Φρούδες ελπίδες: ‘Όταν τα μαχητικά αεροσκάφη των ΗΠΑ καταφτάνουν στον ουρανό…




Γράφει ο Τζέρεμι Σαπίρο*

«Η αλλαγή καθεστώτος ικανοποιεί την αμερικανική ψυχή. Τα μαχητικά αεροσκάφη των ΗΠΑ καταφτάνουν στον ουρανό, όπως το ιππικό εμφανιζόταν πάνω από τον λόφο στις παλιές ταινίες και οι κακοί τρέπονται σε φυγή. Ενας δικτάτορας-καρτούν ανατρέπεται και μια πρωτεύουσα απελευθερώνεται, ενώ τα ευδαίμονα πλήθη κουνούν την αμερικανική σημαία στους δρόμους.

Ομως τα τελευταία χρόνια μάθαμε (ή θα έπρεπε να έχουμε μάθει) ότι στη Μέση Ανατολή η αλλαγή καθεστώτος δεν είναι αρκετή. Οι πρόσφατες εμπειρίες σε Αφγανιστάν, Ιράκ και Λιβύη απέδειξαν ότι οι ΗΠΑ είναι εξαιρετικά καλές στο να ανατρέπουν κυβερνήσεις. Ομως αυτό που έχει πραγματικά σημασία ούτως ώστε να μπει ένα τέλος στο μαρτύριο και να διατηρηθεί η αξιοπιστία των ΗΠΑ, είναι η ικανότητα να σταθεροποιηθεί μια χώρα.

Οι ΗΠΑ δεν είναι καθόλου καλές σε αυτήν τη λιγότερο φωτογενή δουλειά. Στο Ιράκ οι ΗΠΑ προσπάθησαν να σταθεροποιήσουν τη χώρα μέσω μιας μεγάλης αμερικανικής παρουσίας. Στο Αφγανιστάν οι ΗΠΑ στήριξαν μια προσπάθεια υπό το ΝΑΤΟ. Στη Λιβύη οι ΗΠΑ άφησαν να κάνουν τη δουλειά τοπικοί παίκτες με τη βοήθεια του ΟΗΕ. Το κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών των προσπαθειών είναι ότι καμία δεν είχε αποτέλεσμα. Σε όλες τις περιπτώσεις το αποτέλεσμα ήταν συνεχής πόλεμος, χάος που εξαπλώνεται, μίσος και βία εναντίον των ΗΠΑ.

Εν μέρει ο λόγος για τις αποτυχίες αυτές είναι ότι ένας κακός δικτάτορας και το καθεστώς του είναι απλά μέρος του προβλήματος. Στην πραγματικότητα, το καθεστώς, παρά την καταπίεση που ασκεί, συχνά συγκρατεί το χάος.

Κι όμως στη Συρία συνεχίζουμε να εστιάζουμε στον Μπασάρ Αλ Ασαντ, λες και η αποχώρησή του είναι η λύση. Καταδικάζουμε ειρηνευτικές συμφωνίες που μπορεί να τον διατηρήσουν στη θέση του. Λέμε στους εαυτούς μας ότι εάν οι ΗΠΑ τον είχαν ξεφορτωθεί, η Συρία σήμερα θα ήταν ειρηνική. Ομως, όπως στο μεγαλύτερο μέρος της Μέσης Ανατολής, τα προβλήματα της Συρίας είναι πολύ βαθύτερα από τον δικτάτορά της.

Θα έπρεπε να έχουμε καταλάβει ότι οι ΗΠΑ, παρά την εντυπωσιακή στρατιωτική τους υπεροχή, δεν μπορούν να δημιουργήσουν σταθερότητα μέσω μιας αλλαγής καθεστώτος. Γι’ αυτό πρέπει να εργαστούμε με τα καθεστώτα αυτά, με τα ελαττώματα και τα εγκλήματά τους. Οσο δύσκολο κι αν είναι να το χωνέψουμε, δεν έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε κάτι άλλο».

  • Επικεφαλής ερευνών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τις Διεθνείς Σχέσεις

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: