Στην πολιτική, πρέπει να ξέρεις να φεύγεις και να μην επιστρέφεις: Οι περιπτώσεις Σαρκοζί-Μέρκελ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Αρνό Λεπαρμαντιέ *
Σε αυτόν τον καιρό της ευρωπαϊκής μελαγχολίας, ο Ντέιβιντ Κάμερον έδωσε ένα άριστο παράδειγμα: Ο άνθρωπος που οδήγησε τη χώρα του στο Brexit πρώτα παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία κι ύστερα εγκατέλειψε και τη βουλευτική ιδιότητα.
Ο πρώην πρωθυπουργός δεν ήθελε να είναι μια επίκληρος χήρα που θα δυσκόλευε το έργο του διαδόχου της. «Δεν θέλω να αποτελέσω πηγή προβλημάτων για την Τερίζα Μέι» εξήγησε. Ανέλαβε έτσι τις ευθύνες του. Δυστυχώς δεν διακρίνονται όλοι από την ίδια αξιοπρέπεια.
Δύο περιπτώσεις απασχολούν τη σημερινή Ευρώπη: Ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι και η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ.
Ο πρώτος είναι προσκολλημένος στην καρέκλα του, με τη δικαιολογία ότι το κόμμα του ήρθε πρώτο στις εκλογές και ότι η οικονομία επιτέλους ανακάμπτει. Δεν ακούει τις εκκλήσεις για ανανέωση της πολιτικής ζωής και παραγνωρίζει το γεγονός ότι το κόμμα του είναι αναμιγμένο σε σειρά σκανδάλων. Το τίμημα είναι η διεξαγωγή τριών εκλογικών αναμετρήσεων σε διάστημα ενός έτους.
Στη δύση της καριέρας της βρίσκεται και η Μέρκελ, ένα μείγμα Ευρωπαίας αυτοκράτειρας που απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τους υπηκόους της – μιλά πλέον μόνο στην Μπούντεσταγκ – και επαρχιώτισσας πολιτικού που προσπαθεί με κάθε τρόπο να παραμείνει στην εξουσία. Δεν την ενδιαφέρει ότι έτσι διχάζει το κόμμα της και τροφοδοτεί τους λαϊκιστές. Γνωρίζει άλλωστε ότι η άνοδος του AfD ενισχύει τον στρατηγικό ρόλο του κόμματός της και ενδέχεται να της επιτρέψει να επανεκλεγεί.
Ύστερα από μια ένδοξη δεκαετία, όμως, καλό θα είναι η Γερμανίδα καγκελάριος να αποχωρήσει εγκαίρως. Αλλιώς θα καταλήξει σαν τον προκάτοχό της, τον Χέλμουτ Κολ, ο οποίος ύστερα από 16 χρόνια κυριαρχίας ηττήθηκε το 1998 από την Αριστερά και εξευτελίστηκε το 1999. Μπλεγμένος σε ένα σκάνδαλο διαφθοράς, έχασε το αξίωμα του επίτιμου προέδρου του κόμματος από την… Άνγκελα Μέρκελ.
Έτσι γίνεται με τους μεγάλους καγκελάριους, που νομίζουν ότι είναι αναντικατάστατοι: με τον Κόνραντ Αντενάουερ, με τον Χέλμουτ Κολ και τώρα με την Μέρκελ. Χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεν θα μπορέσει να πετύχει τον στόχο της, που είναι η επίλυση του προσφυγικού.
Όταν φεύγεις, όμως, πρέπει και να αντιστέκεσαι στον πειρασμό να επιστρέψεις. Ο Βαλερί Ζισκάρ ντ? Εστέν, που ηττήθηκε το 1981, αποχώρησε ουσιαστικά από την πολιτική 14 ολόκληρα χρόνια αργότερα. Ο Λιονέλ Ζοσπέν πάλι, που το 2002 υπέστη τον εξευτελισμό να αποκλειστεί από τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, προσπάθησε να επιστρέψει λίγα χρόνια αργότερα, αλλά τον εμπόδισε το φαινόμενο Σεγκολέν Ρουαγιάλ.
Κι έτσι φτάνουμε στο δίδυμο Σαρκοζί-Ολάντ. Όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Γάλλοι δεν θέλουν την επανάληψη της μάχης του 2012. Αλλά εκείνοι επιμένουν. Ο καθένας έχει τους λόγους του. Ο πρώην Πρόεδρος θέλει να ενώσει το κόμμα του. Ο νυν Πρόεδρος πιστεύει στο άστρο του και θέλει να εμποδίσει τη διάσπαση της Αριστεράς. Και οι δύο ελπίζουν να επωφεληθούν από τον τριπολισμό που προκαλεί το Εθνικό Μέτωπο. Για να κερδίσουν την προεδρία, αρκεί να περάσουν στον δεύτερο γύρο. Με 25% στον πρώτο γύρο γίνεσαι Πρόεδρος! Ιδού ο νέος ρόλος των προκριματικών εκλογών: Όχι να επιτρέψουν την ανάδυση νέων προσώπων που θα συσπειρώσουν τους Γάλλους, αλλά να «κλειδώσουν» το σύστημα.
Το εκλογικό σώμα όμως συχνά εκδικείται, κι όχι πάντα με τον καλύτερο τρόπο. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι βαρόνοι του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος σαρώθηκαν από την επέλαση του Ντόναλντ Τραμπ. Όσο για την Χίλαρι Κλίντον, που επιβλήθηκε από το Δημοκρατικό Κόμμα ένα τέταρτο του αιώνα μετά τη νίκη του συζύγου της, είναι μια τόσο κακή υποψήφια που υπάρχει κίνδυνος να ρίξει την Αμερική στην αγκαλιά του Τραμπ.
Στην Γαλλία, ο ταραχοποιός ονομάζεται Μανουέλ Μακρόν. Ο άνθρωπος αυτός κατηγορείται για έγκλημα καθοσιώσεως, ότι θέλει δηλαδή να διώξει εκείνους που δεν ξέρουν να φεύγουν μόνοι τους. Στη χειρότερη περίπτωση, θα είναι το μικρότερο κακό.
(Πηγή: Le Monde)
- Ο Αρνό Λεπαρμαντιέ είναι αρθρογράφος της Le Monde (http://www.lemonde.fr/journaliste/arnaud-leparmentier/). Ξεκίνησε τη δημοσιογραφική καριέρα του το 1992 στην Option Finance και έναν χρόνο αργότερα εργάστηκε στον Nouvel Economiste. Εντάχθηκε στη δημοσιογραφική οικογένεια της Le Monde, το 1995. Επιπλέον, από το 2013 είναι συμπαρουσιαστής στην εβδομαδιαία ραδιοφωνική εκπομπή «Le Grand Rendez-vous» (Europe 1). Το βιβλίο του, «Ces Francais, fossoyeurs de l’ euro» («Αυτοί οι Γάλλοι, νεκροθάφτες του ευρώ»), εκδόσεις Plon, 2013, τιμήθηκε εκείνη τη χρονιά με το Βραβείο Ευρωπαϊκού Βιβλίου, στην κατηγορία «δοκίμιο».