καρωτίδας (αγγειοεγκεφαλική νόσος), η οποία ευθύνεται συνολικά για το 25% των Αγγειακών Ισχαιμικών Εγκεφαλικών Επεισοδίων, με ή χωρίς συμπτώματα.
Έρευνες έχουν δείξει ότι περίπου το 5% – 10% του πληθυσμού άνω των 65 ετών έχει ασυμπτωματική νόσο της καρωτίδας με στενώσεις που υπερβαίνουν το 50% του αγγείου. Η νόσος της καρωτίδας είναι πιο συχνή σε άτομα υψηλού κινδύνου, π.χ. ηλικιωμένους ασθενείς, με προτίμηση στους άνδρες άνω των 60 ετών, με υπέρταση, με σακχαρώδη διαβήτη, με καρδιακή και αγγειακή νόσο, με διαταραχές του μεταβολισμού λιπιδίων και καπνιστές.
Ακόμη και σε αυτά τα άτομα που είναι ασυμπτωματικά και έχουν σημαντική στένωση, συνιστάται η άμεση και έγκαιρη αξιολόγηση από αγγειοχειρουργό. Παρά τις μεγάλες προόδους της ιατρικής στη θεραπεία και πρόληψη πολλών παθήσεων, υπάρχουν ακόμη κάποιες ασθένειες, που αδικαιολόγητα δεν έχουν τύχει της απαιτούμενης προσοχής από την ιατρική κοινότητα και την πολιτεία με αποτέλεσμα τη σημαντική επιδείνωση της ποιότητας ζωής των πασχόντων.
Φλεβικές παθήσεις
Στη διάρκεια της διημερίδας θα πραγματοποιηθεί ενημέρωση για τις φλεβικές παθήσεις (Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσο, Χρόνια Φλεβική Ανεπάρκεια και λεφοίδημα). Η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος είναι μία από τις πλέον σοβαρές αγγειακές νόσους, η οποία αποτελεί συχνή και ύπουλη αιτία θανάτου στους νοσηλευόμενους κυρίως ασθενείς, η οποία όμως μπορεί να προληφθεί σε μεγάλο ποσοστό. Η εφαρμογή κατάλληλης θρομβοπροφύλαξης μπορεί να σώσει χιλιάδες ζωές και να προλάβει σε πολλούς ασθενείς τις επώδυνες επιπλοκές της.
Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι πολλοί ασθενείς που κινδυνεύουν από Θρομβοεμβολική Νόσο δεν λαμβάνουν καθόλου ή λαμβάνουν ανεπαρκώς δοσολογημένη θρομβοπροφύλαξη (η οποία γίνεται με χορήγηση των κατάλληλων αντιθρομβωτικών φαρμάκων, με εφαρμογή ελαστικών καλτσών και με υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής), ενώ σε πολλούς άλλους η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος δεν κινεί υποψία διότι είναι κλινικά με ήπια συμπτώματα ή εντελώς «βουβή». Στην Ευρώπη, 650.000 ασθενείς πάσχουν ετησίως από φλεβική θρόμβωση και 430.000 ασθενείς από πνευμονική εμβολή ενώ κάθε χρόνο πεθαίνουν 500.000 Ευρωπαίοι και 50.000 Έλληνες.
Η Χρόνια Φλεβική Ανεπάρκεια, που είναι ίσως η πλέον γνωστή αγγειακή νόσος, αποτελεί μάστιγα της σύγχρονης εποχής, αφού 1-1,5 εκατομμύρια Έλληνες πάσχουν από αυτή, με το μεγαλύτερο ποσοστό (60%-70%) να είναι γυναίκες. Ειδικότερα, περίπου 20% των γυναικών χωρίς παιδιά παρουσιάζουν Χρόνια Φλεβική Ανεπάρκεια, ενώ μετά από κύηση το ποσοστό αυτό αυξάνεται κατά περίπου 10%.
Πόδια πρησμένα, κουρασμένα, με αίσθημα βάρους και πόνο είναι τα κύρια και ενοχλητικά συμπτώματα της Χρόνιας Φλεβικής Ανεπάρκειας, η οποία χαρακτηρίζεται από συνεχή επιδείνωση στη φυσική της εξέλιξη ιδιαίτερα αν δεν αντιμετωπισθεί. Η αντιμετώπιση του προβλήματος στα πρώτα στάδια πρέπει να είναι ολιστική, να αρχίζει έγκαιρα, να επεκτείνεται όλο το χρόνο και όχι μόνο τότε που τα συμπτώματα είναι πιο έντονα. Περιλαμβάνει γενικές συστάσεις, εφαρμογή κάλτσας διαβαθμισμένης συμπίεσης, κινησιοθεραπεία και λήψη φλαβονοειδών σκευασμάτων. Σε περιπτώσεις που η συντηρητική αυτή θεραπεία δεν επιφέρει τα ποθητά αποτελέσματα, τότε θα πρέπει να αντιμετωπιστεί η ΧΦΑ με περισσότερο επεμβατικές μορφές θεραπείας (σκληροθεραπεία, θεραπεία με ραδιοκύματα ή laser και χειρουργική παρέμβαση).
Τα αρτηριακά ανευρύσματα αντιστοιχούν με την εντοπισμένη διάταση μιας αρτηρίας και αύξηση της διαμέτρου τουλάχιστον κατά το 50% του φυσιολογικού. Τα αορτικά ανευρύσματα είναι τα συχνότερα και αποτελούν υψηλό κίνδυνο για τον ασθενή, εφόσον είναι την 12η αιτία ξαφνικού θανάτου λόγω ρήξης και αιμορραγίας.
Περίπου 40-60% των ασθενών οδηγούνται σε ρήξη εντός δύο ετών μετά την διάγνωση αν δεν υπάρχει αγγειοχειρουργική παρέμβαση. Είναι γνωστό ότι το αορτικό ανεύρυσμα εντοπίζεται κάτωθεν των νεφρικών αρτηριών και χαρακτηρίζεται ως “ωρολογιακή βόμβα” λόγω της επικινδυνότητάς του. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι σε ποσοστό που αγγίζει το 10%, τα αορτικά ανευρύσματα συνυπάρχουν με ανεύρυσμα άλλων αρτηριών όπως σπλαγχνικών, ιγνυακών κλπ τα οποία επίσης αποτελούν απόλυτη ένδειξη αγγειοχειρουργικής αποκατάστασης.